Et-Tâyyîb Ebû’l-Kâsım

Kısaca: Et-Tâyyîb Ebû’l-Kâsım (d: Hicrî 4 Rebiülahir 524 / Milâdî 1130, El-Moiz'ziyât’ûl Kahire - ö: Milâdî 1169) ( ''aṭ-Ṭayyib Abī l-Qāṣim''). Evvelki hâlife El-Âmir bi'Ahkâmi’l-Lâh'ın oğlu olan ''"Ebû’l-Kâsım"'' İsmâilîyye-Mustâlîlik mezhebinin Mustâ‘lî fıkhına göre yirmi birinci İmâmdır. ...devamı ☟

Et-Tayyib Ebu’l-Kasım (d: Hicri 4 Rebiülahir 524 / Miladi 1130, El-Moiz'ziyat’ul Kahire - ö: Miladi 1169) ( aṭ-Ṭayyib Abī l-Qāṣim). Evvelki halife El-Âmir bi'Ahkami’l-Lah'ın oğlu olan "Ebu’l-Kasım" İsmailiyye-Mustalilik mezhebinin Musta‘li fıkhına göre yirmi birinci İmamdır. Tayyib’iyye fırkasının kurulması Babası Hasan Sabbah'ın fedayinleri tarafından katledildiğinde henüz bir iki aylıktı. Bu nedenle hilafet makamına getirilmesi mümkün değildi. "Et-Tayyib" taraftarları daha sonra onun adıyla anılan Tayyib’iyye fırkasını oluşturdular. Tayyib’iyye-Musta‘li fıkhına göre Tayyib bir köşeye saklanmadan evvel babası halife El-Âmir bi'Ahkami’l-Lah zamanın Yemen Melikesi olan ve Ebu Tamim Ma’add el-Mustensir bil-Lah tarafından "Hüccet-i Mustensir" ünvanıyla şereflendirilen "Erva el-Suleyhi el-İsmailiyye" (ʾArwà bint ʾAḥmad bin Muḥammad bin Qaasim bin Mūsà al-Ṣulayḥī al-ʾIsmāʿīliyyä)’ye kendisinin vefatından sonra yerine din ve devlet işlerinden tam sorumlu olacak olan ve "Davah" (Davet) hareketinin başına geçecek bir "Da'i el-Mutlak" ataması talimatını vermişti. "Banu Suleyhiler" daima Yemen'deki Zeydi hükümdarlara muhalefet etmişler ve Kahire'deki Fatımi İsmailiyye hanedanlığı'nın himayesi altıda yaşamayı tercih etmişlerdi. İlk Da'i el-Mutlak Görevleri İsmaililik mezhebinin Kahire ve Yemen'deki iki büyük karargahları arasınaki irtibatı tesis emek olan zamanın Da'i el-Beliğ'leri, 1126 yılında "Da'i el-Beliğ Lamak ibn Malik" ve oğlu "Da'i el-Beliğ Yahya ibn Lamak" idi. Halife El-Âmir bi'Ahkami’l-Lah 1130 yılında Hasan Sabbah'ın fedayinleri tarafından öldürüldüğünde ise henüz yeni doğmuş bir bebek olan Tayyib'in "Davah" Hareketi'nin sorumluluğunu üstlenmesi mümkün olmadığından, Erva el-Suleyhi, El-Âmir bi'Ahkami’l-Lah'ın kendisine verdiği selahiyeti kullanarak ilk Da'i el-Mutlak olarak Zu’ayib bin Musa'yı görevlendirmişti. Ayrıca Yemen Melikesi Musa'yı, hem "Davah" hareketinini tam yetki ve sorumluluklarıyla Yemen'de idare edebilecek, hem de bu hareketin tesirlerini ta Hindistan'ın içlerinde hissettirebilecek kadar selahiyetli kılmıştı. Melike Erva, Da’iliği siyasetten arındırılmış fakat dini mes'elelerde mutlak otorite sahibi bir mevkiye dönüştürmek suretiyle, bu hareketin Yemen'de "Banu Suleyhiler" Hanedanlığı'nın sona ermesinden sonra da bağımsız olarak yaşamını sürdürebilecek bir müessese haline gelmesinin temellerini atmış olmaktaydı. Da'i el-Mutlak Musa tam on dört yıl Yemen'de yaşamını sürdürdü. Onun Me’zun'u yani selahiyetli ve icazetli temsilcisi ise "Seyyidina Khattab bin Hasan" idi. Fatımi Halifesi Ebu Tamim Ma’add el-Mustensir bil-Lah tarafından "Hüccet-i Mustensir" ünvanıyla Hindistan'a İsmailiyye mezhebini yaymak amacıyla gönderilen Fatımi Davetçi Molla Abadullah Vali’ul-Hind'in ölümünden sonra ise Da’i Zu’ayib, Molla Yakub'u Hindistan Fatımi "Davah" Hareketi'nin başına Davetçi-Vali '' olarak atadı. Böylece Hindistan'da başlamış olan "Davah" Hareketi bu güne değin sürdü. Günümüzde bu Fatımi-Tayyibi-Davudilik "Davah" Hareketi'nin başında elli ikinci Da'i el-Mutlak olan "Muhammed Burhan’ud-Din" seyyidina bulunmaktadır.

Dış bağlantılar

* Da'i el-Mutlak Seyyidina'ların listesi
(Davudilik)

Bibliografya

*
The Ismaili, their history and doctrine by Farhad Daftary *Religion,learning and science by Young Lathan *Medieval Islamic civilisation by Joseph w. Meri, Bacharach *Sayyida Hurra: The Isma‘ili Sulayhid Queen of Yemenby Dr Farhad Daftary *The Uyun al-akhbar is the most complete text written by an Ismaili/Tayyibi/Dawoodi 19th Dai Sayyedna Idris bin Hasan on the history of the Ismaili community from its origins up to the 12th century CE. period of the Fatimid caliphs al-Mustansir (d. 487/1094), the time of Musta‘lian rulers including al-Musta‘li (d. 495/1101) and al-Amir (d. 524/1130), and then the Tayyibi Ismaili community in Yemen...

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.