O, bir hukukçu, şair, öykücü, denemeci, ressam ve besteci olarak bu sanat dallarının sadece pratiğiyle değil, teorik temelleri ve felsefesiyle de ilgilenmiştir. Gazete ve dergilerde hukuk üzerine yazıları, şiir ve öyküleri yayınlanan bestecimiz, Faruk Güvenç’in çıkardığı OPUS’ta ve ayrıca FORUM dergisinde müzik yazıları yazmıştır. Edebiyat alanındaki yapıtlarının bir bölümünü topladığı “Karmakarışık Öyküler Kitabı” ve “Seviçıra”nın yanı sıra, müzik üzerine yayınlanmış en geniş çalışması, Müzik Ansiklopedisi’nde yer alan “Çağdaş Müzik” maddesidir. Birkaç yüz sayfalık bir kitap hacminde olan bu araştırma, Liszt, Wagner ve izlenimci bestecilerden başlayarak çağımızın yeni müzik akımlarını ve stillerini hem ülkelere, hem bestecilere göre incelemektedir.
Ertuğrul Oğuz Fırat, 1943 yılında Karl Berger ile armoni çalışmış, besteci arkadaşı İlhan Usmanbaş’tan müzik teknikleri konusunda kısa bir süre yararlanmıştır. O bir “OTODİDAKT”tır. Akademik bir çizgi izlemediği için, resmi müzik kurumlarımızla yakın ilişkiler içinde olmamıştır; dahası seslendirile yapıtları, “öncü” anlayışından ötürü yadırganmıştır. Bu nedenle yapıtları, Avrupa ülkelerinde ve Amerika’da daha geniş ilgi görmüştür. Türkiye’de müzik alanındaki ilk resmi görevi, 1993 yılında Ankara Devlet Konservatuarı’nda vermeye başladığı ve birkaç yıl sürdürdüğü “müzik tarihi” dersleridir. Ancak bestecimiz, Ankara’da genç kuşaklara verdiği özel derslerle yeni müziğin gelişim çizgisini örneklemeli olarak sergilemiş, engin birikimini öğrencilerine aktarmaya yönelmiştir. Bu öğrenciler arasında FAZIL SAY ve MUHİDDİN DÜRRÜOĞLU gibi genç bestecilerimiz de vardır. Piyano ve oda müziği yapıtlarından bazıları yurtdışında seslendirilmiş olan bestecinin opus numarasına göre sıralanan yapıtlarının Op.35, 39, 46, 49, 37 ve 24 sayılı olanlar, Seesaw Music Corporation New York’tan, öteki yapıtları kendisinden sağlanabilir. Geniş bilgi için, Tel: E.O.Fırat, 0312 223 94 87).
BAŞLICA YAPITLARI
ORATORYO
· “Op. 64 Atatürk, (Biçim I), birinci bölüm senfoni, ikinci bölüm oratoryodur; konuşmacı, solocular, karışık koro ve büyük orkestra için, 1981; 115’.
· “Op. 71 Atatürk, (Biçim II) konuşmacı, solocular, karışık koro ve büyük orkestra için, 1983-84; 130’.
BALE YADA SAHNE MÜZİĞİ
· Op. 7 Cambot Ardışı, (fl, ob, kl, kor, pf, vurmalılar, çello ve kontrbas için; üç bölümlü, 1956; 24’25”.
· Op. 41 Anadolu’da Çırakman Ateşleri (I), büyük orkestra için, 1970-75; 44’
· Op. 47 Anadolu’da Çırakman Ateşleri (II), karışık koro ve büyük orkestra için, 1979; 25’24”.
· Op. 27 Ölümsüz Olana Ağıt, keman konçertolu kantat, (yapıtın ilk bölümü keman konçertosu olup aynı zamanda bale müziğidir, ikinci bölüm kantat yazılmamıştır), solo keman ve büyük orkestra için, 1965-67, gözden geçirme 1997.
· Op. 53 Gerçek-Simge-Oyun, konuşmacı, şan, koro ve fl, çello, 2 pf için, 1977-78; 53’04”.
ŞAN VE ÇALGILAR TOPLULUĞU YADA
ORKESTRA İÇİN
· Op. 5 Şıngırtı, tek bölümlü senfoni (No.I) soprano, tenor solo, karışık koro ve orkestra için, 1955, gözden geçirme 1978; 19’54”.
· Op. 6 Zamanın Örümceği, soprano solo ve 2fl, 2kl, 2fag, 3trom, çelesta, pf, vurmalılar, 4 çello ve 4 kontrbas için, 1955, gözden geçirme 1978, 6’10”.
· Op. 13 Şan ve Çalgıcılar için Müzik, şan ve fl, kl, bkl, pf, vurmalılar, keman ve çello için, 1957, gözden geçirme 1961.
· Op. 14 Irsal Dördül, şan ve yaylılar dörtlüsü için (Dördül No: 4), 1957, gözden geçirme 1961.
· Op. 23 İneğe Övgü, şan ve pic, fl, ob, arp, pf, keman, kontrbas ve vurmalılar için.
· Op. 25 Umursanmamış, üçül, dördül, alto solo ve keman, kl, pf, için, 1966, gözden geçirme 1977.
· Op. 55 Ölümlerde Çöl-çığlık, iki şancı ve fl, alto, fl, kl, bkl, 2trb, org (hammond), pf, çelesta, elektrikli bas gitar, yaylılar orkestrası için üç araştırma, 1979; 19’10”.
· Op. 61 Dranas’ın Yırı Üzerine Şarkı, bariton ve fl, ob, kl, fag, trp, pf, slofon, viyola için, 1980; 3’30”.
ŞAN VE PİYANO İÇİN
· Op. 18 Bağımsız Şarkılar, soprano yada bas için, 1983.
KORO İÇİN
· Op. 43 Irsal Senfoni, (Senfoni No:2), eşliksiz koro için üç bölüm, 1970, gözden geçirme 1978, 10’50”.
· Op. 67 Türkiye (II), kimisi eşliksiz koro, kimisi değişik çalgılar eşliğinde koro için altı yerel ezgi, 1982.
· Op. 81 Germencik Çığırgıları, çocuk/gençler korosu için eşliksiz ve eşlikli 9 parça, 1989.
ORKESTRA İÇİN
· Op. 16 Orkestra Konçertosu No:1 2 fl, 2 ob, alto ob, 2kl, bkl, 2 fag, kfag, 4 kor, 3 trop, 3 trom, tuba, 2 saks, vurmalılar, çelesta, arp, pf, yaylılar orkestrası için, 1962-63.
· Op. 18 Anısal Kaynaklar (1), büyük konçerto, 1964, 14’30”.
· Op. 20 Üç Dans, 1. bölüm M. De Falla’nın 2. bölüm A. Roussel’in, 3. bölüm B. Bartok’un anısına sunulu büyük orkestra için, 1947-65, gözden geçirme 1976; 21’.
· Op. 21 Karpuz yiyen eşek, büyük orkestra için tek bölümlü öykü müziği, 1965, gözden geçirme 1976; 21’.
· Op. 40 Ve Sana Işığı Sorarlar, genişletilmiş üfleme ve vurma çalgılar orkestrası için, 1960; 10’.
· Op. 49 Atatürk Savaşta ve Barışta, (op. 30’un ikili üflemeliler, pf, çelesta, vurmalar ve yaylılar orkestrası için uyarlamasıdır) 1973, 20’.
· Op. 51 Türkiye (I), gençler için geçmiş ve çağdaş Türk Müziği üzerine alıştırı araştırmaları, birbirine bağlı 9 parça, 1976-77; 40’20”.
· Op. 52 Küğ, E. O. Fırat’ın yapıtlarından alıntılar ve bitiriş, çembalo, piyano ve yaylılar orkestrası için, 1945-77; 35’15”.
· Op. 45 Büyülü ve Susuz Arayışlar, (orkestra konçertosu No: 2, Biçim 1), pic, 2 fl, 2 ob, 2 kl, bkl, 2 fag, kfag, 4 kor, 3 trp, 3trb, tuba, vurmalılar, çelesta, vibr, arp, pf, org, yaylılar orkestrası için 14 başkama, 1968-73; 21’5”.
· Op. 57 Büyülü ve Susuz Arayışlar, (Biçim III), 1979-80; 30’31”.
· Op. 69 Anısal Kaynaklar (II), mib, re, sib klarnetler, la basklarnet, kor, trom, klavsen, pf, org (Hammond), yaylılar orkestrası için beş bölüm, 1982; 22’11”.
KONÇERTO NİTELİĞİNDEKİ
ORKESTRA YAPITLARI
· Op. 8 Diriliş, solo viyolonsel ve orkestra için tek bölüm, 1956, gözden geçirme 1979; 14’50”.
· Op. 28 Ölümsüz olana ağıt, keman konçertosu No:1, (bale yapıtları bölümüne bakınız).
· Op. 28 Kaynak Sonunu Bekliyordu, viyola konçertosu No:1, Yunus Emre’nin yaşam yırları üzerine üç bölüm, viyola ve orkestra için; 1967, gözden geçirme 1975; 17’.
· Op. 34 Çoğul Yalnızlık, keman konçertosu No:2, solo keman ve orkestra için, 1968, gözden geçirme 1983, 21’.
· Op. 35 Kanıtsız Günlerin Oldusu, viyola konçertosu, viyola konçertosu No: 2, solo viyola ve orkestra için üç bölüm, 1968.
· Op. 46 Yitmiş Işık Çizgisi Ardından, Uyanış (Atatürk’ün anısına) piyano konçertosu No: 1 tek bölüm 1969-72; (orkestra içinde ikinci bir piyano da yer almakta, kimi yerde “iki piyano için konçerto” niteliği taşımaktadır); 22’50”.
· Op: 54 Bir Sevinin Devingen Dirim Düzeni, org ve orkestra için konçerto, solo org ve orkestra için, 1971-78; (kimi yerde piyano, orgla birlikte solo olarak çalınır); 21’.
· Op. 56 Korkaklığa, Sessizliğe, Ölüme Karşı Yanıttır, piyano konçertosu No: 2, üç bölüm, 1979.
· Op. 58 Yivcil Morun Seslenişi (2), klarnet ile orkestra için konçerto, 1980; (op. 24’ün solo klarnet ve orkestra için düzenlenmişidir).
· Op. 59 Uzak ve Yakın Çağrılar (I), bir yada 2 trompet ile orkestra için, konçerto, tek bölüm 1980.
· Op. 62 Dönüşümler, obua, klarnet, fagot üçlüsü için trio, yada orkestra için üçlü konçerto, 1980.
· Op. 72 Anadolu Mayası (2), basklarnet ve orkestra için konçerto, 1984; (Op. 17’nin ilk ve son bölümlerinin basklarnet ve orkestraya uyarlanmasıdır); 26’.
· Op. 73 1+2+3+4… Sonsuz, keman konçertosu No: 3, solo keman ve orkestra için dokuz bölümcük, 1984, gözden geçirme 1998, 20-25’.
· Op. 80 Anadolu Mayası (3) – Bir Türkü Tutturmuş Gider Kadife Uzaklara, basklarnet ve viyolonsel ikilisi ile orkestra için konçertomsu senfonisel bölüm,1988; 8’-10’.
· Op. 82 Sevi Çığlıklarıyla Geçiyor, çembalo (yada piyano veya org) ve orkestra için tek bölümlü konçerto, 1991-92; 23’.
ODA MÜZİĞİ
· Op. 39 Uygar Çığlıklarla, fagot konçertoculuğu, tek bölüm, 1968.
· Op. 65 Süreklilik ve Orantı, solo fagot ve klarnet, trombon, glokenşpil, ksilofon, org (yada piyano), viyola için, tek bölüm, 1981; 12’10”.
· Op. 60 Tohum ve Kıvılcımlar, üflemeler beşlisi için, 1980; 12’.
· Op. 1 Yaylı Dördül No: 1, 1945-51; 20’10”.
· Op. 9 Dördül, No: 2 “Kepenek Dansları”, Igor Stravinski’nin şanına sunulu altı bölüm, 1948-57; 13’25”.
· Op. 10 Dördül No: 3 Bartok’un anısınai beş bölüm, 1954-57.
· Op. 14 Irsal Dördül No: 4, şan ve yaylılar dörtlüsü için, Schönberg’in anısına, 1957, gözden geçirme 1961; 8’12”.
· Op. 42 Dördül No: 5 Syzmanowsky’nin anısına, 1971-77.
· Op. 44 1+2+3+4… Sonsuz-Dördül No: 6, Ablan Berg’in anısına, 1971-78, 14’40”.
· Op. 63 Uyumsuzluğun Uyum Odakları; flüt, obua, klarnet ve fagot için solo parçalar yada birliktelik: ikil, üçül, dördül, 1981.
· Op. 66 Tükenmezlik Ardında; iki klarnet, fagot, arp (yada piyano) dörtlüsü için, üç bölüm, 1981; 7’06”.
· Op. 78 Ağıtsal Dördül (No: 7), 1986; 12’40”.
· Op. 85 Azalan Işıkta, Karmakarışık. Dördül No: 8, 1995; 22’25’
· Op. 2 Üçül, keman, çello, piyano için No: 1, 1950-51; 4’18”.
· Op. 3 Üçül, Sonat; keman, klarnet ve piyano için No: 2, 1953-54, gözden geçirme 1977; 21’26”.
· Op. 15, Devrimci Ortamda Sazların Cumhuriyeti; flüt, keman ve piyano için No: 3, 1961, gözden geçirme 1977; 8’-10’.
· Op. 25 Umursanmamış, (üçül/dördül), üçül No: 4; (bu yapıt için “şan ve çalgı toplulukları” bölümüne bakınız).
· Op. 75 Bağımsız Çığırgılar Ardışı, üçül No: 5; klarnet, viyola ve piyano için, 1985; 32’-35’.
· Op. 76 Göm Alkışlarını Geçmişin, üçül No: 6; keman, viyolonsel ve piyano için, 1985; 16’-17’.
KEMAN VE PİYANO İÇİN
· Op. 29 Yokluk Evreninde Dönüşüm, 1966-68; 20’.
· Op. 32 Ezgiler, dört parça, 1954-68, 14’.
· Op. 33 Acı Gölgelerin Rastlantısıda, 1968, gözden geçirme 1983.
· Op. 74 Yivcil Morun Seslenişi (3), (bu yapıt, keman-piyano, klarnet-piyano, flüt-piyano ikilileriyle seslendirilebilir; klarnet-piyano için yazılmış ilk biçimi olan op. 24’ün yeni düzenlenmesidir), 1966-71; 20’.
· Op. 83 Kalabalık Beyin Sormakla Çoğalmış, (aslı flüt ve org için), 1991-92/96; 20’.
VİYOLA VE PİYANO İÇİN
· Op. 11 Sonatçık, 1957-58, 9’30”.
· Op. 12 Küçük Parçalar, 1956-58.
ÇELLO VE PİYANO İÇİN
· Op. 26 Güneş Yaprakları, 1967.
· Op. 31 Usançsız Tasarlama, 1968; 12’.
KONTRBAS VE PİYANO İÇİN
· Op. 68 Nice Seslerden Sonra, 1982, 9’.
FLÜT-PİYANO YADA ORG İÇİN
· Op. 74 Yivcil Morun Seslenişi (3); bu yapıt klarnet-piyano, keman-piyano olarak da seslendirilebilir 1991-92.
· Op. 83 Kalabalık Beyin Sormakla çoğalmış, flüt ve org için Göynük Sonat, 1991-92.
OBUA VE PİYANO İÇİN
· Op. 48 Anadolu Güneşleri, 1963-73; 26’.
KLARNET VE PİYANO İÇİN
· Op. 4 Eğlenceler, 1954-55; 9’.
· Op. 7 Anadolu Mayası (1), üç bölüm, 1963, gözden geçirme 1981; 19’.
· Op. 24 Yivcil Morun Seslenişi (1), 1966, 12’.
İKİ PİYANO İÇİN
· Op. 22 İki Piyano İçin Müzik, üç bölüm. 1. Martinu’nun anısına, 2. Berg’in anısına, 3. Syzmanowsky’nin anısına, 1965; 16’.
SOLO PİYANO İÇİN
· Op. 30 Atatürk Savaşta ve Barışta, 1961-68; 20’.
· Op. 36 Yerel Ezgiler Üzerine İmgesel Danslar, altı parça, 1964-69, gözden geçirme 1983.
· Op. 73 Bölünmüş Uzantı, iki bölüm, 1968-69.
· Op. 38 Bağımsızlık Tutkusuna Sonat, üç bölüm, 1969.
· Op. 50 Piyano için üç parça, 1970-78.
· Op. 77 Ferenç Liszt’i Anış / Öngörülü Ama Erinçsiz Bir İnsan İçin Yakarış, 1986; 20’.
· Op. 79 Cehennemde Bir Mevsim Çalınmalıdır / Piyano için Dikbaş-Özlemsel Dört Parça, 1986.
· Op. 84 Karanlığın İçyüzüne Dört Bakış, piyano sonatı, 1994; 20’-30’.
· Op. 86 Piyano İçin Altı Bölüm, 1996-97; 30’33’.
ORG İÇİN
· Op. 70 Değişmeye Artık Zaman Kalmadı, org için üç düşçe, 1982.