Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Erik

Kısaca: Alm. Pflavme (f), Fr. Prunier (m), İng. Plum. Familyası: Gülgiller (Rosaceae). Türkiye’de yetiştiği yerler: Doğu Anadolu’nun yüksek yayla mıntıkası ile, Güneydoğu Anadolu’nun kurak ve çok sıcak bir kısım yerleri hâriç, memleketin her tarafından yetişir. ...devamı ☟

Erik
Erik

isim

erik (belirtme hâli eriği, çoğulu erikler)

  1. (gülgiller, ağaçlar, meyveler) gülgillerden, beyaz çiçekli ağaç ve bu ağacın kabuğu ince, çeşitli renklerde, mayhoş veya tatlı, eti sulu, tek ve sert çekirdekli yemişi

Bilimsel adı

  • Prunus domestica

Çekimleme

Kaynaklar

Kaynaklar
  • TDK Sözlüğü: "erik"

Ek okumalar

  • Vikitür'de Prunus domestica

Gagavuzca

Köken

Eski Türkçe äbrük

Ön ad

erik

  1. (gülgiller, ağaçlar, meyveler) erik, iccas

Kaynaklar

  • Etymological Dictionaries - Andras Rajki

Karaçay Balkarca

  1. deri tabaklamada kullanılan bir toz

Kumanca

erik

  1. tabaklanmış deri

Kırım Tatarca

erik

  1. (gülgiller, ağaçlar, meyveler) erik, iccas

Türkmence

erik

  1. (gülgiller, ağaçlar, meyveler) kayısı

Kaynaklar

  • Atacanov, Ata (1922). Türkmendolu Yir Sözlüğü.

Erik familyası: Gülgiller (Rosaceae). Türkiye’de yetiştiği yerler: Doğu Anadolu’nun yüksek yayla mıntıkası ile, Güneydoğu Anadolu’nun kurak ve çok sıcak bir kısım yerleri hariç, Türkiye'nin her tarafından yetişir.

Mart-nisan ayları arasında beyaz renkli çiçekler açan, çalımsı veya yüksek ağaçlar. Anavatanı Anadolu olan erikler, dünyanın değişik iklim bölgelerine göçler ve harpler sebebiyle adapte olmuşlardır. Bütün dünyadaki erik çeşitlerinin sayısı, iki binden fazladır. Memleketimizde yetiştirilen çeşitlerin sayısı da iki yüzün üstündedir.

Erikler olgunluk zamanlarına, kullanma şekillerine göre çeşitlere ayrılır. Türkiye Milli Bağ-Bahçe Komitesinin memleketimizde yetiştirilmesini tavsiye ettiği çeşitler; Can, Santa Roja, Red Kennen, Climax, Formasa, Reine Claude Violette, Reine Claude Verte, President, Giant, Red Heart, Stanley, Köstendil, Karagöynük, Üryani, D’Agant’tır.

Erik ağaçları tür ve çeşitlerine göre iri boylu ağaçları teşkil ettikleri gibi, küçük boylu ağaçlar veya çalı şeklinde olanları da vardır.

Sert çekirdekli bir meyve ağacı olan eriğin iç kısmının sertleşmesiyle sert çekirdek kabuğu meydana gelir. Yenilen kısmı etli ve suludur. Meyveleri şekil, renk ve tat bakımından çok farklıdır. Tohumları (çekirdekleri) acıdır.

Erik çeşitleri, tohum teşekkülü bakımından kendine verimli, kendine kısmen verimli ve kendine kısır olarak üç grup altında toplanır. Kendine kısmen verimli çeşitlerden de iyi ürün alınabilmesi için, tohum teşekkülü çeşitlerine ihtiyaç vardır.

Erik ağacı çeşitli toprak tipinde yetişmekle beraber en iyi olarak besin maddelerince zengin, humuslu, sıcak, yeteri kadar nemli, orta derin ve derin topraklarda iyi yetişir. Kültür erik çeşitlerini üretmenin tek yolu, aşıdır. Fidanlıklarda en çok durgun göz aşısı kullanılır. Kültür erik çeşitleri için muhtelif erik türleri, şeftali, kayısı ve badem anaç olarak kullanılabilir.

Kullanıldığı yerler: Meyvelerinde şekerler, pektin ve organik asitler vardır. Meyve olarak yenir. Kurutularak hoşaf ve çeşitli yörelerde değişik pestil yapımında kullanılır.

Çağlasını ilkbaharda, olmuşunu ilkbahardan sonbahara kadarki dönemde ve Kurutulmuşunu yıl boyunca severek yediğimiz erik meyvesini veren Erik ağacı, Gülgiller'dendir. Dünyanın pek çok bölgesinde yetiştirilen çeşitli erik ağaçları, ülkemizin hemen hemen her yerinde de yetiştirilmektedir.

Meyvesinin olgunlaşma dönemleri göz önüne alınarak erikler; erkenci caneriği (P. cerasifera), yaz ortalarında olgunlaşan Japon ya da italyan eriği (P. salicina) ve ağustosta olgunlaşmaya başlayan Avrupa eriği (P. domestica) ana gruplarına ayrılır. Bu gruplarda yer alan türlerdeki ağaçlar, 4-12 m. kadar boylanabilir. Erik ağaçları, türlerine göre sık ya da seyrek dallı; kimi türlerde dallar dikenli kimilerinde de dikensizdir.

Erik ağacının yaprakları da türlere göre, küçük ya da büyük, çeşitli biçimlerde, yaprak kenarları dişli ve renkleri yeşilin çeşitli tonlarında olur. Yapraklarından önce açan çiçeklerinin çanak yaprakları yeşil ve taç yaprakları beyaz renklidir. Yukarıda açıkladığımız gibi farklı dönemlerde olgunlaşan erik meyvesinin farklı biçim ve büyüklükteki meyvelerinin ince kabuğu, türlere göre yeşil, sarı, kırmızı ya da mor renklerdedir.

Meyvenin gene çeşitli renklerde olan eti, sulu, mayhoş ya da tatlı, meyvenin ortasındaki tek çekirdeği serttir. Erik ilkbaharda çok erken döneminde çağla, sonraları taze meyve olarak yenilir. Bazı erik türleri kurutularak kuru yemiş olarak ya da hoşafı ve kompostosu yapılarak yıl boyunca tüketilir. Ayrıca erik, meyve suyu, şurubu, pekmezi, reçeli ve içkileri yapılarak tüketilmektedir.

BESİN DEĞERLERİ

100 gr. taze eriğin içerdiği besin değerleri şunlardır: 66 kalori; 0,5 gr. protein; 17,8 gr. karbonhidrat: 0 kolesterol; eser miktarda yağ; 0,4 gr. lif; 17 mgr. fosfor; 18 mgr. kalsiyum; 0,5 mgr. demir; 2 mgr. sodyum; 299 mgr. potasyum: 9 mgr. magnezyum; 300 IU A vitamini; 0,08 mgr. B1 vitamini; 0,03 mgr. B2 vitamini; 0,5 mgr. B3 vitamini; 0,05 mgr. B6 vitamini; 0.6-0.9 mcgr. folik asit; 4-6 mgr. C vitamini ve 0,7 mgr. E vitamini.

Kuru eriğin besin değerleri tazesine göre daha fazladır. Ayrıca pişirilmeden yenmesi daha yararlıdır; kompostosu ya da hoşafı yapıldığında vitamin değerleri düşer, ama içine şeker katıldığından kalori ve karbonhidratı artmaktadır.

SAĞLIĞIMIZA YARARLARI

Yukarıda sayılan önemli besin değerlerinin yanı sıra;

o Eriğin tazesi ya da kurutulmuşu halk hekimliğinde hafif müşkil olarak kullanılmaktadır. Bu etkileri sağlamak üzere eriğin taze ya da kurusunun bolca tüketilmesi öğütlenir.

AĞACININ ÜRETİLMESİ

Ülkemizde erik fidanlarının üretimi, çeşitli çöğürler üzerine istenilen erik türlerin aşılanması yoluyla yapılmaktadır. Bu işte çöğür olarak başta erik olmak üzere zerdali ve bazen badem anaçları kullanılır. Ancak, erik en iyi şekilde, kendi çöğürlerinden yetiştirilmektedir. Biraz güç de olsa bu yolda direnmek iyi sonuçlar verir. Bizim için tutulacak yol, inanılır üreticilerden çeşidi belli, sağlıklı fidanları almaktır. Bu fidanları bahçemizde 5 m. aralıkla açılacak 50 cm. derinlik ve genişlikteki çukurlara dikmeli, yanına rüzgarın genelde estiği yöne herek çakarak fidanımızı bu hereğe bağlamalıyız.

AĞACININ YETİŞTİRİLMESİ

İklim isteği: Yukarıda ana gruplar olarak açıkladığımız erik ağaçlarının iklim istekleri birbirinden farklıdır: Canerikleri kışı soğuk ya da sıcak ılıman; Japon erikleri kışı soğuk geçmeyen ılıman ya da sıcak ılıman ve Avrupa erikleri kışı daha soğuk geçen yerlerde yetişirler.

Erik ağaçları, kışın +7.2 derecenin altında belli soğuklama dönemini yaşamaya gereksinir. Bu soğuklama süresi, caneriğinde 450-500 saat; Japon eriğinde 600 saat ve Avrupa eriğinde 1.000 saatin üzerindedir. Erik ağacının çiçekleri ve genç meyveleri, ilkbaharda geç yaşanan dona karşı duyarlıdır. Çiçekler -2 ve genç meyveler -1 dereceye kadar dayanabilirler.

Toprak isteği: Erik ağaçlan, toprak bakımından orta seçicilikte olan bitkilerden sayılır. Canerikleri çeşitli toprak tiplerine uyum sağlayabildiğinden fakir, kuru ve kireçli toprakların değerlendirilmesine yarar; nemli topraklarda iyi sonuç verir. Japon erikleri humuslu, besin maddesi yönünden zengin, nemli ve sıcak toprakları sever. Avrupa erikleri killi, nemli ve ağır topraklarda daha iyi sonuç verir. Erik ağaçları için toprağın pH'ı 6,5 olmalıdır.

Toprak işleme: Yağışları bol olan yörelerde erik ağaçlarının altında ve çevresinde biten yabani otlar bırakılır; ama, bunlar sık sık biçilerek boyları kısaltılır. Yağışı az olan yörelerde yabani otlar çapalanarak temizlenir. Ancak, erik ağaçlarının kökleri yüzeysel olduğundan toprağı derin kazılmamalıdır.

Sulama: Yıllık yağış miktarı 750 mm'yi geçen bölgelerde erik ağaçları sulanmadan yetiştirilebilir. Bu miktardan daha az yağış alan yörelerde erik ağaçlarının bolca sulanması gerekir. Çünkü, az önce denildiği gibi bu ağaçların kökü yüzeyseldir. Az yağışlı ve sıcak bölgelerimizde erik ağaçlarının 8-12 günde bir bolca sulanması yararlı olur.

Gübreleme: Erik ağaçlarına verilecek gübrenin cinsi ve miktarı, topraktaki besin maddesinin durumuna, toprağın tipine, ağaçların türüne, yaşına, gelişme durumuna ve alınan ürün miktarına göre değişir. Ağaçlara verilecek gübrenin, yapılacak toprak ve yaprak analizleri sonuçlarına göre saptanması doğru olur.

Budama: Erik ağaçlarına, düzenli olarak şekil ve ürün budamaları uygulanmalıdır. Bu işlemlerin erik ağaçlarını iyi tanıyan kişiler tarafından yapılması doğru bir yoldur.

Meyve seyreltme: Erik çeşitlerinde meyve tutumu genellikle istenenden çok gerçekleşir. Böyle durumlarda meyvelerin elle ya da büyük bahçelerde kimyasal yöntemlerle seyreltilmesi gerekir. Caneriklerinde olgunlaşan meyveler ara ara toplandığından, bu işlem seyreltme yerine geçer. Erik ağaçlarında kimyasal ilaçlarla seyreltme işlemi çoğu kez başarılı sonuç vermemektedir.

Hasat (Derim): Erik meyvelerinin hasadı için en uygun zaman, meyvelerin ağaçta tam iriliğini, rengini ve tadını aldıkları, etlerinin gevrekleştiği dönemdir. Hasada, geciktirilmeden bu dönemde başlanır. Uzak yerlere gönderilecek erikler için hasada biraz erken başlanmalıdır.

Hastalık ve zararlılarıyla mücadele: Erik ağaçlarına dadanacak zararlı ve hastalıklarla, uzmanlara danışılarak ve uygun ilaçlar kullanılarak zamanında, eksiksiz ve aksatılmadan mücadele sürdürülmelidir.

Erik

1 . Gülgillerden, beyaz çiçekli bir ağaç (Ğrunus domestica).
2 . Bu ağacın kabuğu ince, çeşitli renklerde, mayhoş veya tatlı, eti sulu, tek ve sert çekirdekli yemişi.

Erik

İngilizce Erik kelimesinin İspanyolca karşılığı.
s. Erik, nombre propio

Erik

İngilizce Erik kelimesinin Fransızca karşılığı.
n. Erik, prénom masculin

Erik

İngilizce Erik kelimesinin Almanca karşılığı.
n. Erik, männlicher Vorname

Erik

İngilizce Erik kelimesinin İtalyanca karşılığı.
s. Eric (nome di persona)

Erik

İngilizce Erik kelimesinin Portekizce karşılığı.
s. Eric, nome próprio masculino

Erik

Fransızca Erik kelimesinin İngilizce karşılığı.
n. Erik, man's name

Erik

Türkçe Erik kelimesinin İngilizce karşılığı.
[Erik] n. man's name n. Erik, man's name n. plum

Erik

İngilizce Erik kelimesinin Flemenkçe karşılığı.
zn. Erik (jongensnaam)

Erik

n. man's name n. Erik, man's name n. plum

Erik

gülgillerden, beyaz çiçekli bir ağaç (prunus domestica). bu ağacın kabuğu ince, sarıdan kırmızıya, mora kadar türlü renkte, mayhoş ya da tatlı, eti sulu, tek ve sert çekirdekli yemişi.

Erik

Türkçe Erik kelimesinin Fransızca karşılığı.
prune [la]

Erik

Türkçe Erik kelimesinin Almanca karşılığı.
n. Pflaume

İlgili konular

anadolu ağaç aşı (botanik) badem bilimsel sınıflandırma doğu anadolu güneydoğu anadolu kayısı magnoliophyta magnoliopsida

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Erik Resimleri

Kızıl Erik
3 yıl önce

Kızıl Erik veya Erik Thorvaldsson (950 - 1003), Norveçli kâşif. Orta Çağ ve İzlanda destanı kaynaklarında Grönland'daki ilk yerleşimi kurduğu bilinmektedir...
Erik Mongrain
6 yıl önce

talent (2005) Erik Mongrain - AirTap! Erik Mongrain - Fusions Erik Mongrain - Timeless Erik Mongrain - I Am Not Erik Mongrain - PercussienFa Erik Mongrain...

Erik Mongrain, 12 Nisan, 1980, 2001, Elektronik gitar, Jazz, Johann Sebastian Bach, Kanada, Montreal, New Age, Quebec
Erik, Taşköprü
6 yıl önce

Erik, Kastamonu ilinin Taşköprü ilçesine bağlı bir köydür. Daha önceleri Hanönü ilçesine bağlıyken 8 Nisan 1995 tarihinde Taşköprü ilçesine bağlandı. Kastamonu...

Erik, Taşköprü, 1984, 1989, 1994, 1997, 1999, 2000, 2004, 2007, Abana, Kastamonu, Abay, Taşköprü
Erik Blodöks (kanlıbalta)
6 yıl önce

Erik Blodöks (Kanlıbalta)(?-954): 10. yüzyılda York ve Norveç Kralı. Sekiz kardeşinden yedisini öldürdüğü için kendisine bu ad verilmiştir. Güzel saçlı...

Erik Blodöks (kanlıbalta), 934, 948, 954, Kişi, Norveç, Taslak
Erik Axel Karlfeldt
4 yıl önce

Erik Axel Karlfeldt (d. 20 Temmuz 1864 Folkärna, ö. 8 Nisan 1931 Stockholm) İsveçli şair. Neo-romantizm akımına dahil kabul edilir; eserlerinde halk efsanelerinin...

Erik Axel Karlfeldt, 1864, 1898, 1906, 1918, 1931, 1932, 20 Temmuz, 8 Nisan, Andrí© Gide, Bertrand Russell
Erik Magnusson
6 yıl önce

Erik Magnusson Prestahatare (Papazlardan nefret eden) (1268 - 1299), 1280-1299 yılları arasındaki Norveç kralıdır. Magnus Lagaböte ile kral naibeliği yapmış...

Erik Magnusson, 1268, 1280, 1282, 1299, Danimarka, Norveç, Papaz, İngeborg, Jon Raude, Magnus Lagaböte
Erik Lie
6 yıl önce

Erik Lie (d. 1 Kasım 1968), Yayınladığı opsiyon öne alma(en) raporuyla Birleşik Devletler Sermaye Piyasası Kurumu'nun(en) yasal olmayan, çok sayıda olası...

Erik Lie, New York, Norveç, New York Eyalet Başsavcısı, Eliot Spitzer, TIME dergisi, Norveç Kraliyet Donanması, Hisse devri tarihleri üzerinde de oynama skandalları, Birleşik Devletler Sermaye Piyasası Kurumu, Iowa Üniversitesi, Business Week
Erik Everhard
3 yıl önce

Mitchell Hartwell ya da sahne adıyla Erik Everhard, (2 Aralık 1976), Kanadalı oyuncu ve yönetmen. Ukrayna kökenli olan oyuncu Nisan 1998 yılında Kanada'da...