Emiliano Zapata
Meksika Devrimi'nde ve devrimden sonra 1911-1917 yıllarında yürüttüğü gerilla savaşıyla tanınan, toprağın köylüler arasında eşit paylaştırılmasını savunan halk kahramanı Emiliano Zapata (1879-1919), Kızılderili Zapatistalar için "Ebedi Komutan" sayılıyor. 20. yüzyıldaki ilk büyük köylü hareketinin önderi olan halk kahramanı Emiliano Zapata da, at yetiştirip satan bir Mestizo (İspanyol-Kızılderili melezi) köylünün oğluydu. Meksika'daki Maya yerlilerinin 17 Kasım 1983'te kurduğu EZLN (Zapatista Ulusal Kurtuluş Ordusu), 1910 Meksika Devrimi liderlerinden Emiliano Zapata'nın adını ve özgürlük idealini benimsiyordu. Ayaklanmalar coğrafyası Meksika'nın güneydoğusunda yer alan Chiapas bölgesi, aynı zamanda yüzyıllardır bir ayaklanmalar coğrafyası niteliğinde. Ülkenin en yoksul yöresi olan Chiapas, görkemli tapınaklarıyla ve gelenekleriyle tam bir Maya yurdu. 16. yüzyılda İspanyol işgaline ve Hıristiyanlaştırılmaya direnen Mayalar, sonraki yüzyıllarda bu dini tümüyle benimser, hatta bu din adına bir ayaklanma bile başlatır. Ayaklanma, 1712'de silahlı bir şekilde bastırılıyor. 20. yüzyıla gelindiğinde ise, Meksika köylülerinin geleneksel ayaklanmasının adı bu kez Zapata'ya dönüşür. Maya kökenli bir Mestizo olan Emiliano Zapata, sonradan Meksika Devrimi'nin önde gelen bir halk kahramanı olarak tarihteki yerini alır.