Elmas

Kısaca: Saf karbondan meydana gelen, bilinen en sert madde. Karbon elementinin bir modifikasyonu grafit, diğer bir modifikasyonu ise elmastır. Elmasın saf karbon olduğu ilk olarak Fransız kimyâcı Lavoisier tarafından aydınlatılmıştır. ...devamı ☟

elmas
Elmas

Alm. Diamant (m), Fr. Diamant (m), İng. Diamond. Saf karbondan meydana gelen, bilinen en sert madde. Karbon elementinin bir modifikasyonu grafit, diğeri ise elmastır. Elmasın saf karbon olduğu ilk olarak Fransız kimyacı Lavoisier tarafından aydınlatılmıştır. Lavoisier, elması yakmış ve yanma gazının sadece karbondioksit olduğunu görünce elmasın karbon olduğu hükmüne varmıştır.

Özellikleri

En belirgin özelliği sertliğidir. Mineralojide kullanılan mohs sertlik göstergesinde en yüksek rakamla (10) gösterilir. Bu, diğer bütün mineralleri çizebilmesi demektir. Sertliğinden dolayı endüstriyel aletlerde kullanılması büyük önem kazanmıştır. Keza dayanıklılığından ve ışığı çok iyi kırmasından dolayı kıymetli bir zinet eşyasıdır. Elmas mineralinin her cihetteki sertliği aynı değildir. Fakat X ve Gama ışınları ile en sert yönüne doğru yönlendirilerek, aletlerde kesici olarak kullanılması sağlanır.

Elmas, ametalik özellikler gösterir. Erime noktası 3500°C’dir. Yoğunluğu yaklaşık 3,5 gr/cm3tür. Havada 850°C’de yanar. Havasız ortamda 1500°C’de grafite dönüşür. Oda sıcaklığında hiçbir madde etki etmez. Florla 750°C’de, karbon tetra florür (CF4) bileşiğini meydana getirir. Diğer halojenlerle birleşmez. Elmas izometrik bir sistemde kristallenir. Her karbon atomu kendisini çevreleyen dört karbon atomuyla düzgün dörtyüzlü meydana getirecek şekilde bağlanmıştır. Daha doğrusu iki tane kare tabanlı piramidin taban tabana gelmiş şekli görünümündedir. 12 yüzlü ve kübik kristal yapıları da vardır. Kristallerin rengi beyaz, kahverengi, siyah veya renksiz olabilir. Mineralin içinde yabancı atom mevcudiyeti de söz konusu olabilir. Fakat her 10.000 karbon atomu başına ancak bir tane yabancı atom bulunur. Hatta güzel tabii elmasta 100.000 atom başına ancak 1 tane yabancı atom bulunur.

Elmasın tartılmasında ölçü birimi olarak kırat kullanılır (1 kırat 200 miligrama eşittir).

Elmasın optik özellikleri ona güzellik ve kıymetli zinet eşyası özelliğini vermektedir. Işığı kırma indisi çok yüksektir (2,417). Yani içeri kabul ettiği ışın yansıttığı ışına göre fazladır. Keza ışını disperse etme (yani, beyaz ışını renklere ayırma) kabiliyeti de oldukça yüksektir. Radyasyonları tutma özelliklerine göre iki tiptedirler.

Birinci tip, görünen ışını absorbe edenler (soğuranlar, emenler); ikinci tip ise, morötesi ve kızılötesi ışınları absorbe edenlerdir. İkinci tip elmaslar tabii halde mavi renklidirler.

Elmas, mükemmel bir elektrik izolatörüdür. Keza ısı iletkenliği en yüksek olan maddedir. Bu özelliğinden dolayı zarar görmeden kesilebilir.

Bulunuşu

Elmas orjinal olarak yalnız kimberlit kayalarında bulunur. Diğer kayalarda bulunan elmas, muhtemelen kimberlitten aşınmayla veya tortuların başkalaşım geçirmelerinden meydana gelmiştir. Kimberlit kayasında bazan elmas bulunmayabilir. Bulunma nisbeti ancak ortalama kırk milyonda birdir. Kimberlit, yüksek nispette magnezyum ve demir bulunduran volkanik kaya kalıntısıdır. Bu kayalarda birçok başka mineral de bulunur. Kalsit, olivin, ilmenit, mika vs. gibi. Kimberlit yer kabuğunun derin tabakalarında kanallar şeklinde bulunur. Elmasın bazı yer kabuğu hareketleriyle yukarıya çıktığı kabul edilmektedir. Kısmen de bazı bölgelerde nehir kumlarına karışmıştır. Elmasın en çok bulunduğu yerler olarak, Güney Afrika (Kimberley’de), Güney Amerika, Endonezya ve Hindistan sayılabilir.

Üretimi

Elmasın kazanılması, diğer minerallerin işlenmesi gibidir. Yalnız kristaller o kadar bol değildir. Çok dağınık olup, tespitleri bile güçtür. Yeryüzüne yakın cevherler olduğu gibi, 300 metre derinlerde olan cevherler de vardır. Cevher kayaları, borular daldırılarak kırılır. Çıkarılan balçıklı, kumlu cevher iki ameliyeden geçirilir. Cevher önce yoğun bir sıvıda yüzdürülür. Çok ağır olan mineraller dibe çöker. Daha sonra kumlu-çamurlu karışım bir nevi elekte aşağı-yukarı titreşim verilerek, elmasın dibe çöktürülmesi sağlanır.

Ayrı bir sistemle hem kesilmiş, hem de parlatılmış hale getirilebilen yegane mineral, elmastır. Birçok elmas kristali kendiliğinden pırlanta olacak şekildedir. Fakat bir kısmı da kesilmek zorundadır. Kesilmesi dikkat ve titizlik ister. Elmasların kıymeti dört faktörle ilgilidir: Kesilme, renk, büyüklük ve mükemmellik. Çatlak olup olmaması da çok önemlidir. Çünkü, çatlaklık, ışık girişini zorlaştırmaktadır. Sarı ve kahverengi elmaslar pek istenmez. Pembe, menekşe rengi ve yeşil elmaslar çok makbuldur. Kesilme şekli belki de en mühim faktördür ve parça büyüklüğü ile kıymeti artar.

Kullanılışı

Elmas zinet eşyası olarak ve yüzük taşı olarak çok yaygın bir şekilde kullanılır. Elmasın güzelliği eskilerin de çok dikkatini çekmiş ve hatta hastalık ve zehirlenmeyi önlediği sanılmıştır. Elmasın esas kıymeti kesme tekniğinin gelişmesinden sonra (17. yüzyılın sonlarına doğru) başlamıştır. Elmasın kesilmesi yine elmasla yapılmaktadır. Zinet eşyalarından başka endüstriyel aletlerde de elmas kıymetini devam ettirmektedir. Endüstride kullanılan miktarı % 75-80 kadardır. Fakat kıymet olarak % 25-30 civarındadır. Endüstride cam kesici, taş yontucu, delici ve perdahlayıcı aletlerde kullanılır

Sanayi elması

Rengi ve biçimi açısından kıymetli taş olarak kabul edilemeyen ve sanayide çeşitli maksatlarla kullanılan elmaslardır. Başlıca üç çeşit tabii sanayi elması vardır. Bunlar, ballas, bort ve karbonado isimlerini alır. Ballas, çok sert ve tok bir elmas çeşididir. Bort çeşidi, umumiyetle bozuk renkli veya biçimsiz elmasları ihtiva eder. Küçük olanları elmas matkap takımlarında kullanılır. Siyah renkli karbonado ise, torna tezgahlarında, cam kesme aletlerinde, pikap iğnelerinde vb. kullanılır.

Sentetik (Sun’i) elmas

Elmasın karbon olduğu anlaşılınca, kömürün (grafitin) elmasa dönüştürülebileceği düşünülerek, bu hususta birçok çalışmalar yapıldı. Nitekim bugün, grafitin elmasa dönüştürülmesi mümkündür. Termodinamik hesaplamalar grafitin elmasa dönüştürülmesi için en az 10.000 atmosfer basınç gerektiğini göstermiştir. Bununla beraber ilk defa 1955 yılında 100.000 atmosfer basınç altında 2500°C sıcaklıkta ve krom katalizör kullanılarak sun’i elmas elde edilmiştir. Ancak parçalar genellikle küçük ve siyah renkli olup, nadiren mücevher evsafında olabilmektedir. 1962’de yapılan bir çalışmada 200.000 atmosfer basınç ve 5000°C sıcaklıkta katalizörsüz olarak grafit elmasa dönüştürülmüştür.

Sun’i elmasın üretimi için gerekli olan yüksek sıcaklık ve basınç şartları patlayıcılardan faydalanılarak elde edilir. Sun’i elmas üreticilerinden Du Pont Company bu tekniği uygular.

elmas

Osmanlıca elmas kelimesinin Türkçe karşılığı.
Çok kıymetli, beyaz, şeffaf mâden. Cevher. Kıymetli taş. (En saf karbondur.)

elmas

Türkçe elmas kelimesinin İngilizce karşılığı.
[Elmas] n. diamond, rock, glass cutter, diamond cutter

elmas

çok sert, kırılgan, billurlaşmış arı karbon; elmas taşlarıyla süslenmiş. mücevher olarak kullanılan, saydam, değerli taş. elmastıraş.

elmas

Türkçe elmas kelimesinin Fransızca karşılığı.
diamant [le]

elmas

Türkçe elmas kelimesinin Almanca karşılığı.
n. Diamant

elmas

(Yun.i.) Kadın ismi 1. Bilinen kıymetli taş. 2. Pek sevgili ve kıymetli. 3. Billurlaşmış saf ve şeffaf karbon. 4. Ucunda sivri bir elmas parçası bulunan ve cam kesmekte kullanılan alet.

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

elmas Resimleri

Elmas
3 yıl önce

Elmas, bilinen en sert maddelerden biridir ve değerli bir taştır. Karbon elementinin bir modifikasyonu grafit, diğeri ise elmastır. Elmasın saf karbon...

Elmas, 1955, 1962, Element, Endonezya, Grafit, Güney Afrika, Güney Amerika, Hindistan, Karbon, Katalizör
Elmas Mehmed Paşa
3 yıl önce

Elmas Mehmed Paşa, II. Mustafa saltanatında, 2 Mayıs 1695 - 11 Eylül 1697 tarihleri arasında iki yıl dört ay on gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet...

Elmas Mehmed Paşa, Elmas Mehmed Paşa
Ferdi Elmas
3 yıl önce

Can Elmas (d. 13 Şubat 1985, Amsterdam, Hollanda), Hollanda doğumlu eski Türk futbolcudur. 13 Şubat 1985 yılında Amsterdam’da doğan Ferdi Elmas; 5 yaşında...

Ferdi Elmas, Çaykur Rizespor Kadrosu, Altan Aksoy, Ankaraspor, Elionar Nascimento Ribeiro, Ergün Teber, Fahri Tatan, Futbolcu, Hollanda, Kürşat Duymuş, Rıza Çalımbay
Açelya Elmas
6 yıl önce

Açelya Elmas (d. 25 Mayıs 1977, İstanbul), Türk oyuncudur. Mimar Sinan Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Müzik Bölümü'nden mezunudur. Kendisi gibi oyuncu...

Elmas Sutra
3 yıl önce

Elmas Sutra (Sanskrit: वज्रच्छेदिका प्रज्ञापारमितासूत्र Vajracchedikā-prajñāpāramitā-sūtra; Çince: 金剛般若波羅蜜多經 ya da kısaca 金剛經, pinyin: jīngāng bōrě bōluómìduō...

Kanlı Elmas
3 yıl önce

Blood Diamond, Türkçe gösterim ismiyle Kanlı Elmas 2006 tarihli, ABD yapımı bir macera/dram filmi. Başrollerde Leonardo DiCaprio, Jennifer Connelly ve...

Fevzi Elmas
3 yıl önce

Fevzi Elmas (d. 9 Haziran 1983, Biga), Türk eski kaleci. Futbola Çanakkale Dardanelspor altyapısında başladı ve sonra A takımına yükseldi. 6 sezon burada...

Fevzi Elmas, 1983, 9 Haziran, Aly Faryd Mondragon, Arda Turan, Aydın Yılmaz, Ayhan Akman, Aykut Erçetin, Cihan Haspolatlı, Emre Aşık, Ergün Penbe
Naz Elmas
3 yıl önce

Naz Elmas (d. 16 Haziran 1983, İstanbul), Türk sinema, televizyon ve tiyatro oyuncusudur. Yeditepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Tiyatro Bölümü...

Naz Elmas, 16 Haziran, 1983, Aktris, Aktör, Candan í–te, G.O.R.A, Gülbeyaz, Haziran Gecesi, Türkiye, İstanbul