Son birkaç yıl içinde kuş gözlemciler tarafından yapılan sayımlar sonucunda gölde en az 172 kuş türü bulunduğu saptanmıştır. Alanda 54 kuş türü de üremektedir. Nesli dünya çapında tehlike altında olan dikkuyruklar gölde üremektedir. Küçük gölde bulunan sazlıklarda çok sayıda ötücü kuş gözlemlemek mümkündür. Gölün etrafındaki bozkır alanlarda ise bağırtlak gibi step türleri görülebilir. Göl, göç döneminde pek çok kuş türü için önemli bir barınaktır.
Çok sayıda su kuşunu barındıran Düden Gölü ve çevresinde kuluçkaya yatan, kışlayan ve konaklayan türlerin başlıcaları şunlardır:
Kuluçkaya Yatan Türler: Akdeniz Martısı, Karabaş Martı, İnce Gagalı Martı, Gülen Sumru, Kılıçgaga, Van Gölü Martısı, Bataklık Kırlangıcı, Uzunbacak, Macar Ördeği, Sakarmeke, Poyraz Kuşu, Dikkuyruk, Küçük Batağan, Leylek, Kaşıkçı, Kum Kırlangıcı.
Kışlayan ve Konaklayan Türler: Flamingo, Sakarca, Angıt, Kaşıkgaga, Karaboyunlu Batağan, Çamurcun, Yeşilbaş, Çıkrıncın, Macar Ördeği, Dikkuyruk, Turna, Uzunbacak, Kılıçgaga, Halkalı Küçük Cılıbıt, Akça Cılıbıt, Döğüşken Kuş, Küçük Kum Kuşu, Boyunçeviren, Bağırtlak, Kızkuşu, Mahmuzlu Kızkuşu.
Alanda aynı zamanda nadir görülen türler olan Kara Kanatlı Bataklık Kırlangıcı, Küçük Su Çulluğu, Tarla Kazı, Sarı Başlı Kuyruksallayan, Sarı Gagalı Keten Kuşu ve Kara İskete gözlenmiştir.
Gölde kirlilik tehdidi bulunmaktadır. Yapılmakta olan kanalizasyon şebekesi atıklarını göle direk boşaltacaktır. Göldeki canlıların yaşamlarını korumak için söz konusu arıtma tesisinin en kısa sürede yapılması sağlanmalıdır.
Göldeki su seviyesi de çok önemlidir. Kurak geçen yılların yaz mevsiminde su seviyesinin azalması göldeki canlıları olumsuz etkilemektedir.
Kulu gölü, hem ulusal ve hem de uluslararası bakımdan ekolojik önemi yüksek bir göldür. Doğal Sit Alanı ve Özel Çevre Koruma Alanıdır. Orta Anadolu’daki sulak alanların bir kısmının yok olmasından sonra çok sayıda nesli tehlike altında bulunan türlerin ürediği gölün korunması daha da büyük öncelik kazanmıştır. Gölün doğal ortamı korunmalı, insan baskısının oluşmamasına dikkat edilmelidir. Turizme yönelik yapılması düşünülen etkinlikler göldeki doğal yaşamı bozacaktır. Göç yolları üzerindeki bu kuş cennetinin korunması dünya çapında önemlidir. Her yıl pek çok yabancı kuş gözlemcisi gölü ziyaret etmektedir.