Türkçe Bilgi: Don Pasquale

Don Pasquale |Orjinalbaşlık =Don Pasquale |orijinaldil =İtalyanca |Müzik =Gaetano Donizetti |Libretto =Giovanni Ruffini |image = |prömiyer =3 Ocak, 1843 |ilkgösterilenyer =Thíéatre Italien, Paris |perdesayısı = 3 |oyuncular = *Don Pasquale: yaşlı bekar bir bay, basso buffo *Dr Malatesta: doktoru, bariton *Ernesto: Don Pasquale'nin yeğeni, tenör *Norina: gençce bir dul bayan, Ernesto'nun sevgilisi, soprano *Bir noter: Malatesta'nin kuzeni Carlino, bas }} Don Pasquale Italyan besteci Gaetano Donizetti tarafından hazırlanmış opera buffa, yani komik opera, janrında üç perdelik bir operadır. Eserin librettosu İtalyanca olarak "Stefano Pavesi"'nin Ser Marcantonio adlı oyunundan uyarlanarak Angelo Anelli'in hazırladığı librettodan esinlenerek "Giovanni Ruffini" tarafından yazılmıştır. Operanın prömiyer yapımı 3 Ocak 1843de Paris'te "Thíéatre Italien" tiyatrosunda yapılmıştır. Bu operayı bestelemekte iken Donizetti daha yeni olarak Avusturya İmparatoru I. Ferdinand'in tarafından saray müzik direktörü ve bestecisi görevine atanmıştı. Don Pasquale Donizetti'nin hayatı boyunca hazırladığı 66 operadan 64üncüsüdür. Opera bir geleneksel opera buffo janrında olduğu için klasik İtalyan "komedya del'arte" tiyatro janrının klişeleşmiş kahramanlarını kapsar. Don Pasquale yaygaracı Pantalone, Ernesto sırsıklam aşık Pierrot, Malatesta dalavereci Skapino ve Norina ise kurnaz Kolumbina rollerine benzer. Taklitten Noter ise komik opera geleneğinde bulunan bir sıra devlet memuru rollerini aksettirir. Roller Enstrümentasyon Donizetti'nin hazırladığı partisyon notaları orkestrada şu çalgıların bulunmasını ön görmüştür: *Yaylısazlar kısımları *2 flüt (ikincisi pikolo), 2 oboa, 2 klarinet, 2 fagot *4 korno, 2 trompet, 3 trombon *timpani, davul ve zil Sahne içinde müzik sağlamak için *Tamburello, 2 gitar Konu özetiKonu özeti Leo Melitz (1921) The Opera Goer's Complete Guide eserinden uyarlanmıştır. :Mekan: Roma }

I. Perde

Birinci tablo

Don Pasquale'nin evinde bir oda. } Don Pasquale yetmisine varmis taninmis bir zengin beydir. (Areya Per un uom sui settanta). Tek varisi olan Ernesto hic parasi olmayan genc bir dul kadina asiktir ve bu kadinla evlenmek istemektedir. Bu nedenle amcasi Don Pasquale tarafindan "daha uygun bir zevce" olarak secilmis olan bir kadinla evlenmeyi rededer. Don onu cezalandirmak icin kendinin bir kadinla evlenip varisi olacaklarin kendi cocuklari olmasina karar verir.(Arya introduzione ve arya Son nov'ore). Boyle bir gelin adayi bulmak icin arkadasi Dr. Malatesta'nin yardimini ister. Malestra arkadasinin hata yaptigina emindir ve bu hatasindan dolayi onu cezalandirmaya karar verip entrikaya girisir. r Melestra bu gelinin bir manastirda kapali olan bu nedenle cok saf ve cekingen olan kizkardesi Sofronia olmasini tavsiye eder.(Arya : Bella sicome un' angelo). Melatesta Don Pasquale'ye bu kizin bir portresini gosterir. Halbuki bu Ernestono'nun asik oldugu Norina'niin resmidir. Don Pasquale arkadasinin bu teklifini kabul eder bunun haberini hemen Ernesto'ya verir. (Kavatina : Ah, un foco insolito). Haberi ogrenen Ernesto bunu once amcasinin mirasi almasini onlemek icin kendine oynanan bir kotu muzir hareket olarak gorur. Fakat sonradan bunun Malatesta'nin amcasina karsi uyguladigi bir plan olduguna inanmaya baslar. (Ikili: Prender moglie?). Amcasi arka planda homurdanmaya devamn ederken, buna uzuntusunu su arya ile ifade eder. (Arya: Sogno soave E casto) }

İkinci tablo

Norina'nın odası } Norina bir roman okumaktadir. (once resitatif Quel guardo il cavaliero sonra arya So anch' io la virtí¹ magica) Tam bu sirada Ernesto'dan bir mektup gelir ve geleceginin ne oldugunu bilemedigi icin onunla evlenme kararindan vazgectigini bildir. Fakat Norina'nin cok endiselip uzulmesi cok surmez. Malatesta sahneye gelir ve ona buna care olarak kullanabilecegi bir yeni startejiyi aciklar. Ernesto'yla evlenmesinin daha once planladiklari sekilde gerceklesmesi icin de bu planin biran once hemen uygulanmasi gerekmektedir. Bu plan uygulamasinin ayrintilari onun icin Ernesto'ya iletilemez. Bu plana gore Norina bir genc utancgac tasrali kiz kiligina girecek ve Don Pasquale'nin sozlusu rolunu yapacaktir.(Ikili : Pronta io son). } I

I. Perde

Don Pasquale'nin konaginda bir oda } Ernesto son derece sikilmistir ve oradan ayrilip uzaklara gitmegi planlamaktadir. Don Pasquale verdigi sozu tutmamaktadir. Biraz sonra Don Pasquale'nin sozlusu gelir. Basi bir pece ile kapalidir. Nereye gidecegini Malatesta idare etmektedir. Don Pasquale sozlusunu cok cekici bulur. (Uclu : Fresca uscita da convento). Bir sahte noter gelir ve ayrilma halinde ortalik aile mallarinin nasil bolusulecegi hakkinda hazirladigi evlenme kontratini imzalatir. (Dortlu:'Fra da una parte). Bunun icin bir sahit istemez. Ernesto tek basina sahneye girer ve ayrilmadan once amcasina veda etmek niyetindedir. Kilik degistirmis Norina'yi tanimistir. Fakat birsey yapamadan Malatesta bir entrika plani uyguladigini ona anlatir. Kontrat imzalanir imzalanmaz sessiz saf tasrali birden bire diktator bir huysuz kiz kesilir. Evinde yegenini barindiran Don Pasquale'yi yerer. Hizmetkarlari toplar ve onlara ucretlerinin iki misliye ciktigini bildiir ve yeni hizmetkarlar da alinacagini aciklar. Saga sola herkese emirler yagdirmaya baslar. Konakta olan duzeni degitirecegiini ilan eder. Don Pasquale bu degisiklerden hem sinirlenir hem de korkar.(Dortlu:Son tradito, son tradito). } II
I. Perde

Birinci tablo
Don Pasquale konaginda bir oda. } Norina'nin dairesinden kuafor ayrilmakta iken hizmetkarlar Norina'nin emirlerine uymak icin oraya buraya kosturmaya baslarlar. (Koro: I diamanti, presto, presto). Don Pasquale bu karmasiga girmekten korkar. Bir kocanin elinde bulunan butun ozel haklardan kendisinin sadece faturalari odeme hakki kaldigindan sikayete koyulur. Norina cok sasaali giysiler ile elmas takilari ile gosteriye gitmeye hazir olarak odadan cikar. Don Pasquale gitmemek ister ama Norina'nin buna yaniti burnun ucundan gulmek olur ve sonunda ona iki tokat atar.(Ikili: Signorina, in tanta fretta). Yasli adam o kadar caresizdir ki sonunda Norina bile ona acimaya baslar. Norina oradan ayrilir ama elinde bulunan bir pusulayi mahsustan dusurur. Don Pasquale bu pusulayi yerden alir. Bu Ernesto tarfindan imzalanmistir ve Norina ile birlikte bir ask randevusu yapma planini aciklamaktadir. Don Pasquale caresizliginin zirvesine erismistir ve yine Malatesta'dan yardim ister. Hizmetkarlar Don Pasquale'nin dustugu durumu birbirne anlatip gulusurler.(Koro:Che interminabile andirivieni!). Konaga gelen Malatesta Ernesto ile kisa bir gorusme yapip onun yakindan olacak bu ask randevusunda nasil hareket edecegini ogrenir. Malatesta Don Pasquale'ye Norina'nin bu iffetsiz hareketinin Don Pasquale'nin ondan kurtulmasi icin tam istedigi bir firsat olduguna inandiri ve bu cok yakinda konak bahcesinde yapilacak olan ask randevusuna gidip gormesini sikisikiya tavsiye eder.(Ikili : Cheti, cheti) }
İkinci tablo
u Don Pasquale'nin konağı yanındaki bahçe. } Bahcede Ernesto Norina'ya bir serenat yapmaktadir. (Serenat: Com'í¨ gentil). Buna Norina cevap verir ve bir ask sarkisi ortaya cikar (Ikili; Tornami a dir che m'ami). Don Pasquale ve Malatesta bu guya gizli ikiliye bir surpriz yapip onlari yakalarlar. Ama Ernesto ortadan kaybolmayi basarir ve Norina ise kendine guvenir bir tonla yalniz basina oldugunu soyler. Don Pasquale buna inanmis gorunur ve Malatesta'ya her isi uygun sonuca baglamasi icin sinirsiz yetki verir. Malatesta Ernesto'yu yanina gelmeye cagirir. Don Pasquale'nin onun Norina ile evlenmesine izin verdigini ve yeni evlilere de yillik maas olarak 4000 eku bagladigini bildirir. Don Pasquale bundan memnun gorunmez; ama "Safronia" cok kuvvetle bu tutumuna itiraz edince razi olur. Hemen sonra "Safronia"'nin gercek kimligini ortaya cikar. Ama huzur ve selametini saglamak icin Don Pasquale yegeninin bu evliligine itirazindan vazgecer ve onun evliligini kutsular. Norina final icin bir sarki soyler (Rondo:Moral di tutto questo) } } Müziksel parçalar *Uvertür
I. Perde
*Giriş - Don Pasquale, sonra Malatesta - Son nov'ore... *Arya Malatesta sonra resitatif Malatesta ve Don Pasquale - Bella siccome un angelo *Don Pasquale - Ah, un foco insolito *Resitatif Don Pasquale sonra Ernesto - "Son rinato..." *Arya - Ernesto - Sogno soave e casto *İkili Don Pasquale ve Ernesto - Mi fa il destin mendico, duetto tra *Kavatina - Norina - Quel guardo il cavaliere... Sa anch'io la virtí¹ magica *Resitatif E il dottor non si vede... *İkili - Norina ve Malatesta - Pronta io son I
I. Perde
*Resitatif, arya ve kabaletta - Ernesto -Povero Ernesto [1] Cercherí² lontana terra, Se tu sei ben mio felice, *Resitatif - Don Pasquale, sonra Malatesta ve Norina - Quando avrete introdotto... *Üçlü - Malatesta, Don Pasquale ve Norina - Sta a vedere, o vecchio matto... sonra resitatif Non abiate paura *Dörtlü - íˆ rimasto lí impetrato, Riunita immantinente..., Ah, son tradito, beffegiato II
I. Perde
*Giriş - Uşaklar korosu - I diamanti, presto, presto... *Resitatif - Don Pasquale - Ah, vediamo!... *İkili - Norina ve Don Pasquale - íˆ finita, Don Pasquale *Resitatif - Norina ve Don Pasquale Qualche nota di cuffie... *Uşaklar korosu - Che interminabile andirivieni *Malatesta sonra Don Pasquale - Questa repentina chiamata... *İkili - Malatesta ve Don Pasquale - Cheti, cheti immantinente *Serenad - Ernesto - Com'í¨ gentil la notte a mezzo april! *İkili (notalara göre "nokturn") - Norina ve Ernesto - Tornami a dir che m'ami, *Resitatif - Norina, Malatesta sonra Ernesto - Eccoli, attenti ben *Norina, Don Pasquale, Malatesta, Ernesto, Koro - La morale in tutto questo... ==Seçilmiş ses ve video kayıtlarıKaynak [2] Stanford Üniversitesi opera internet sitesi Don Pasquale operasi diskografyasi== Dipnotları Ayrıca bakınız *Opera *Gaetano Donizetti Dışsal kaynaklar * [3] Karadar.com sitesinde libretto (İtalyanca)(Görülme tarihi:14.5.2009) * [4] Stanford Universitesi opera internet sitesi Don Pasquale operası diskografyası.(Görülme tarihi:14.5.2009) }
Kaynaklar
Vikipedi

Don Pasquale

I. Perde

Birinci tablo

İkinci tablo

I. Perde

I. Perde

Birinci tablo

İkinci tablo

I. Perde

I. Perde

I. Perde

Kaynaklar

Don Pasquale Resimleri

Atilla Manizade

Ömer Yılmaz

Napolili Türk

Gaetano Donizetti

Recep Ayyılmaz

Acar Başkut

Carmen

Leopar (senaryo)

Don Pasquale

Don Pasquale Hakkında Detaylı Bilgi

I. Perde

Birinci tablo

İkinci tablo

I. Perde

I. Perde

Birinci tablo

İkinci tablo

I. Perde

I. Perde

I. Perde

Kaynaklar

Görüşler ve Yorumlar

Don Pasquale Resimleri

Okuma Önerileri

Atilla Manizade

Ömer Yılmaz

Napolili Türk

Gaetano Donizetti

Recep Ayyılmaz

Acar Başkut

Carmen

Leopar (senaryo)