Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Dodurgalar, Acıpayam

Kısaca: Dodurgalar, Denizli ili'nin 1071 Malazgirt Zaferinden hemen sonra Türkmenlerle meskun Acıpayam ilçesi sınırları içinde, Eşeler Dağı eteklerinde yerleşik bir kasabadır. ...devamı ☟

Dodurgalar, Acıpayam
Dodurgalar, Acıpayam

Dodurgalar, Denizli ili'nin 1071 Malazgirt Zaferinden hemen sonra Türkmenlerle meskun Acıpayam ilçesi sınırları içinde, Eşeler Dağı eteklerinde yerleşik bir kasabadır. İsim kökeni Dodurgalar ismini Oğuz Türklerinin 24 boyundan biri olan Dodurga boyu Oğuzların Boz-Ok'lar koluna bağlıdır. Dodurga boyunun, Oğuz Han'ın altı oğlundan biri olan Ay Han'dan çoğaldığı kabul edilmektedir. Dodurga kelimesi eski Türkçede Ülke alan, mülk tutan, yerleşip sahip olan, yurt edinen anlamına gelmektedir. Kaşgarlı Mahmud'a göre Divan-ı Lügati't-Türk'deki yirmi dört Oğuz boyundan onaltıncısı; "Dodurga"dır. Belgeleri şudur : diye tanımladığı bir Oğuz boyudur. - 1971 yılında Belediye teşkilatı kuruluncaya kadar, asıl yerleşim olan

Yukarı Dodurga

ve Aşağı Dodurga olarak iki ayrı köy olarak idari yapısı olan Beldemiz; iki Dodurga'nın birleşmesi dikkate alınarak ismi, Dodurgalar olarak değiştirilmiştir. Geçen dönemde yapılan isim değişikliği halk nezdinde sürekli sorgulanmıştır. Bu sorgulama sonucunda; 18 Kasım 2011 CUMA günlü ve 28116 sayılı Resmi Gazete'de İçişleri Bakanlığı tarafından yayımlanan "YER ADININ DEĞİŞTİRİLMESİNE DAİR KARAR" ile, "Denizli İli Acıpayam İlçesi Dodurgalar Beldesinin isminin "Dodurga" olarak değiştirilmesi, 5393 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi uyarınca uygun görülmüştür." isim değişikliği yapılmıştır. Türkiye'de köy yerleşim birimlerinin şehir merkezlerine mahalle olarak bağlanması sürecinin hızlanması, büyükşehir belediye sınırlarının genişletilmesi, büyükşehir kanununda yapılan değişikliklerle yeni büyükşehirlerin kurulması ve il sınırlarının büyükşehir sınırı olarak belirlenmesi gibi sebeblerle, köy ve belediye sayısı hızla azalmaktadır. Sözgelimi 1999 yılında 17 adet olan Dodurga adlı yerleşim birimi sayısı, 11'e inmiştir (18 Kasım 2012). Türkiye'deki Dodurga isimli yerleşim birimleri listesi ve nüfus hareketleri Konumu Dodurgalar kasabası, Acıpayam ilçesine 18-19 km mesafede, Acıpayam ovasının güneydoğu ucunda meskun, yakın çevrede halen Dodurga olarak bilinen kadimden beri bir müslüman Türk yerleşim birimidir. Sözgelimi dünyaca meşhur İslam seyyahı İbn-i Battuta henüz 22 yaşında iken, 1325 yılında Fas’ın Tanca şehrinden başladığı yolculuğunun Anadolu topraklarına ilişkin bölümünde, yaklaşık 684 sene önce geçtiği Acıpayam ovası ve halkına dair gözlemlerini aşağıda şöylece ifade etmektedir: “Karaağaç yemyeşil bir ova olup Türkmenlerle meskundur.” (Battuta, 1355, s. 207). Acıpayam adlı eserin müellifi olan Ali Vehbi de, eserinde sadece bir kaynağa atıf yapmıştır. Atıf yaptığı Denizli

Tarihi

, s. 35’de yer verilen bilgi de İbn-i Batuta’nın Seyahatnamesi’nden alınan Karaağaç Ovasının tarifidir. Bu tarifin bir cümlesi esasen yukarıda verilmiştir. Eserinde ise yukarıdaki cümlenin de yer aldığı bir bölüm; “… Gölhisar sultanı Mehmed Çelebidir. Eğirdir meliki Sultan Ebu İshak’ın biraderidir. Karaağaç tarikiyle oradan inhiraf eyledik. Bu yeşil belde bir sahra olup Türkmen ile meskundur…”. (Ali Vehbi, 1331 (Rumi), s. 14) şeklindeki Türkçe tercümesiyle verilmiştir. Bu ifadelerden, 1071'den sonra Türkmenlerin batıya doğru hızla aktığı ve Anadolu'nun tamamına süratle yayıldığı ve yerleştiği ifade edilebilir (Dağdaş ve Dağdaş, 2001-2009). Doğudan batıya doğru uzanan ve asıl Dodurga olarak da nam salan

Yukarı Dodurga

ile, bir km daha batıdaki Aşağı Dodurga muhtarlıkları 1971 yılında birleşerek, “iki Dodurga’dan oluşan” anlamında Dodurgalar adını almış ve belediye teşkilatına kavuşmuştur. Kasaba, Eşeler Dağı silsilesinin batısında, doğudan batıya uzanan bir yerleşim düzenine sahiptir.

Yukarı Dodurga

Eşeler Dağının batısında, doğudan batıya uzanan Söbe Alanı dağ silsilesinin kıblesindeki Aşağı Değirmen’in de hemen yakınındaki Deve Taşı’ndan başlayıp batıya doğru uzanan ve Ardıçlı Doru önündeki Kaya Gediği’nden güney istikamete doğru yayılan bir yamaçta kuruludur.

Yukarı Dodurga

’nın kıblesinde boydan boya, doğudan batıya Aşağı Dodurga’nın bahçelerinin de dahil olduğu Bağarası ve Bağyanı adı verilen bahçeler yer almaktadır. Verimli ve sulanan bahçeler, Eşeler Yaylasından gelen Değirmendere’nin suları ile sulanmakta ve hemen hemen her türlü meyve ve sebze yetiştirilmektedir. Doğusu; kuzey-güney istikametinde uzanan Eşeler Dağı silsilesi ve Eşeler Yaylası ile çevrilidir. Eşeler Yaylası düzlüklerinden doğan Değirmendere, halk Türkçesinde su değirmenlerinin bittiği yerden sonra kısaca "çay" adı ile anılır. Dalaman Çayının kollarından olan, Eşeler Yaylasının pınarlarının sularını toplayıp gelen ve bahçelerimize hayat veren Değirmendere, Yazır Kasabası ile doğal sınır oluşturur.

Yukarı Dodurga

-Yazır Karayolu üzerinde, Dodurga çayı üzerindeki Helvacı Köprüsü iki Kasaba arasındaki ulaşımı sağlar... Kuzeydoğusundan doğusu Eşeler Dağı zirveleri ve etekleri, Muza mahallesi/çiftliği, kuzeyinde Bademli (Payamlı) köyü ve Sazak Mahallesi ile çevrilidir. Batısında, Keloğlanlar Mağarasının da bulunduğu Karadağ uzanmaktadır. Güneybatısında yine kuzey-güney istikametinde uzanan Karadağ'ın en güney ucu olan Bangraz Burnu ve Denizli-Antalya Karayolu olan Uluyol bulunmaktadır. Güneyinde Yazır Kasabası bulunur. Yazır ile birlikte bir yay gibi güneybatıya doğru Gümüş Köyü ile Kumavşarı Kasabası bulunur. Adı geçen bu kasaba ve köylerde, sabah ezanları rahatlıkla karşılıklı duyulabilir... "'GÜNÜMÜZÜN DODURGALAR KASABASININ (1) YERLEŞİM YERİ TARİFİ ve BAZI DEĞERLERİ Kasabanın yerlisi olarak tarafımızdan hazırlanan; imla hatalarından arındırılmış, Ali Vehbi Efendi'nin tanıtımında yer alan bazı noksanlık ve yanlışlıkların da giderildiği ve Kasabamızın günümüze uyarlanan yeni ve güncel tanımı aşağıda takdim edilmiştir: “Coğrafi olarak Akdeniz Bölgesi’nin Batı Akdeniz Bölümünde, (Teke Yarımadası) Göller Yöresi’nde bulunan Dodurgalar Kasabası; Acıpayam Ovasının güneydoğu sınırında meskun, yakın çevrede halen

Yukarı Dodurga

ve Aşağı Dodurga olarak bilinen kadimden beri bir Müslüman Türk yerleşim birimidir. Doğudan batıya doğru uzanan ve asıl Dodurga olarak da nam salan

Yukarı Dodurga

ile, bir km daha batıdaki Aşağı Dodurga muhtarlıkları 1971 yılında birleşerek, “iki Dodurga’dan oluşan” anlamında Dodurgalar adını almış ve belediye teşkilatına kavuşmuştur. Kasaba; 2006 yılında Turizm Merkezi ilan edilen Salda Gölü Turizm Merkezi”nin de içinde bulunduğu Eşeler Dağı silsilesinin (Dağdaş ve Ünlü, 2007) batı yamaçlarında, doğudan batıya uzanan bir yerleşim düzenine sahiptir. Günümüzde, her iki Dodurga her açıdan birbiriyle birleşmiş ve kaynaşmış durumdadır.

Yukarı Dodurga

; “Eşeler Dağının batısında, doğudan batıya uzanan daha alçak ve büyük ölçüde çalılıklarla örtülü ve nadiren ardıçların bulunduğu, (1980’li yılların sonundan itibaren Kızılçam ile ağaçlandırılan sahalar vardır) dağ silsilesinin kıblesinde yer alır. Yerleşimimiz hem kıbleye, hem ovaya dönüktür. Not: Yöremizde ve yakın çevrede (hemen hemen Batı Akdeniz Bölümünde) Kızılçam türüne Sarıçam adı verilir. Bir kullanım örneği, alttaki manide verilmiştir. ''Sarıçamdan damlamasın katran (gatıran), Gam yemesin sılasında oturan. Gurbet değil mi bizi sıladan götüren, Gurbet değil mi, belimi büktü!.. Trene binerken ağrıdı başım, Sıladan kesilmiş ekmeğim-aşım. Sılada benim ne anam var, ne gardaşım! Gelir gelir onun için dönerim...''' (1.9.2012, Ninesi Sağır Zeyneb (Deniz) Hala’dan nakleden,Musalar sülalesinden Ayşe Hanım Eren (Mengi)’den naklen Said Dağdaş, Denizli-Acıpayam-Dodurga). Maninin bir diğer sürümü aşağıda sunulmuştur. Sarıçamdan damlamasın katran (gatıran), Gam yemesin sılasında oturan. Gurbet değil mi bizi farıdan, Gurbet değil mi, belimi büktü!.. Trene binerken ağrıdı başım, Sıladan kesilmiş ekmeğim-aşım. Sılada benim ne anam var, ne gardaşım! Hem ağlarım, hem derdimi söylerim. (Dodurgalı Ayşe Emik’den naklen kardeşi Said Dağdaş, 9.2.2013). Kasabamız poyraza kapalı olup, kıbleye bakar. Doğudan batıya yerleşimi; Aşağı Değirmen’in hemen üstündeki Deve Taşı’ndan başlayıp batıya doğru uzanır ve Ardıçlı Doru (Doruk) önündeki Kaya Gediği’nden güney istikamete doğru yayılan bir yamaçta yoğunlaşmıştır.

Yukarı Dodurga

’nın yerleşiminin kıblesinde boydan boya, doğudan batıya Aşağı Dodurga’nın bahçelerinin de dahil olduğu Bağarası ve Bağyanı adı verilen bahçeler yer almaktadır. Verimli ve sulanan bahçeler, Eşeler Yaylamızın; Çat Boğazı’nda toplanarak birleşen Yoğunoluk, Kıramıkçı (Gıramıkçı) ve Delmeoluk (Delm’oluk) Derelerini oluşturan Eşeler Yaylası pınarlarının sularını toplayıp gelen Değirmendere’nin suları ile sulanmakta ve hemen hemen her türlü meyve ve sebze yetiştirilmektedir. 1990’lı yıllara kadar, “Yaz gelince Bağarası’ndaki bahçelere göçmek ve güz girinceye kadar bahçelerde kalmak” örfü bazı aileler tarafından devam ettirilmiştir. Günümüzde, “yaz gelince bahçelere göçmek” örfünü sürdüren aile kalmamıştır. Kasabamızın maharetli kadınları ve çiftçileri öteden beri, Acıpayam’ın ilk turfanda ve leziz baklasını, sebze fidelerini ve yine turfanda salatalığını yetiştirmekte ve satmakta halen mahirdirler… Kasabamız Dodurgalar Kasabası, Acıpayam’a 18–19km mesafededir. 1990 yılı nüfus sayımı sonuçlarına göre nüfusu 2633 , 2008 Yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemine göre nüfusu da 2050 ’dir.

Yukarı Dodurga

; Çarşı Mahallesi ve Tuzluk Mahallesi, Aşağı Dodurga bölümü ise (Aşağı Mahalle) Muhtarlığı adıyla mahalle muhtarlığına sahip olup belediyenin halen üç mahalle muhtarlığı bulunmaktadır. Kasabanın kuzeydoğusu ve doğusu; kuzey-güney istikametinde uzanan Eşeler Dağı silsilesi ve Eşeler Yaylası ile çevrilidir. Eşeler Yaylası düzlüklerinden doğan Değirmendere, halk Türkçesinde değirmenlerin bittiği yerden sonra kısaca "Çay" – “Koçaçay” adları ile anılır. Sözgelimi; “Çaya sel gelmiş!” cümlesinde olduğu gibi… Dalaman Çayının kollarından olan ve suyu da yaz mevsiminde bahçelerimizi sulamakta kullanılan Değirmendere, Yazır Kasabası ile doğal sınır oluşturur.

Yukarı Dodurga

-Yazır Karayolu üzerinde, Dodurga Çayı üzerindeki Tepecik Mevkiine yakın Helvacı Köprüsü ise, iki Kasaba arasındaki ulaşımı sağlar... Kuzeydoğusundan Eşeler Dağının zirveleri (Akkaya Dorusu (Doruğu): 2268 m) ve yaylalarımız, Muza mahallesi/çiftliği, kuzeyinde Bademli (Payamlı) köyü ve Sazak Mahallesi ile çevrilidir. Batısında ise kuzeyden güneye uzanan Karadağ bulunur. Güneybatısında yine kuzey-güney istikametinde uzanan Karadağ'ın en güney ucu olan Bangraz Burnu ve Denizli-Antalya Karayolu olan ULUYOL bulunmaktadır. 'Not': Vehbi Efendi, memleketin dertleriyle dertlenen ve çözüm önerileri ortaya koyan, olabildiğince ileri görüşlü(*) bir aydın olmasına rağmen verdiği bazı bilgiler de, tahmine dayalıdır ve hatta yanlıştır. Bu durum, yazarın yaşadığı çalkantılı dönem dikkate alınarak tabii de karşılanmalıdır. *: Ali Vehbi Efendi’nin ileri görüşlülüğüne bir örnek parağraf aşağıda sunulmuştur: “… Bil’hassa Dalman çayının mecrasında Darıveren’in (Damlamca) Süleyman Bükü denilen ve Irmak vadisinin darlaştığı yerde yapılacak bir sed (Baraj) ile sular şişirildiği takdirde Kumavşarının batısından açılacak bir kanal vasıtasıyla bu köyden başlıyarak ( Yazır, Dodurga, Yumrutaş, Dereköy) köyleri tarlalarının tamamen sulanması tahtı temine alınmış olacaktır (Ali Vehbi, 1331, s. 7)…” Çayının ana kolu olan Gireniz Deresinin sularının toplandığı Barajı'nda toplanan sulama suyunu taşıyan sulama kanalları hizmete girmiştir. Kanal sistemi Gümüş, Yazır,

Yukarı Dodurga

, Aşağı Dodurga, Yumrutaş, Dereköy, Garkın, Corum arazilerini sulayacak şekilde tamamlanmıştır. Toplulaştırma işlemleri tamamlanan ve sulama imkanına kavuşan arazilerimizde, ürün çeşitliliği artmış ve dönüm başına alınan verim son derece yükselmiştir. Dodurgalar'da ve yakın çevremizde, bazı arazilerde örnek çiftçilik yapılmaya başlanmıştır. Böylece Vehbi Efendi'nin rüyası, ileri görüşlülüğü gerçekleşmiştir. - 2010 yılında da, İl Özel İdaresinin sağladığı imkanlarla Kasabamızın önünde doğudan batıya boydanboya uzanan Bağarası'nda bulunan arazilerde "damla sulama sistemleri" kurulmaya başlanmıştır. Kasabanın güneyinde Yazır Kasabası bulunur. Yazır ile birlikte, güneybatıya doğru hilal gibi Kasabamızı çevreleyen Gümüş Köyü ile Kumavşarı Kasabası da komşularımızdır. Adı geçen bu kasaba ve köylerde, sabah ezanları karşılıklı olarak rahatlıkla duyulur... Yöremizin tamamına, yakın çevrede “Yaka Bucağı” da denilmektedir. 2003 yılında turizme açılan ve Türkiye’de turizme açık 14 mağaradan biri olan Keloğlan(lar) Mağarası (Dağdaş ve ark., 2005), Dodurgalar’dadır. Mağara; Bucakiçi Mevkiindeki Köyyeri denilen muhitin (küçük tepecik) hemen batısında yükselen Karadağ’ın (1421 m) Keloğlanlar Yakası adı verilen yamacında bulunmaktadır. Mağaranın bulunduğu yamaç, gündoğuya bakar. Yaka Bucağı köy ve kasabaları ile Eşeler Dağı silsilesinin en güzel manzara seyri, mağaranın yanındaki dinlenme yeri olan “Seyirlik” mekanında mümkündür. Not: Dodurgalar Belde Belediyesi, 2007 yılında İçişleri Bakanlığı tarafından yayımlanan ve 2009 yılında da güncellenen "Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına Dair Yönetmelik" ekinde yer alan listede "Turizm" niteliği ile bir üst sıraya yükseltilmiştir. İlgili Yönetmelik ekinde; Acıpayam ilçesinden sadece Dodurgalar Belediyesi "turizm" niteliği ile değerlendirilmiştir ve D-2 (nüfusu 3.000-4.999 arasında olan ilçe ve belde belediyeleri) listesinde yer almıştır (Kaynak: 22 Şubat 2007 tarih ve 26442 sayılı Resmi Gazete ile 31 Mayıs 2009 tarih ve 27244 sayılı Resmi Gazete )." (1)(*) Dodurga adının ifade ettiği mana bellidir ve çok açıktır. Bu ad, eski Türkçe bir kelimedir. Dodurga kelimesi sözlüklerde ve tarihi kaynaklarda “Ülke alan, mülk tutan, yerleşip sahip çıkan, yurt edinen” anlamlarına gelmektedir. Cami-üt Tevarih adlı eserin yazarı Reşideddin’e göre de “yurt alan, yurt koruyan” anlamına gelmektedir. Boyumuzun damgası Kaşgarlı’ya göre (۷۸), Reşideddin’e göre (تد), Yazıcıoğlu’na göre (Л) biçimindedir. Kaşgarlı Mahmud’un kaleme aldığı Divan-ı Lügat-it Türk adlı meşhur ilk Türkçe lügatte ilk defa Dodurga ismi Totırka olarak geçmiştir. 'ALİ VEHBİ EFENDİ'NİN ESERİNDE DODURGA'NIN YERLEŞİM YERİ TARİFİ ve BAZI DEĞERLENDİRMELER' Ali Vehbi'nin 1331 yılında hazırladığı "ACIPAYAM - Garbikaraağaç Halkının Asırlık Tarihçesi ve Köylerimize Serpilen Maarif Işığının Temeli Yüreğil’de Nasıl Kuruldu''" ve 1951 yılında Ankara'da Çankaya Matbaası'nda basılan eserinde; diğer köy ve kasabalarla birlikte Dodurga’nın da kısa bir tanıtımı yapılmış ve bazı özellikleri sayılmıştır. 1331 (Rumi yıl) tarihli eserde, Dodurga için verilen toplu bilgilerin tamamı, hiçbir düzeltme yapılmadan, hatalarıyla birlikte aşağıda verilmiştir: Dodurga (1); "Eşeler dağının batısında Deve taşı, Arslan ini, Söbe alan ve Kaya gediği sırtlarının çevrelediği Söğürtlü yayladan çıkan suları toplayan Koca dere vadisinin methalinde Ardıçlı doru ile Tepecik arasındaki koyda kuruludur. Doğusu Eşeler dağı, Müze çiftliği, batısı Pankaras burnu, kuzeyi Bademli ve Sazak köyleri, güneyi Yazır ile çevrilidir. Yukarı ve aşağı adiyle iki mahalleye ayrılan Dodurga (350) hane ve (1480) nüfusludur. Çat boğazından akmakta olan değirmen suyunun yarısı buraya gelmekte, tekmil bahçeleri ve bir kısım tarlaları sulamaktadır. Boğazdan ovaya doğru meyilli bir arazi üzerinde bulunan Dodurga bahçelerle çevrilmiş ağaçlıklarla örtülmüş yem yeşil bir manzarayı havidir. Burada en çok yetişen ağaç (Ceviz ile bademdir) diğer meyvelerde yetişmekte ve mahallin ihtiyacını karşılamaktadır. Boğazdan ovaya doğru meyilli bir arazi üzerinde bulunan Dodurga bahçelerle çevrilmiş ağaçlıklarla örtülmüş yem yeşil bir manzarayı havidir. Burada en çok yetişen ağaç (Ceviz ile bademdir) diğer meyvelerde yetişmekte ve mahallin ihtiyacını karşılamaktadır. Su basan arazi iyi mahsul vermekte isede ova kısmı kumsal ve kıraçtır. Bu bakımdan nüfusu besleyememektedir. Bununla beraber çetin ve sert iklim şartları içinde dahi bünyelerinin metanetini muhafaza eden bu köy halkı yalnız din duygusu ve vatan sevgisinden aldıkları müşterek ilhama dayanan çalışmalariyle topraklarına has birer evlat olduklarını göstermekte ve yetiştirdiği pehlivanlariyle şöhretleri her tarafa yayılmaktadır. İzmir vilayetinde menendi bulunmayan ve kurt dereli Mehmet pehlivanla birlikte iştirak ettiği İstanbul ve Edirne güreşlerinde emsalinden üstün olan pehlivanları dahi yenerek Türkiye çapında olağan üstü derece alan (Ahmetali) pehlivan bu köyün çocuğudur. Asırlar boyunca kendi haline terk edilmiş olan yurdumuzda toprağı sevmek ve ona has bir evlat olmak şevk ve ateşini bir iman halinde göksünde taşıyan gençlerimiz ırkımızın asaletini ve sadeliğini katkısız bir halde muhafaza etmekte bedeni kuvvet ve kudretleriylede pehlivanlar diyarına yakışan bir onur ve şeref taşımaktadırlar. Köyün yamandığı Eşeler yaylası sırtlarındaki (krom, linyit, manganez) madenleri bir gün gelerek işlemeğe açıldığı taktirde vücut itibariyle gürbüzlüğün bir timsali olan bu köyler halkının kısa zamanda kalkınması ve refaha kavuşması sağlanmış olacaktır. Rakımı (1100) olan Dodurga kuytu bir vadide bulunduğundan soğukların tesirinden korunmakta yayla olmasına rağmen (Bakla) mahsulünü erken çıkarmakta ve kazamızın ilk turfandası olarak satılmaktadır. (Arpa) mahsulüde diğer köylerden once biçilmektedir. Burada Roma ve Yunanlılar devrine ait eski eserlerde mevcuttur. Konuk odaları İdarecileri 1- Hacı Mehmet ağa odası Hacı Mehmet ağa ve oğlu Numan (Yazır bahsine bak.) 2-Demirciler odası Hacı Süleyman oğlu Molla Hüseyin ve oğulları İsmail ve Sadık 3- Mısırlı odası Arap Hacı Mehmed ve oğlu Ömer." (1)(*) Dodurga adının ifade ettiği mana belli değildir. Tarihlere bakılırsa bu kelime (Mogolca)dır. Anadolunun 10 kadar vilayetinde bu adı taşıyan yerler mevcut olmasına rağmen Türk boylarına takılmış bir lakap olduğu tahmin edilebilir." Tarihi Acıpayam ilçemizi 20. yüzyılın ilk çeyreği içinde ilk kez tanıtan, değerli muallim (öğretmen) Yüreğil’li Ali Vehbi’dir. Ali Vehbi, öncelikle çok sayıda talebe yetiştiren değerli bir muallimdir. Bunun yanında; Osmanlı Devleti’nin düşman devletlerle boğaz boğaza harplere girdiği yıllarda askerlik yapmıştır. Gazilik şerefine ulaşmıştır. “Gazi” olması yanında, “derviş”lik vasıflarını haiz çok nitelikli -kendisini İslami alanda da yetiştirmiş- bir müslümandır. Ali Vehbi ayrıca döneme ışık tutan bir seyyahtır. Gerektiğinde en ince ayrıntılara kadar inen son derece başarılı, keskin bir gözlemcidir. Sözgelimi orman varlığımızın-doğal kaynakların hem farkındadır, hem de bu kaynakların en önemli zenginliklerimiz olduğunu ifade eden son derece keskin bir zekaya sahip, ileri görüşlü olmanın bütün vasıflarını üzerinde taşıyan bir önderdir. Aslen Karahüyük Köyümüzde doğmuş, Yüreğil’de ise muallimlik yapmıştır. Deyim yerinde ise bir yol göstericidir. Bir “çoban yıldızı”dır. Denizli-İlibadı Mezarlığında medfundur. Allah gani gani rahmet eylesin!... Rahmetli Muallim Ali Vehbi; 1331 Rumi (1915 Miladi) tarihinde Yüreğil köyünde yazımını tamamladığı "Acıpayam - Garbikaraağaç Halkının Asırlık Tarihçesi ve Köylerimize Serpilen Maarif Işığının Temeli Yüreğil’de Nasıl Kuruldu" adlı eseri ile aynı zamanda; “Acıpayam” üzerinde, “Acıpayam”ın köy ve kasabaları üzerinde kalem oynatan/oynatacak olan her araştırıcının ilk başvuru kaynaklarından birisi olma konumunu daima koruyacak bir “araştırıcı kimliğe” sahiptir. Eserinde hata ve noksanların olabileceğini de peşinen kabul eden ilmi olgunluğa da sahiptir. Kendisinden sonra Acıpayam hakkında yazacak olanları “talebesi” olarak kabul etmektedir. Eserinin bir başlangıç olduğunu, noksanlıklarının olduğunu içtenlikle belirtmektedir. Talebelerinden dileği ise; noksanlıkların onlar tarafından tamamlanmasıdır… Kitabının Önsöz’ünde yer verdiği aşağıdaki ifadeler bu tesbitleri teyid etmektedir: "… Her türlü eksik ve noksanları ileride ve kendileri tarafından tamamlanmak kaydı ile ve göze çarpan kusurların hüsn-ü niyetime bağışlanması dileğiyle Acıpayam çocuklarına armağan olsun.”" Mahalleler '

Yukarı Dodurga

’da Çarşı Mahallesi ve Tuzluk Mahallesi, Aşağı Dodurga bölümünde ise (Aşağı Mahalle) Muhtarlığı adıyla mahalle muhtarlıklarına sahip olup belediyenin halen üç mahalle muhtarlığı bulunmaktadır. Son 15-20 yıl boyunca,Kasaba halkından bazı aileler yaz evlerini kıyısından Uluyol'un geçtiği Banraz Burnu civarına, ULUYOL boyuna ve Bostanköy ovasına yapmışlardır. Bu nedenle Kasabanın doğal uzantısı Antalya karayoluna (Uluyol'a) bağlanmıştır. Yakın gelecekte, gerekli altyapı hizmetlerinin tamamlanmasının ardından, Kasabanın Bostanköy veya Uluyol adı verilmesi uygun olacak yeni bir mahallesinin oluşumu da hızlanmıştır. - Ayrıca resmen henüz tescil edilmeyen, ancak Kasaba halkından bazı sülalelerin yerleştiği, Muza Ovasındaki Muza Mahallesi de ileride mahalle olarak resmi hüviyet kazanabilecektir. Nüfus Yukarı Dodurga ve Aşağı Dodurga adı ile bilinen ve halen üç muhtarlıktan oluşan Dodurgalar Belediyesinin nüfus sayımı yıllarına göre tesbit edilen nüfusları aşağıda verilmiştir: 1935 (1147) - 1960 (1704) - 1980 (2 212) - 1990 (2 633) - 2000 (2403) ve 2008 (2050)... 1990 yılı nüfus sayımı sonuçlarına göre Dodurgalar kasabasının nüfusu 2633'tür. 2008 Yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemine (ADNKS) göre nüfusu ise 2050'’dir. Turizm Eşeler yaylası, turizme 2003 yılı başında açılan Keloğlan Mağarası, sit alanı olan Aslanlı ini mevkiinde 24.07.2003 tarihinde yeni ortaya çıkarılan ve ileride turizme açılacak düzeyde önem taşıyan Aslanlı-2 ini, önceden su değirmenleri, halen alabalık tesisleri ile meşhur Değirmendere'si ve mizah yüklü dindar insanları ile tanınan, müstesna bir yurt köşesidir. Dodurgalar Kasabası; 17 Aralık 2010 tarihinde, 2011 Yılı "Turizm Öncelikli Yöre Belediyeleri Listesi"nde yer alarak büyük bir liyakate, şerefe ve kazanıma ulaşmıştır. Kasabamıza hayırlı olmasını dileriz. Notlar == * DAĞDAŞ, S.; DAĞDAŞ, F. B., 2001: Denizli-Acıpayam-Dodurgalar Kasabasının Tarihçesi ve Bugünkü Durumu. Türk Yurdu, Evren Yayıncılık, Cilt: 21 (53), Sayı: 172 (533), Ankara, s. 42-49, 64 s. * DAĞDAŞ, Said; DAĞDAŞ, Fatıma Betül, 2005: Denizli-Acıpayam-Dodurgalar Kasabasından Derlenen Kelimelerimiz. [1] / Türk Dili Araştırmaları Yıllığı : BELLETEN= Yearbook of Turkic Studies, 2005/1, s. 7-55, 215 s., Baskı: Öncü Basımevi, Temmuz 2008, Ankara. Muhammet AK 2010 İstanbul == Dış bağlantılar == * YerelNET

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Dodurga
3 yıl önce

Dodurga, Dodurgalar: Dodurga, Çorum - Çorum ili ilçesi, Dodurga, Çankaya - Ankara ili Çankaya ilçesine bağlı mahalle Dodurga, Sandıklı - Afyonkarahisar...
Keloğlan mağarası
6 yıl önce

Keloğlan Mağarası, Acıpayam ilçesine bağlı Dodurgalar kasabasının sınırları içerisinde bir mağaradır. Mağaranın bulunduğu nokta, Denizli-Antalya karayoluna...
Dodurga boyu
3 yıl önce

Dodurga boyu, bir Oğuz boyudur. Destanî eserlerde ve vekāyi‘nâmelerde bu boyun adı geçmez ancak Oğuz Kağan Destanı'na göre Oğuzların 24 boyundan birisidir;...

Dodurga boyu, Bozoklar, Dodurga, Çorum, Moğol, Oğuz Kağan, Oğuz Kağan Destanı, Oğuz Türkleri, Çorum (il), Ay Han
Kuyucak (anlam ayrımı)
6 yıl önce

Dodurga - Çorum ili Dodurga ilçesine bağlı köy Kuyucak, Mecitözü - Çorum ili Mecitözü ilçesine bağlı köy Kuyucak, Acıpayam - Denizli ili Acıpayam ilçesine...
Çiftlikköy (anlam ayrımı)
6 yıl önce

ilçesine bağlı köy Çiftlikköy, Dodurga - Çorum ili Dodurga ilçesine bağlı köy Çiftlikköy, Acıpayam - Denizli ili Acıpayam ilçesine bağlı mahalle Çiftlikköy...
Baha Akşit
3 yıl önce

kişilere dersler, Acıpayam Hükümet Konağı’nda veriliyordu. Beklediği o sene içinde bu derslere katılan Baha Akşit; daha yeni Acıpayam şark Mektebi'nden...
Denizli ilindeki yerleşim yerleri listesi
6 yıl önce

Boğazdere Corum Çakırköy Çamlık Çiftlikköy Çubukçular Darıveren Dedebağı Dodurgalar Eskiköy Gedikli Gölcük Gümüş Güneyköy Hacıkurtlar Hisarköy Karahüyük Karahüyükafşarı...
Türkiye'nin İlçeleri
6 yıl önce

merkezi) Alaca Bayat Boğazkale Dodurga İskilip Kargı Laçin Mecitözü Oğuzlar Ortaköy Osmancık Sungurlu Uğurludağ Acıpayam Babadağ Baklan Bekilli Beyağaç...