Diştaşı (dental calculus, tartar)
Diştaşı, dişlerin çevresinde biriken gıda artıklarının (dental plak, dental plaque) uzun süre kalması sonucu oluşan sert, mineralize yapılardır. Yetişkinlerin yaklaşık %90 ında diştaşı mevcuttur. (İngiltere Erişkin Diş Kayıtları, 1988)Oluşumu
Dişler üzerindeki gıda artıkları temizlenmediği zaman tükürük teki kalsiyum ve fosfat iyonları ile mineralize olurlar. İnorganik kalsiyum fosfat kristalleri diş plağı matriksinde oluşur ve plak mineralize olana kadar büyürler. Calculus kristalleri mine, dentin ve sement üzerinde büyürler ve diş yüzeyinin düzensizliklerinden mekanik tutuculuk sağlarlar. Calculusun dış yüzeyi, mineralize olmamış bir plakla kaplıdır.Sınıflandırma
- Dişeti üstü diştaşı (``Supragingival Calculus``): Dişetinin üzerinde yer alır. Tükrük kaynaklıdır.
- Dişeri altı diştaşı (``Subgingival Calculus``) : Dişeti oyuğu içerisinde veya periodonsiyum cebi ``(periodontal cep)`` içindedir. Serum kaynaklıdır. Rengi kahverengi-siyahtır.