Danimarka

Danimarka veya resmî adıyla Danimarka Krallığı (Danca: Danmark ), Kuzey Avrupa'da bir İskandinav ülkesidir. İskandinav ülkelerinin en güneyinde yer alan Danimarka'nın büyük bir bölümü Jylland yarımadası üzerindedir. Başkent, Danimarka adalarının en büyüğü olan Sjælland'ın üzerinde kurulmuştur. Sjælland, dar bir boğaz olan Sont Boğazı ile İsveç'ten ayrılır. Ayrıca, (bir köprü ile Jylland'a bağlı olan) Fyn, Lolland, Falster, Langeland ve Baltık Denizi'ndeki Bornholm adaları da Danimarka'ya aittir.

Danimarka Krallığı anayasal olarak Danimarka'yı ve Kuzey Atlantik Okyanusu'ndaki iki özerk bölge olan Faroe Adaları ve Grönlandı içeren üniter bir devlettir. Danimarka, 2020 itibarıyla toplam 42.943 kilometre karelik (16.580 sq mi) ve Grönland ve Faroe Adaları dahil toplam alan 2.210.579 kilometre karelik (853.509 sq mi) bir alanı kaplar. Danimarka'nın nüfusu ise 2020 itibarıyla 5,83 milyondur.

Birleşik Danimarka krallığı, 8. yüzyılda Baltık Denizi'nin kontrolü için mücadelede yetkin bir denizci ulus olarak ortaya çıktı. Danimarka, İsveç ve Norveç, 1397'de kurulan ve 1523'te İsveç'in ayrılmasıyla sona eren Kalmar Birliği'nin merkeziydi. Danimarka-Norveç ise 1814'e kadar Kopenhag'dan yönetildi. 17. yüzyıldan başlayarak İsveç İmparatorluğu ile yapılan savaş sonucunda yenik düşerek büyük toprak kayıpları yaşadı: Napolyon Savaşları'ndan sonra Norveç İsveç'e bırakılırken, Danimarka Faroe Adaları, Grönland ve İzlanda'nın üzerindeki hakimiyetini korumayı başardı. 19. yüzyılda Birinci Schleswig Savaşı'nda mağlup edilen Danimarka'da art arda gelen yenilgilerin bir sonucu olarak milliyetçi hareketlerde artış görüldü. 1864'teki İkinci Schleswig Savaşı'ndan sonra Danimarka, Schleswig Dükalığı'nı Prusya'ya kaybetti. Danimarka I. Dünya Savaşı sırasında tarafsız kalmış olsa da, 1920'de Almanya'nın savaşı kaybetmesiylee Schleswig'in kuzey yarısı yeniden Danimarka'ya bağlandı. II. Dünya Savaşı sırasında Almanya tarafından işgal edilen ülke, 20. yüzyılın başlarında oldukça gelişmiş bir karma ekonomiye sahipti.

1660'ta mutlak monarşiye son veren ülke, anayasasını 5 Haziran 1849'da kabul ettii. Anayasal bir monarşi olarak devletin ulusal parlamentosu ülkenin başkenti, en büyük şehri ve ana ticaret merkezi olan Kopenhag'da bulunmaktadır. Danimarka, 1973'te Avrupa Ekonomik Topluluğu'nun (günümüzde Avrupa Birliği) üyesi oldu ancak Euro yerine kendi para birimi olan kronu kullanmaktadır.

Danimarkalılar yüksek bir yaşam standardına sahiptir ve ülke eğitim, sağlık hizmetleri, sivil özgürlüklerin korunması, demokratik yönetişim ve LGBT eşitliği dahil olmak üzere bazı ulusal performans ölçütlerinde üst sıralarda yer almaktadır. NATO, İskandinav Konseyi, OECD, AGİT ve Birleşmiş Milletler'in kurucu üyeleri arasındadır; aynı zamanda Schengen Bölgesi'nin bir parçasıdır. Danimarka'nın ayrıca İskandinav komşularıyla dilbilimsel olarak yakın bağları vardır, Danimarka dili hem Norveççe hem de İsveççe ile kısmen karşılıklı olarak anlaşılır.

Kaynak:

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.