metropol(birden fazla ilçeden oluşuyorsa her ilçe
kendi sayfası olmalı)-semt köy;
küçük harfler kullanılmalı; kategori yaratır -->|idari = ilçe Gerekli; Bağlı olduğu ilin ismi; kategori yaratır --> |il_ismi = Kastamonu Birimin bağlı olduğu idare: İl-ilçe --> |bağlı_idare = il |bağlı_idare_ismi = Kastamonu Birimin en üst makamı Vali-Kaymakam --> |mülki_sıfatı = |mülki_idareci = |websitesi = Büyükşehir Beldiye Başkanı-Belediye başkanı-Muhtar;
başkan_parti: belediye web sitesi veya belediye
başkanının web sitesi-->|başkan_sıfatı =Belediye başkanı |başkanı = |başkan_www = birimin en eski tarihi millattan (öncesi-M.Ö. veya M.S.) --> |Kuruluş_öncesi = |Kuruluş_yılı =
- yüzölçüm ***** -->
- Nufus Bilgileri ***** -->
ilin->ilçeleri; içelerin->Semtleri;
içelerin->kazaları; şehir->semt -->|bağlı_tipi = Kazaları |bağlı_olanlar1 = |bağlı_olanlar2 = |bağlı_olanlar3 = |bağlı_olanlar4 = |bağlı_olanlar5 = |bağlı_olanlar6 = |bağlı_olanlar7 = |bağlı_olanlar8 = |bağlı_olanlar9 = |bağlı_olanlar10 = }} Kastamonu ilinin karedeniz kıyısındaki doğallığı ile ünlü güzel bir ilçesidir.
Genel Bilgiler
Yüzölçümü: 683 km² Nüfus: 23.161 Posta Kodu: 376001868 yılında ilçe olan Cide`nin 85 köyü ve bu köylere bağlı 204 mahallesi bulunmaktadır. İlçe` de belediyeye bağlı altı mahalle vardır. İlçeye bağlı belde ve kasaba yoktur.
Coğrafi Yapı
Konum
Batı Karadeniz Bölgesi`nde, Kastamonu İli`ne bağlı bir ilçe olan Cide, kuzeyinde Karadeniz, kuzeydoğusunda Doğanyurt, doğusunda Şenpazar, güneyinde Azdavay ve Pınarbaşı ilçeleri, batısında Bartın iline bağlı Kurucaşile ilçesi ile çevrilidir. Cide`nin ovalık alanları oldukça sınırlıdır. Toprakları çok sayıda çay ve derelerle bölünmüştür. İlçenin güney ve güneydoğusunda Küre Dağlarının uzantıları yer alır. Kuzeyde kıyıya yakın kesimlerde kuzeydoğu-güneybatı doğrultusunda uzanan Kestane Dağı bulunmaktadır. İlçenin doğusunu Kestane Dağı engebelendirmektedir. Bu dağların üzerleri zengin bir orman örtüsü ile kaplıdır. Zeytinlik Tepe (1.282 m.), Kaleburnu Tepesi (1.078 m.), Halla Tepesi (1.231 m.), Karakaya Tepesi (1.443 m.), Kemrelik Tepesi (1.220 m.) ilçenin belli başlı yükseltileridir.
İlçenin en önemli akarsuyu Devrekani Çayı olup, kuzeybatı-güneydoğu doğrultusunda akar. Bu çay ilçe topraklarını geçerek Karadeniz`e dökülür. İlçenin diğer akarsuları Aydos Çayı ve Fakaz Çayı`dır. Kastamonu`ya 148 km. uzaklıktaki ilçenin yüzölçümü 939 km2 olup, 22.481`dir.
Nüfus
2000 yılı Genel Nüfus sayımına göre ilçe merkezi 5.834 köyler 17.327 olmak üzere ilçe toplam nüfusu 23.161 dir. Ekonomik nedenlerden dolayı uzun yıllardan beri ilçe genelinde yaşanan göç sonucu, ilçe nüfusu merkezde ve köylerde sürekli azalmaktadır. Bunu Mernis Projesi nüfus kayıtları çok açık göstermektedir. Mernis Projesine göre Cide nüfusuna kayıtlı insan 102.974 tür. Bu rakamlara göre nüfusun %77 si ilçe dışında yaşamaktadır. 1990-2000 genel nüfus sayımları arasında ilçe nüfusunda yaklaşık %2 oranında bir artış görülmüştür.Köyler genelde ayrı yerleşim biriminden oluşmaktaysa da, ayrı mahalle olarak adlandırılan bu birimlerde yerleşim toplu ve düzenlidir.
İklim
İlçede Karadeniz İklimi hakimdir. Yazları sıcak, kışları ise ılık geçmektedir. Her mevsim yağış almaktadır.Ekonomi
İlçenin ekonomisi, tarım, hayvancılık, ormancılık ve balıkçılığa dayalıdır. Tahıl üretiminin dışında genellikle bağcılık, meyvecilik, sebzecilik yapılmaktadır. Tarımsal üretimin dışında ilçe halkının gelir kaynaklarını küçük ölçekli orman ürünleri imalatından sağlanmaktadır. Küçük tekne yapımcılığı geçim kaynaklarının önünde gelmektedir. Ayrıca ilçedeki torna tezgahlarında tahta kaşık üretimi yöredeki çok sert şimşir ağacından yapılmaktadır. Hayvancılıkta mera hayvanları ön planda olup, yeni sığır türleri elde etmek üzere Jersey Sünni Tohumlaması yapılmaktadır.Tarih
Cide`nin ne zaman ve kimler tarafından kurulduğu kesinlik kazanamamıştır. Ancak Homeros`un İlyada isimli eserinde Cide`nin ismi geçmektedir. Cide`de Kytoron ve Aigialos isimli iki antik kent bulunmaktadır. Cide`nin 12 km. batısında, Kurucaşile`nin 15 km. doğusunda bulunan Kytoron, kapalı bir liman kenti olup Ortaçağ Kalesi yıkıntısı dışında kentten herhangi bir kalıntı günümüze gelememiştir. Cide`nin 17 km. doğusundaki Aigialos kenti, Aydos Köyü, Aydos Çayının ağzındaki vadide, kıyıdan ve dolayısıyla çayın ağzından içeriye doğru yayılmıştır. Bugün, burada günümüze kadar gelebilen herhangi bir kalıntı bulunmamaktadır.Tarihi kaynaklarda yörede, M.Ö. 1100-700 yılları arasında Paflagonialıların egemenlik kurdukları bilinmektedir. Fryglerin bir kolu olan Pafloganialılar bu bölgeye kendi adlarını vermişlerdir. Paflagonyalılar, Devrekani Çayının, Gökırmak, Devrek, Soğanlı, Filyos ve Bartın Çayları etraflarında yerleşmişlerdir. Ancak Cide`de arkeolojik bir kazı yapılmadığından bu döneme ait herhangi bir esere rastlanmamıştır. Homeros, Paflogonya`nın Cide ve Kitoros(Gideros) taraflarında Henet veya Heneti adlı bir kavmin yaşadığını belirtmiştir. Cide`nin sahilinde, Ceviz Dibi adıyla anılan yerde bir saray kalıntısının olması bu iddiayı kuvvetlendirmektedir. Romalılar ve Bizanslılar Cide`de hüküm sürmüşlerdir. Nitekim, Cide`de Callade Cide, Y.Domma ve Caracolla adlarına kesilen paralar ve Cide`de bulunan Roma dönemi kale kalıntıları bunu kanıtlamaktadır. Güble ve Gilivri arasında Çoban Kalesi Romalılar döneminde yapılmış Osmanlılar döneminde de onarılmıştır. Timle Kalesi ve Gazallı Kalesi Bizans dönemine aittir. Okçu Kalesinin ise tam olarak ne zaman yapıldığı bilinmemektedir.
Yörede Bizanslılardan sonra, Danişmendler, Çobanlar ve Candaroğulları egemen olmuş, Ağlı uzun süre Bizans egemenliği altında kalmıştır. Ağlı ve yöresi 1106 yılında Danişmendlerin eline geçmiştir. Anadolu Selçuklularının dağılmasından sonra Candaroğulları yöreyi egemenlikleri altına almışlar ve 1392 yılında Kastamonu Osmanlı topraklarına katılmıştır. Ankara Savaşı`ndan (1402) sonra Sinop`ta yaşayan İsfendiyar Bey yöreye hakim olmuştur. Osmanlı birliğini yeniden kurmayı başaran Çelebi Sultan Mehmet İsfendiyar Bey`i kendisine bağlamış ve Candaroğullarının Osmanlılara katılmasını sağlamıştır. Bunun ardından 1461`de Fatih Sultan Mehmet zamanında yöre, kesin olarak Osmanlı toprakları içerisine alınmıştır. Osmanlı döneminde Kadılık ile yönetilmiş, 1868`de Kastamonu vilayeti merkez sancağına bağlı bir kaza konumuna getirilmiştir. Bu dönemde eski bir iskelesi olan Cide`de bir de tersane kurulmuştur. Bu liman İpek Yolu üzerinde olup, önemini tarih boyunca sürdürmüştür. Karaağaç İskelesi adı ile anılan ilçedeki iskele Rusya ile Anadolu arasında ticaret bağlantısını sağlamıştır.
İlçede günümüze gelebilen tarihi eserler arasında; Roma ve Bizans dönemine ait kale kalıntıları, Türk sivil mimari örneklerinden Rıfat Ilgaz evi bulunmaktadır.
Kültür ve Turizm
Cide İlçesi kilometrelerce uzanan sahili, kıyıya dimdik inen dağların önünde muhteşem güzellikteki koylar ve her yanı yemyeşil ormanlarıyla Rıfat ILGAZ` a ilham kaynağı olmuştur.RIFAT ILGAZ, 1911 yılında Cide`de doğdu. Şiir yazmaya ortaokul öğrencilik yıllarında başladı. Cide` yi çok seven Rıfat ILGAZ “Hababam Sınıfı” adlı eserin yazarıdır.
Yerel kıyafetler ulusal ölçekte değerlendirildiğinde özellikle kadın kıyafetlerinde farklılıklar gözlenmektedir. Bu kadın kıyafetinde en belirgin nokta Rıfat ILGAZ`IN şiirlerine ve romanlarına da konu olan Sarı Yazma`dır. Kadınlar başörtüsü olarak kullandıkları sarı renkli bu yazma sembol haline gelmiştir. Fabrikasyon üretimin henüz gelişmediği dönemlerde Sarı Yazma Cide`nin Başköy adlı köyünde yaşayan Mehmet GENÇ tarafından doğal ahşap baskı kalıpları kullanılarak yapılmakta idi. Halen çok az da olsa aynı kişi tarafından üretim yapılmaktadır. Kıyafetin diğer bölümleri ise şöyledir; Uzun bol etekli elbise (göynek), Kırmızı paçalı şalvar (don) ve Belde kuşak şeklindedir.
Cide köylerinde Kahve değirmeni, Karabiber değirmeni, Çeyiz Sandığı, Tahta Kaşık, Sultan Kayığı Maketleri el sanatları dalında sayılabilecek önemli değerlerdir.
Linkler
- Kerempe.Com - Kerempe Feneriyle ilgili herşey
- Cide ile ilgili tüm konuların bulunabileceği bir site
- Ezgi Aktaş tarafından çekilmiş Cide fotoğrafları
