Türkçe Bilgi: Celal Sahir Erozan

Servet-i Fünun şairlerinden. 29 Eylül 1883’te İstanbul’da doğdu. Babası Yemen vali ve kumandanı İsmail Hakkı Paşadır. İlk tahsiline Nümune-i Terakki İlkokulunda başladı. Daha sonra tahsiline Davud Paşa Rüştiyesinde ve Vefa İdadisinde devam etti. İdadi’den sonra iki sene hukuka devam etti ise de tahsili yarım kaldı. Çocukluk çağında yazdığı şiirlerle dikkati çekti. Dokuz yaşındayken şiir okuma ve hitabet kabiliyeti ile İkinci Abdülhamid’in dikkatini çekmişti. Padişah onu saraya davet ederek şiirler okutur, konuşturur ve ona liyakat nişanı verirdi. Bu yüzden lisede okurken nişanlı şair adıyla meşhur oldu.

Celal Sahir, on dört yaşından itibaren Malumat, Musavver Fen ve Edeb, Pul, Lisan gibi dergilerde şiir ve makaleleri yayımlanmaya başladı. Bu yazılarında Ahmed Celal, Velhan, Şarık, Hikmet Celal gibi takma adları kullanmıştır. Fransızcasını ilerletip, Fransız edebiyatı hakkında bilgi edinince edebi zevki değişti ve Servet-i Fünun Dergisi’nde şiirler yazmaya başladı. 1901’de derginin kapatılmasına kadar şiir ve yazı hayatını sürdürdü.

Celal Sahir, 1903’te ilk memuriyetine başladı ve Hariciye Nezaretinde görev aldı. 1907’den sonra Kabataş ve Mercan İdadilerinde Edebiyat Öğretmenliği yaptı. Meşrutiyetin ilanından sonra oldukça aktif bir hayata başladı. Kısa bir süre Demet adlı bir kadın dergisini çıkardı ve feminizm davasını müdafaa etti. Musavver Muhit Dergisi’nin müdürlüğünü yapan Celal Sahir, 1909’da kurulan Fecr-i Âti topluluğuna ilk katılanlardandı. Kısa bir süre sonra topluluğun reisi oldu. Türkçülük cereyanıyle ilgilenen Celal Sahir, dilin sadeleşmesi görüşünü ileri sürdü. Bu görüşleriyle Yeni Lisan hareketinin İstanbul’da ilk savunucusu oldu. 1911’de Selanik’e giderek, burada çıkarılan Türk Yurdu, Türk Derneği, Genç Kalemler gibi dergilerde yazılar yazdı. Birinci Dünya Harbi sırasında bir ara ticaretle meşgul oldu. Cumhuriyetin ilanından sonra 1928’de Zonguldak milletvekili seçildi. Harf İnkılabı kuruluna katıldı. Türk Ocaklarının 1932’de kapatılmasına kadar orada çalıştı. 1935’te akciğer kanserinden öldü. Bakırköy’deki aile kabristanına gömüldü.

Celal Sahir, edebiyatımızda şair olarak tanınmasına rağmen, oldukça hacimli nesirleri de vardır. Bu yazılarında zamanın edebi eserlerini ele alır ve düşüncelerini söyler. Celal Sahir’in sanat anlayışı zamanla değişmiştir. İlk şiirleri klasik nazmın özelliklerini taşır. Daha sonra Servet-i Fünun’da yazdığı şiirlerde sanat için sanat prensibine bağlı kalmıştır. Şiirlerinin konusu genelde aşk ve kadındır. Yazılarında şiir estetiği üzerinde durmamıştır. Ona göre şiir bir düşünce işi değil, duygu işidir. Fecr-i Âti ve Milli Edebiyat yıllarında yazdığı şiirlerinde dili sadeleşir. Daha sonraları Türkçülük Cereyanını görüş olarak kabul etmesine rağmen, bu düşüncesini şiirlerinde aynı rahatlıkla işlememiştir. Bu devirde yazdığı şiirlerinde Mehmed Emin’in tesirinde kalmıştır. Celal Sahir, Türk edebiyat ve siyaset hayatında ortaya atılan akım ve inkılapların yayılmasında ve benimsenmesinde çok etkili olmuştur.

Eserleri

1) Beyaz Gölgeler: 1898-1909 yılları arasında yazdığı şiirlerin toplanmasından meydana gelmiş bir eserdir. 2) Buhran. 3) Siyah Kitap: Fecr-i Âti devrinde yazdığı manzum ve mensur parçaları içine alır. Eserde 37 şiir, 10 nesir bulunmaktadır. 4) Kardeş Sesi: İkinci Meşrutiyetin ilanı üzerine yazılmış bir risale olup, basılan ilk eseridir. 5) Mebus Namzetleri: Siyasi, manzum, mizahi küçük bir eserdir. 6) Kıraat-i Edebiyye: Fuat Köprülü ile birlikte hazırladıkları üç ciltlik orta öğretim kitabıdır. 7) Müntehab Çocuk Şiirleri: Mehmed Âsım’la birlikte ilkokullarda okutulmak için hazırlanan üç ciltlik antolojidir.

Kaynak: Rehber Ansiklopedisi

Celal Sahir Erozan

Celâl Sahir Erozan

Fecr-i Ati

29 Eylül

16 Kasım

Dil Devrimi

Halka Doğru

Ethem Nejat

Türk Edebiyatında Şiir