Tek hücreli canlılarda davranışlar
Bir uyartıya karşı canlının yer değiştirmesine taksi denir.
Amip fazla ışıktan kaçar a†’ Negatif foto taksi
Amip besinli ortamda besine yönelir a†’ Pozitif kemo taksi
NOT: Bu olaylar sinir sistemiyle gerçekleşir.
Bitkilerde davranışlar
Uyartıya karşı pozitif veya negatif yönelmeye tropizma denir. Yönelmeyi oksin hormonu sağlar. Oksin hormonu arttıkça hücre bölünmesi artar. Az ışıklı yerlerde oksin hormonu daha fazla salgılanır. Uzun süreli tepkilerdir.- Fototropizma: Işığa yönelim.
- Geotropizma: Yerçekimine yönelim.
- Hidrotropizma: Suya yönelim
- Kemotropizma: Kimyasal maddelere yönelim
- Travmatotropizma: Köklerin, yaralanan bölgenin tersine yönelmesi
- Haptotropizma: Sarmaşık gibi bitkilerin tutunma kökleriyle başka bir yapıya tutunmasını sağlar.
NOT: Etkiye karşı verilen yönsüz tepkiye nasti denir. Turgor basıncıyla oluşur. Kısa sürede verilen tepkilerdir.
- Fotonasti: Aslanağzı bitkisinin ışıkta açılması, karanlıkta kapanması
- Termonasti: Lalenin yaprakları 5-10°C`ta kapalı, 10-15°C`ta açıktır
- Sismonasti: küstümotu bitkisinin dokunulduğunda yapraklarını kapatması
Hayvanlarda davranışlar
Kalıtsal (doğal) davranışlar: Doğuştan gelen davranışlardır. Örn: İnsanın doğumundan hemen sonra akciğerlerinin çalışması. Kazların V şeklinde uçması. İpek böceği tırtılının kozasını ergin olunca yapması.Refleks ve İçgüdüsel Davranışlar: Canlılarda etkiye karşı oluşan ani ve değişmez tepkilere refleks denir. Sinir sistemi olan tüm canlılarda refleksler oluşur. Örn: Parmağına iğne batan birinin elini çekmesi, emme refleksi, araba kullanma
NOT: Uyarıya karşı verilen kalıtsal, karmaşık davranışlar içgüdüsel davranışlardır.
Örn:
Kuşların yuva yapması, kuşların göç etmesi.
Kazanılmış Davranışlar: Deneyim sonucu değişen davranışlardır. Örn: Kargaların bostan korkuluğundan kaçması