Türkçe Bilgi: Büyük Selçuklar Kimdir

Orta Asya' da bulunan Oğuz Türkleri' nin, Batıya doğru göç etmelerinden sonra, Hazar Denizinin güneyinde yerleşerek kurdukları ve kısa zamanda Maveraünnehir'denBasra Körfezine, Suriye, Yemen ve Anadolu'ya kadar geniş bir alan içine yayıldıkları İmparatorluğa Büyük Selçuk İmparatorluğu adı verilir. Büyük Selçuk İmparatorluğu 1040 - 1157 yılları arasında devam etmiştir. Kuruluştan önce:

Oğuz Türkleri, Anayurtta kalan Türklerdendir. Oğuzlar, eski Hun Türkleri'nin bir kolu olduğu gibi, Göktürk Devleti'ni kuran Türklerin de bir koludur.

Orta Asya'da Hun Türklerinin egemenliği sona erince, Oğuz Türkleri'nin bir bölümü yerlerinde kaldılar ve zamanla tarih sahnesinden silindiler. Oğuz Türkleri'nin bir bölümü de Batıya doğru göç etmişler ve Aral gölü ile Hazar Denizi arasındaki alanda yerleşmişlerdir. Burada, 24 boy halinde yaşamışlardır. Burada göçebe bir hayat sürmüşler, hayvancılık ve çiftçilikle geçinmişlerdir. İlk hükümdar: Selçuk Bey.

Selçuk İmparatorluğu'nun ilk kurucusu, Selçuk Bey'dir (onuncu yüzyılın sonu). Oğuz Türkleri'nin Üçok kolu'nun Kınık boyu'ndan Dekak adlı bir boy beyinin oğlu olan Selçuk Bey, Hazar Türkleri'nin emrinde bir komutan iken, bunlardan ayrılmış; kendine bağlı Oğuzları alarak Samanoğulları'nın elinde bulunan Cent şehrine yerleşmiştir. Burada Müslümanlığı kabul etmiş, Karahanlılar ve Gaznelilerin saldırıları karşısında daha batıya göç etmiştir. Selçuk, buralarda ülkesine saldıran Müslüman olmayan Türklere karşı başarılar kazanmış, ününü çevresine yaymıştır. Selçuk'un ölümünden sonra: Bu sıralarda Selçuk öldü ve yerine oğlu Aslan Bey geçti. Fakat, Aslan Bey, çok geçmeden Gazneli Mahmut tarafından hapsedildiği için, Aslan Bey'in yerine oğulları Tuğrul Bey ve Çağrı Bey geçtiler.

Tuğrul ve Çağrı Beyler, o zamanlar Gazne Devleti'nin elinde bulunan Horasan'da Gazneliler'e vergi vermek kaydı ile yerleşmek izni aldılar. Gazne Devletinin zayıflamaya başladığı bu zamanlarda, Oğuzlar, yavaş yavaş kuvvetlenmeye başladılar. Tuğrul bey, Gazneliler'le bir çok savaşlara girişti, bunlarda başarı kazandı. O zaman önemli bir şehir olan Nişabur'u aldı ve kendi adına hutbe okutmaya başladı (1037). Aradan çok geçmeden de Horasan şehrini aldı ve bağımsızlığını ilan etti. (1040) Böylece Selçuk Devleti'nin asil kurucusu oldu.

Tuğrul Bey,bundan sonra, büyük başarılar kazandı. İran'ı aldı, Irak üzerine yürüyerek Bağdat'ı aldı. Abbasi Devletinin koruyucusu oldu. Alp Aslan zamanı:

Tuğrul Bey'in ölümü üzerine yeğeni Alp Aslan hükümdar olmuştur, Alp Aslan zamanında Selçuklular daha kuvvetli bir devlet durumuna geldiler. Zamanı, parlak başarılarla geçen Alp Aslan Gürcistan ve Ermenistan'ı aldı, Anadolu'ya akınlarda bulundu.

Alp Aslan'ın en önemli basarılarından biri, Türkler'e Anadolu kapılarını açmasıdır. Anadolu'ya yaptığı akınlarda, Bizans ordularına karşı başarılar kazandı. Özellikle 26 Ağustos 1071 yılında Malazgirt Meydan Muharebesi'nde, Bizans İmparatoru Romanos Diogenes'i büyük bir yenilgiye uğrattı, parlak bir zafer kazandı.

Türk tarihinin en önemli savaşlarından biri olan Malazgirt Meydan Muharebesi ile Türklerin yurdu Anadolu olmaya başladı. Melikşah devri:

Malazgirt Savaşı'ndan kısa bir süre sonra ölen Alp Aslan'ın yerine oğlu Melikşah geçti. Melikşah devri, Büyük Selçuk İmparatorluğu'nun en parlak devridir.

Bu devirde devletin sınırları en geniş şekline ulaşmıştır. Doğuda Türkistan, batıda Ege Denizi kıyıları, kuzeyde Maveraünnehir, güneyde Yemen, Suriye ve Basra körfezi, bu büyük imparatorluğun kapladığı alanların sınırları oldu. Melikşah ve veziri ünlü Türk devlet adamı Nizamül-Mülk, Büyük Selçuk İmparatorluğunu, yalnız kuvvet bakımından değil, uygarlık bakımından da, en ileri seviyesine ulaştırmışlardır. Melikşah'tan sonra:

Melikşah'ın, daha 38 yaşında iken 1092 yılında ölmesi üzerine, çocuklarla arasında taht kavgaları başladı. Bu kavgalar, her yıl biraz daha fazla, devletin kuvvetini azalttı.

Bu durum, 1117 yılında hükümdar olan Sancar zamanında, biraz durulur gibi oldu. Sancar, devlete eski kudretini yeniden kazandırdı. Dağılmağa başlayan imparatorluğu derledi, başkaldıran beyleri, yeniden düzene soktu.

Fakat, Sancar, 1157 yılında, başkaldıran bazı Oğuz Türkleri'nin eline esir düştü. Esirlikten kaçarken de öldürüldü (1157). Sancar'ın ölümü ile de Selçuk İmparatorluğu parçalandı ve tarih sahnesinden çekildi.

İran, Anadolu, Suriye ve Irakta, aynı dört Selçuk Devleti kuruldu. Fakat, bunlar, fazla egemen olamamışlardır. Yalnız Anadolu'da kurulan Anadolu Selçuk Devleti, Moğolların saldırılarına karşı Anadolu'nun tek egemeni olmuşlardır. Uygarlık Selçuk İmparatorluğu, Oğuz Türklerinin kurduğu büyük bir Türk devletidir. Devletin başında sultan diye anılan bir hükümdar vardı. Ülke, eyaletlere bölünmüştü. Eyaletlerin başında, hükümdar soyundan gelen valiler vardı. Bunlar, eyaletleri, bağımsız bir hükümdar gibi yönetirlerdi. Ordu kuvvetliydi. Hükümdara bağlı maaşlı askerlerin meydana getirdiği hassa ordusu ile tımarlı ordu Selçuk ordularını meydana getirdi.

Selçuklular, Müslümanlığı kabul etmişlerdi. Zamanlarında, İslamlığın etkisi altında kalarak bilim, edebiyat ve sanat alanlarında da ilerlemeler göstermişlerdi. Şehirlerde yapılan medreseler,camiler, kütüphaneler, Türk - İslam sanatının önemli eserleridir. Bilim adamları eserlerini Arapça ve Farsça yazarlardı.

Büyük Selçuklar Kimdir

Büyük Selçuklu İmparatorluğu

Münir Nurettin Selçuk

Selçuklu hanedanı

Bizans İmparatorluğu

Oğuz Yabguluğu

Belevi Anıt Mezarı

Anadolu Selçukluları soyağacı

Osmanlı İmparatorluğu