Türkçe Bilgi: Buduqlular

Buduqlular (), Kafkasya'da Azerbaycan'ın kuzey kesimlerinde yerleşik halk. Kafkasya'nın yerli halklarından biridir. Azerilerin parçası, Azerbaycan'ın aborigen nüfusu, etnik azınlıklarından olan Şahdağ halkları′ndan biridir. Konuştukları dil Buduq dili olarak adlandırılır. Tarihçe Buduqlular'ın yaranma tarihi belli değildir. Ama çok eski olduğu bellidir. Özellikle yaşadıkları Buduq köyü Azerbaycanın en eski yerleşim yerlerinden biridir. Buduqlular'ın etnografik özelliklerine bakınca, onların Azerbaycan'ın diğer halklarına, özellikle de Oğuz Türklerine özgü pek benzer yanları sahip olmakla beraber, hem de lokal özelliklerini koruyup sakladıklarını da görmek mümkündür. XIX yüzyılın 80'li yıllarına ait bir belgede ceklilerin sayısı 3805 kişi gösterilmiştir. A. A. Bakıxanovun "Gülüstani-İrem" eserinde Buduq ve buduqlulara belirli yer verilmiştir. Uzun yıllar gidiş-gelişin zor olduğu mekanlarda yaşayan Buduqlular'ın diğer Şahdağ halkları gibi çağdaş günümüze kadar kendi varlıklarını koruyup saxlamalarının temel nedeni, işte başka uluslarla bütünleşme olmamalarıdır. Fakat buna rağmen, diğer Şahdağ halkları gibi Buduqlular'da hiç de Azerbaycan'da ve dünyada cereyan eden başlıca küresel olaylardan dışında kalmamış, ülkenin diğer halkları kadar bu olayların taraf olmuş ve sorunların çözümüne katkıda bulunmakla birlikte, bu sorunların yarattığı fesatlardan da kendi nasiplerini almışlar. Diğer Şahdağ halkları gibi Buduqlular'da Birinci ve İkinci Dünya savaşlarında, ayrıca Karabağ Savaşı′nda yer almıştır. Savaşların diğer katılımcıları gibi onlar da ağır kayıplara uğramış, vatanın özgürlüğü uğruna canlarını feda etmişlerdir. Özellikle, 1941-1945 yıllarında yaşanan Büyük Vatan Savaşı diğer Şahdağ halkları gibi Buduqlular'ın da demografik gelişimine ciddi etkilemiştir. Öyle ki, özellikle Kuba - Kusar - Şabran bölgesinde 1941 yılının Ekim ayında düzenlenen 223 saylı divizyonun yönetiminde savaşa yollanmış yüzlerce Buduqlular'ın çok büyük çoğunluğu cepheden kendi öz yurtlarına dönmemiştir. Fakat onların savaşta katılımı konusunda yeterli bilgi toplamak çok zordur. Bunun temel nedenleri şimdiye kadar bu alanda hiçbir temel araştırmanın aparılmamasıdır. Özellikle de Buduqlular'ın kendilerinin konuyu araşdırmaması bu alanda gerçeklerin ortaya çıkmaması ile sonuçlanmış ve boşluklarla görülen bir düzlem yaratmıştır. Buduqlular'ın büyük çoğunluğu Azerbaycan'ın kuzeyinde, Kuba, Haçmaz, Kusar rayonları toprağında toplu bir halde, Bakü, Sumgayıt şehirlerinde yaşarlar. Rusya'da ve diğer birkaç ülkede de Buduqlular bulunmaktadır. Buduq dilini hala günlük yaşamda konuşurlar. Kendi genelen ve göreneklerini hala sürdürmektedirler. Buduqlular bugün de Azerbaycan Cumhuriyeti'nin sosyal-siyasal, ekonomik ve kültürel yaşamının tüm alanlarında, mümkün olduğu kadar yakından katılıyorlar. Kendilerini "Budad" () adlandırıyorlar. Dil Buduqlular Buduq dili′nde konuşuyor. Dinleri Buduqlular VII yüzyıldan sonra müslümandırlar. Ayrıca Buduq köyünde birçok dini anıtlar vardır. Ayrıca bakınız * Buduq * Şahdağ halkları Dış bağlantılar * Будухцы. www.terra.su * Будухи. БСЭ * The Sociolinguistic Situation of the Budukh in Azerbaijan

Kaynaklar

Vikipedi

Buduqlular

Buduqlular Hakkında Detaylı Bilgi

Kaynaklar

Görüşler ve Yorumlar