Bu türlerin büyük çoğunluğu, kın kanatlılar takımında sınıflanan Scarabaeidae familyasının alt familyalarından Scarabaeinae ve Aphodiinae`nin üyesidir. Özellikle Scarabaeinae alt familyasının tek başına içerdiği 5.000`den fazla türün büyük çoğunluğu hemen tamamen dışkıyla beslenir ve bu yüzden de bu alt familya için zaman zaman "asıl bok böcekleri" terimi de kullanılır. Ancak, kın kanatlıların diğer bir familyası olan Geotrupidae de dışkıyla beslenen ve "toprak kazan bok böcekleri" olarak anılan türler içermektedir.. İngilizce Wikipedia. Sürüm: 21 Şubat 2007.
Bok böceği türlerinin sıklıkla oldukça özgün ekolojik gereksinimleri vardır. Örneğin, Aphoniidae alt familyasının üyeleri olan ``Dialytes`` türleri ve ``Aphotaenius carolinus`` geyik dışkısını geri dönüştürmek üzere özelleşmiştir. Bir örneğinin Scarabaeinae alt familyasından ``Canthon pilularius`` olduğu ve "yuvarlayıcı böcekler" olarak anılan bir grup bok böceği ise dışkı kümesinden ayırdığı bir parça dışkıyı top haline getirip, o küme üzerine gerçekleşebilecek olası bir mücadeleden yuvarlayarak uzaklaştırır. Yine Scarabaeinae alt familyasının üyesi olan ``Copris fricator``, ``Phanaeus vindex``, ``Onthophagus hecate`` ve ``Onthophagus cribricollis`` türleri ise dışkı topunu dışkı kümesinin altında oluşturur. Kimi bok böcekleri ise omurgalıların yuvalarında yaşar. Çoğunluğunu bok böceklerinin oluşturduğu bu alt familyalarda, beslenmeleri farklı olan türler de bulunur. Örneğin, ``Onthophagus striatulus`` (Scarabaeinae) mantarlarla beslenir.Ratcliffe, B. C.; Jameson, M. L. (2005). Scarabaeidae (Latreille, 1802) - ``Scarab beetles`` - ``Ecology`` bölümü. ``Generic Guide to New World Scarab Beetles`` (editörler: Ratcliffe, B. C. ve Jameson, M. L.). Erişim: 25 Şubat 2007.
Özellikleri
Bok böcekleri sert kabuklu böceklerdendir ve bir çoğu parlak metalik renklerde ve 5-60 mm büyüklüğündedir. Bu böcek, kendi kendine ürer ve küre imal edebilen tek böcektir. 30 adet parmağa sahiptir. Ön ayaklarının yardımıyla dışkısından iri bir küre yapar, bu kürenin içine yumurtalarını aşılar ve küreyi başı hep doğuya dönük olarak, arka ayaklarıyla yuvasına itip gömer. Yirmidört gün sonra yavruları belirmeye başlayınca, küreyi topraktan çıkarıp suya götürür. Küre suda eridiği zaman da yavrular serbest kalır.Kültür
Skarabe eski Mısır`daki en yaygın sembollerden biridir. Mısır tradisyonunda farklı bağlamlarda, üç değişik anlamda kullanılmış olan sembolün simgelediği anlamlar şöyle açıklanır:- Ra`nın “khepre” şeklini temsil eden kullanımlarında kozmik evrenin meydana getirilişini simgeler. Dişisi olmayan bu böceğin kendi kendine üreme biçimi, kendi kendini doğuran, daha doğrusu kendi kendinin nedeni olan yaratıcı güç “Phtha”nın evrendeki kozmik nesneleri şekillendirerek oluşturmasını temsil eder. Burada söz konusu olan güç, yoktan var eden değil, “var edilen”i biçimlendiren bir güçtür. Mısır`ın hiyeroglif yazısında “olmak”, daha doğrusu “verilen biçimi alarak varlık haline dönüşmek” anlamına gelen “hpr” ya da “kheper” fiili ayakları açık bir skarabe ile yazılır. İlah Khepra`nın adı da bu fiilden türemiştir.
- Güneş ile birlikte kullanımlarında, Güneş sistemi`nin kendisine yaşam veren, kendisini yöneten Sirius Sistemi ile ilişkisini simgeler. Böceğin yumurtalarını koyduğu ve itme gücüyle yuvarladığı küre, kozmozda bir güçle yuvarlanıp giden bir ateş küresi olan ve tohumlarını Sirius`ten alan Güneş`i simgeler. [1] Sembolün bu anlamdaki kullanımında, sembole genellikle Güneş`i simgeleyen bir diskin eşlik ettiği görülür.
- Ölüm ve ölüm-ötesi konularıyla ilgili olarak kullanımında ise reenkarnasyonu simgelemek üzere kullanılırdı. Bununla birlikte skarabenin eski Mısır`da aynı zamanda bir tür muska olarak da kullanıldığı bilinmektedir.
Kaynaklar
Atıflar
Diğer
- Dictionnaire des symboles, Jean Chevalier, s.850 .
- Semboller Ansiklopedisi,Ruh ve Madde Yayınları, sayfa 299,
- Dharma Ansiklopedi,Dharma Yayınları, sayfa 396.
_w_1.jpg)
_w_2.jpg)
_w_3.jpg)
_w_4.jpg)