Blu-Ray

Kısaca: Blu-ray Disc ( BD ) olarak da bilinen yeni nesil optik disk formatıdır. Aralarında Apple, Dell, Hitachi, HP, JVC, LG, Mitsubishi, Panasonic, Pioneer, Philips, Samsung, Sharp, Sony, TDK ve Thomson’ın da bulunduğu dünyanın önde gelen üreticilerinin Blu-ray Disc birliği ( Blu-ray Disc Association - BDA ) adı altında ...devamı ☟

Blu-ray
Blu-ray



Blu-ray Logo
Blu-ray Logo
Blu-ray Disc (BD,) olarak ta bilinen yeni nesil optik disk formatıdır. Aralarında Apple, Dell, Hitachi, HP, JVC, LG, Mitsubishi, Panasonic, Pioneer, Philips, Samsung, Sharp, Sony, TDK ve Thomson`ın da bulunduğu dünyanın önde gelen üreticilerinin Blu-ray Disc birliği (Blu-ray Disc Association - BDA) adı altında geliştirdikleri yeni format özellikle yeni nesil yüksek çözünürlüklü (HD) videoların tek bir diskte saklanabilmesinde yardımcı olurken aynı zamanda çok büyük miktarda veri depolamaya da yardımcı oluyor. Tek tabakalı bir Blu-ray disk, 25 GB`lık kapasitesi ile iki saatten fazla HDTV kalitesinde görüntü veya onüç saat civarında standart çözünürlüklü görüntü saklayabiliyor. Çift tabakalı biçimi ise 50 GB veri depolama kapasitesine sahip. Blu-ray ileride kolayca genişletilebilsin diye ayrıca çoklu-katman desteğide barındırıyor, herbir katmanda 25 GB veri ile ileride veri kapatisesi 100-200 GB seviyelerinde olabilmesi planlanmaktadır.



Fiziksel Büyüklük Tek katman kapasitesi Çift katman kapasitesi
12 cm, tek katman 25 GB (23.3 GiB) 50 GB (46.6 GiB)
12 cm, çift katman 27 GB (46.6 GiB) 54 GB (93.2 GiB)
8 cm, tek katman 7.8 GB (7.3 GiB) 15.6 GB (14.5 GiB)
8 cm, çift katman 15.6 GB (14.5 GiB) 31.2 GB (29 GiB)


Daha öncede 100 GB`lık ilk blu-ray medya prototipini gösteren TDK, 31 Ağustos 2006`da katman başına sınır olarak kabul edilen 25GB veri kapasitesini 33.3 GB`a çıkartarak, 6 katmanlı 200GB`lık blu-ray medya yaptığını duyurdu.


200 GB. lık veri Depolayabilen Blu-ray Disk
200 GB. lık veri Depolayabilen Blu-ray Disk


Halihazırda kullanılmakta olan DVD gibi optik disk teknolojileri veri yazmak ve okumak için kırmızı lazer kullanırken, yeni format mavi-menekşe lazer kullanmakta. Blu-ray ürünler farklı lazer tipleri kullanılmasına rağmen, BD/DVD/CD uyumlu optik okuyucusu yardımıyla CD ve DVD`leride oynatabilmektedir. 405 nm` lik mavi-menekşe lazerin dalga boyu, 650 nm dalga boyuna sahip kırmızı lazerden daha kısadır.Bu da daha lazer ışınının çok daha hassas bir şekilde odaklanmasını mümkün kılmakta ve dolayısıyla veriler daha sık olarak daha az bir alanda depolanabilmektedir. Sayısal açıklığın 0.85 olarak değiştirilmesi ile de sonuçta kullanılmakta olan CD veya DVD` ler ile aynı boyuttaki bir Blu-ray disk 50 GB` a kadar veri depolayabilmektedir.

HDTV`nin hızlı yükselişi ile birlikte tüketicilerin yüksek çözünürlüklü görüntüleri kaydetme istekleride artmıştır ve Blu-ray disklerin tasarımı bu düşünce ile ortaya çıkmıştır. Blu-ray dijital yayıncılık tarafından kullanılan MPEG-2 TS formatının doğrudan kaydını desteklemekte ve bu Blu-ray`i dijital televizyonların küresel standartları ile uyumlu kılmaktadır. Bunun anlamı HDTV yayınlar herhangi bir veri kaybı olmaksızın veya fazladan işleme gerek duyulmaksızın doğrudan disklere kaydedilebilmektedir. Artan veri kapasitesi ile birlikte Blu-ray 36 Mbps veri iletim hızını kullanmaktadır. Bu hız HDTV` nin asıl resim kalitesini koruyarak kaydedilmesi ve seyredilmesi için gerekenden bile fazladır. Ayrıca optik disklerin rastgele erişim özellikler kullanılarak, yüksek çözünürlüklü bir görüntü kaydedilirken aynı disk üzerinde başka bir görüntünün izlenmeside mümkün olmaktadır.

Blu-Ray ismi nereden geliyor?

Blu-ray, ismini veri yazıp okumak için kullandığı mavi-mor (Blue-Violet) lazer ışınının “Blue” su ile optik ışının “ray” inin birleşmesinden alıyor. Blu-ray yazımındaki “e” harfinin eksikliği Aslında İngilizce doğru telaffuzu "Blue Ray" fakat günlük hayatta kullanılan söz öbeklerine patent verilmediğinden bu yöntem seçilmiştir. "Blu-ray" olan "Blue Ray" den söz edilirken mutlaka "Blu-ray" diye yazılmalıdır. Yani "Blue-ray", "Blu-Ray" gibi yazımlar yanlıştır. Blu-ray kullanarak üzerinde işlem yapılan medyanın ismi Blu-ray Disc'tir. Blu-ray Disc'in kısaltılmışı da BD'dir.

Blu-Ray Disk Biçimleri

  • BD-ROM Yazılımlar, oyunlar ve film dağıtımları için sadece okunabilir (Read-Only) biçim.
  • BD-R Görüntü kaydı ve bilgisayarda veri depolamak için kaydedilebilir (Recordable) biçim.
  • BD-RE Görüntü kaydı ve bilgisayarda veri depolamak için yeniden yazılabilir (Rewritable) biçim.


Kapasite

BD'lerin kapasite avantajı iki şekilde sağlanmış. Birincisi dalga boyu kırmızı lazerden daha küçük olan mavi lazer kullanımı. İkincisi ise odaklama becerisi diyebileceğimiz "Numerical Aperture (NA)", yani Numerik Darlık. Mavi lazer kullanan tek yeni teknoloji BD'ler değil, bunun yanında Yüksek Çözünürlüklü DVD, High Definition DVD yani HD-DVD'ler de var. Teknik olarak DVD'lerle aynı olan HD-DVD'lerin tek artısı kırmızı lazer yerine mavi lazer kullanmaları. Blue-ray Disklerin farkı odaklama becerileriyle ortaya çıkıyor. Bu kısım biraz daha teknik bir detay ve ileride daha ayrıntılı değineceğim. Blu-ray teknolojisinde DVD'lerde bulunan 0.65 odaklama becerisi 0.85 e çıkmış. Daha iyi odaklayan lazer kafası daha ince detaylara inmiş ve bu avantaj kapasiteye olumlu yansımış. Tüm bunların yanında bir çok ek metodlar da kullanılarak 25 GB gibi bir kapasiteye ulaşılmış.

CD, DVD ve BD'lerin kapasite standartları sırasıyla 1982, 1996 ve 2002'de belirlendi. Standardı belirlerken en önemli değer olan kapasite CD'de 74 dakika çift kanal ses yani 800 MB iken, DVD'lerde bu değer 2 saat 50 dakikalık standart çözünürlükte ve MPEG-2 sıkıştırmalı film olarak belirlendi. Bu özelliklerdeki bir film resim kalitesine bağlı olarak 4.7 GB'a çıkabilir. Blu-ray Diskler ilk etapta iki saatten daha fazla HDTV (Yüksek Çözünürlükte Televizyon) yayınının kaydedilebileceği bir büyüklük düşünüldü. Bu da 22 GB'dan daha fazla bir disk alanı demek. Bu kapasiteye ulaşmak için gerekli ilk teknoloji Blu-ray'in de temelini oluşturan mavi lazer teknolojisidir.

Görülebilir ışığın dalgaboyu 400nm'den 700nm'ye kadardır. Dalgaboyu 400nm'den az olan ışık morötesi (Ultra Vilolet, UV), aynı şekilde dalgaboyu 700nm den büyük olan ışık kızılötesi (Infra Red, IR) olarak adlandırılır. Dalgaboyu küçüldükçe ışığın taşıdığı enerji miktarı artar. Örneğin en düşük dalgaboylu ışık olan Gama ışınları radyoaktif enerji taşır. Görülebilir ışıklardan en yüksek enerjiye sahip renk mordur dolayısıyla Blu-ray sürücüleri DVD sürücülerden daha fazla enerji tüketecekler.

CD'lerde kızıl ötesi, DVD'lerde kırmızı lazer kullanıldı. Bu gelişim HD-DVD ve BD'lerle mavi lazere doğru ilerledi. Blu-ray'in kullandığı lazerin 405nm dalgaboyu ile okuma alanından büyük oranda tasarruf edildi. Yani mavi lazerin kullanılması ile lazerin disk üzerinde okuduğu alan küçüldü dolayısıyla birim alana daha fazla iz yerleştirildi.

Ayrıca yüzey kalınlığı azaltılarak okuma hataları da büyük oranda giderildi. CD'lerde yüzey kalınlığı 1.2mm'ydi. Lenslerin odaklama becerisi ise 0.45 olarak ayarlanmıştı. DVD'lerde 0.6mm yüzey kalınlığı ile odaklama becerisi 0.60 olarak belirlenmişti. Bu iki format arasındaki uyum sorunu özel bir odaklama lensi kullanılarak aşılmıştı. Bu lens 780nm (kızıl ötesi) ışını 0.45 NA değeri olan kısımdan 650nm (kırmızı) ışını 0.60 NA değeri olan kısımdan geçiriyordu.

Yüzey kalınlığı korunarak sadece mavi lazere geçilmesi HD-DVD formatını oluşturdu. Temelde DVD ile HD-DVD arasındaki tek fark kullanılan lazerin rengiydi. Fakat bu değişiklik DVD'lerin kapasitesini sadece 15 GB'ta çıkardı. Sonuç olarak yüzey kalınlığı azaltılmalı ve lensin odaklama becerisi yükseltilmeliydi. Çünkü sadece odaklama becerisinin artması kalın yüzeylerde daha fazla okuma hatasına sebep oluyordu. Geriye uyumluluk açısından yeni bir teknoloji gerekliydi. Bu amaçla CD ve DVD'le arasındaki uyumu sağlamak için kullanılan lense benzer bir lens Blu-ray sürücülerde de kullanılarak DVD'lerle uyum sağlandı.

BD'lerin yüzey kalınlığı 0.1mm olarak ayarlanmış durumda. Bu şekilde odaklama becerisi 0.85 olan bir lens ile daha küçük izler okunabilmekte ve hedeflenen disk kapasitesi olan 22GB üzerine 3GB daha eklenerek 25GB gibi bir değere ulaşılmakta.

Blu-ray Veri Yazma Hızı ve Okuma Hızı

Blu-ray Disc tanımlamalarına göre 1x hız 36 Mbps olarak tanımlanmıştır. Ancak BD-ROM biçimindeki filmler en az 54 Mbps veri hızına ihtiyaç duyacaklardır, ilk nesil Blu-ray cihazların 2x ile piyasaya sürülmesi beklenmektedir (72 Mbps). Blu-ray disklerde uygulanmakta olan daha büyük “Sayısal açıklık (Numerical aperture-NA)” değerinin bir sonucu olarak daha yüksek hızlarda olasıdır. Sayısal açıklık değerinin büyük olması Blu-ray` in kayıt için daha az güç harcamasına, DVD ve HD-DVD ile aynı veri hızına ulaşması için bu disklerden daha düşük dönme hızlarına gereksinim duymasını sağlamaktadır. Geçenlerde birçok internet sitesinde özellikle yeni satışa sunulan 56x CD-ROM sürücülerin bazılarında, CD` lerin 30000 devir/dak. bulan yüksek dönme hızlarında fiziksel olarak dayanmadığı ve CD-ROM içinde parçalandığı yönünde haberler yer almıştı, dolayısıyla yüksek dönme hızları kullanılan CD malzemeleri için de bir fiziksel sınır bulunmakta. Oysa Blu-ray` de kullanılan sayısal açıklık değeri ile örneğin 10000 dev/dak. lık bir dönme hızı için Blu-ray 12x yani yaklaşık 450 Mbps` lık gibi bir hıza ulaşabilmekte. Bu sebepten dolayı BDA 8x` e kadar bir hız planlamakta.

Blu-ray'in Desteklediği Ses ve Görüntü Codec leri

Blu-ray Disc birliğinin (BDA) hem görüntü codecleri hem de ses codecleri konusundaki son kararları henüz netleşmesede belirli temel codecler duyulmaya başlandı. Daha önce FRExt olarak anılan MPEG-4 AVC High Profile ve Microsoft`un WMV9 tabanlı önerilen SMPTE standardı VC-1 görüntü codecleri mutlaka desteklenecek. Ses codecleri konusunda ise henüz hiçbir şey kesinleşmiş değil ancak yeni codeclerin şu anda kullanılanlardan belirgin bir şekilde ayrılacak seviyede daha kaliteli olması konusunda çalışılıyor.

Blu-ray`i destekleyen şirketlerin listesi









Yöneticiler Katkıda Bulunanlar Üyeler
* Adobe Systems
   * Almedio Inc.
   * Alticast
   * Aplix Corporation
   * ArcSoft Inc.
   * ATI Technologies Inc.
   * Atmel Corporation
   * AudioDev AB
   * Broadcom Corporation
   * Canon Inc.
   * CMC Magnetics Corporation
   * Coding Technologies GmbH
   * Cryptography Research Inc.
   * CyberLink Corp.
   * DATARIUS Technologies GmbH
   * DCA Inc.
   * Deluxe Media Services Inc.
   * Dolby Laboratories Inc.
   * DTS, Inc.
   * Electronic Arts Inc.
   * Esmertec
   * Fuji Photo Film Co. Ltd.
   * Fujitsu Ltd.
   * Horizon Semiconductor
   * Imation Corp.
   * InterVideo Inc.
   * Kenwood Corporation
   * Lionsgate Entertainment
   * LITE-ON IT Corporation
   * LSI Logic
   * MediaTek Inc.
   * Meridian Audio Ltd.
   * Metta Technology
   * Mitsubishi Kagaku Media Co.Ltd.
   * Mitsui Chemicals Inc.
   * Moser Baer India Limited
   * Nero
   * Optodisc Technology Corporation
   * Paramount Pictures Corporation
   * Pixela Corporation
   * Prodisc Technology Inc.
   * Ricoh Co.
   * Ritek Corporation
   * ShibaSoku Co.
   * Sigma Designs Inc.
   * Sonic Solutions
   * Sonopress
   * Sony BMG Music Entertainment
   * ST Microelectronics
   * Sunext
   * Sun Microsystems Inc.
   * Taiyo Yuden Co., Ltd.,
   * Universal Music Group
   * Victor Company of Japan Ltd.
   * Visionare Corporation
   * Zentek Technology Japan Inc.
   * ZOOtech Ltd.
   * Zoran Corporation
* Alpine Electronics Inc.
   * Asahi Kasei Microsystems Co.
   * Ashampoo GmbH & Co. KG
   * Bandai Visual Co.
   * BASF AG
   * Basler Vision Technologies
   * BenQ Corporation
   * B.H.A. Corporation
   * Bose Corporation
   * B&W Group
   * The Cannery
   * Cheertek Inc.
   * Cinram Manufacturing Inc.
   * D&M Holdings Inc.
   * Daewoo Electronics Corporation
   * Daikin Industries Ltd.
   * Daxon Technology Inc.
   * Degussa
   * Eclipse Data Technologies
   * Elpida Memory Inc.
   * ESS Technology Inc.
   * Expert Magnetics Corp.
   * Fujitsu Ten Ltd.
   * Funai Electric Co.
   * GalleryPlayer Media Networks
   * Gear Software
   * Hie Electronics Inc.
   * Hoei Sangyo Co.
   * IMAGICA Corp.
   * INFODISC Technology Co.
   * Infomedia Inc.
   * Intersil Corporation
   * Kadokawa Holdings Inc.
   * Kaleidescape Inc.
   * Kitano Co.
   * Konica Minolta Opto Inc.
   * Laser Pacific Media Corp.
   * Lauda Co.
   * Lead Data Inc.
   * Leader Electronics Corp.
   * Lenovo
   * LG2S
   * Linn Products Ltd.
   * LINTEC Corp.
   * M2 Engineering AB
   * MainConcept AG
   * Mitsumi Electric Co.
   * Must Technology Co.
   * MX Entertainment
   * Netflix Inc.
   * Newtech Infosystems Inc.
   * NEXAPM Systems Technology Inc.
   * Nikkatsu Corporation
   * NTT Electronics Corp.
   * nVidia Corp.
   * Omnibus Japan Inc.
   * OnkyoOnkyo Corp.
   * Online Media Technologies Ltd.
   * Ono Sokki Co.
* OPT Corporation
   * Origin Electric Co.
   * Osmosys SA
   * Pinnacle Systems
   * PoINT Software & Systems GmbH
   * PowerFile
   * Primera Technology Inc.
   * Quanta Storage Inc.
   * Realtek Semiconductor Corp.
   * Rimage Corp.
   * Sanyo Electric Co.
   * Dr. Schwab Inspection Technology GmbH
   * Shinano Kenshi Co.
   * Singulus Technologies
   * STEAG ETA-OPTIK GmbH
   * Sumitomo Bakelite
   * Tao Group Limited
   * Targray Technology International Inc.
   * TEAC Corp.
   * Teijin Chemicals Ltd.
   * THX Ltd.
   * Toei Video Company Ltd.
   * Toho Company
   * Toppan Printing Co.
   * TOPTICA Photonics AG
   * Trailer Park
   * UmeDisc Ltd.
   * Universal Music Group
   * Unaxis Balzer AG
   * Vivendi Universal Games
   * Yamaha Corp.
   * Yokogawa Electric Corp.
   * 1K Studios LLC


Blu-raylerde Kopya Koruma Özelliği

Film ve televizyon şirketlerinin yüzünü güldürecek en büyük eklenti, gelişmiş bir kopya koruma özelliği de BD'formatında yerini almış. Normalde dijital yayınlar bir kereliğine kayıt etme ya da izledikçe ödeme gibi kopya korumaları ile iletiliyor. Fakat bu kopya korumaları kaydedici cihazların insafına göre etkin ya da edilgin oluyorlardı. Yani cihazlarda yapılan ufak bir değişiklikle bu korumalar aşılabiliyordu. Fakat BD kaydedici cihazlar bu kopya korumalarına uygun olarak olarak yazacak ve okuyucular da aynı şekilde bu kopya korumalarına uygun olarak okuyacak zaten dijital yayınlar fazla bir değişiklik yapmadan kaydedildiği için etkin bir koruma sağlanabilecek.

BD'lere özel kopyalama sistemi ile okuyucu aygıtları seçebilme imkanı sunan BD'lerin geçersiz aygıtlarla (yasal olmayan ya da patent almamış) çalınabilmesi engelleniyor. Aynı şekilde yazılmadan önce şifrenebilen içerik ve şifreleme sistemine sahip bir kopyalama koruması ile gelen BD'lerin üzerine kayıttan önce benzersiz bir değer yazılıyor ve bu değer diskin içeriğinin çözülmesinde kullanılıyor.

Blu-ray`e Alternatifler

Yeni nesil optik disklerde blu-ray`in karşısında ki en büyük rakip Toshiba, NEC, Microsoft, ve Intel desteğiyle öne çıkan HD DVD. HD DVD, blu-ray`e nazaran katman başına 15GB gibi daha düşük bir disk kapasitesi sunuyor. Buna karşın kullandığı lazer teknolojisi mevcut DVD lazer teknolojisinin benzeri olduğu için maliyet bakımından blu-ray`e göre daha avantajlı olarak öne çıkmakta.

29 Kasım 2004`te 4 Hollywood film stüdyosu (New Line Cinema, Paramount Pictures, Universal Studios ve Warner Bros.) HD DVD`ye özel olarak destek vermeyeceğini duyurdu. O günden bugüne Paramount ve Warner`ın her 2 formatta da (Blu-ray ve HD DVD) çıkışını duyurduğu film başlıkları bulunuyor.

Blu-ray`e çok benzer bir format olan PDD ise Sony tarafından geliştirilmiş olan bir diğer optik disk formatı.

Diğer yeni nesil optik disk formatları

Ayrıca Bakınız



Linkler



Kaynaklar

Vikipedi

Blu-ray

Blu-ray disk ( BD ) olarak ta bilinen yeni nesil optik disk formatıdır. Aralarında Apple, Dell, Hitachi, HP, JVC, LG, Mitsubishi, Panasonic, Pioneer, Philips, Samsung, Sharp, Sony, TDK ve Thomson’ın da bulunduğu dünyanın önde gelen üreticilerinin Blu-ray disk birliği ( Blu-ray Disc Association - BDA ) adı altında geliştirdikleri yeni format özellikle yeni nesil yüksek çözünürlüklü ( HD ) videoların tek bir diskte saklanabilmesinde yardımcı olurken aynı zamanda çok büyük miktarda veri depolamayada yardımcı oluyor. Tek tabakalı bir Blu-ray disk 25 GB’lık kapasitesi ile iki saatten fazla HDTV kalitesinde görüntü veya onüç saat civarında standart çözünürlüklü görüntü saklayabiliyor. Çift tabakalı biçimi ise 50 GB veri depolama kapasitesine sahip. Blu-ray ileride kolayca genişletebilsin diye ayrıca çoklu-katman desteğide barındırıyor, herbir katmanda 25 GB veri ile ileride veri kapatisesi 100-200 GB seviyelerinde olabilmesi planlanmaktadır.

Halihazırda kullanılmakta olan DVD gibi optik disk teknolojileri veri yazmak ve okumak için kırmızı lazer kullanırken, yeni format mavi-menekşe lazer kullanmakta. Blu-ray ürünler farklı lazer tipleri kullanılmasına rağmen, BD/DVD/CD uyumlu optik okuyucusu yardımıyla CD ve DVD’leride oynatabilmektedir. 405 nm’ lik mavi-menekşe lazerin dalga boyu, 650 nm dalga boyuna sahip kırmızı lazerden daha kısadır.Bu da daha lazer ışınının çok daha hassas bir şekilde odaklanmasını mümkün kılmakta ve dolayısıyla veriler daha sık olarak daha az bir alanda depolanabilmektedir. Sayısal açıklığın 0.85 olarak değiştirilmesi ile de sonuçta kullanılmakta olan CD veya DVD’ ler ile aynı boyuttaki bir Blu-ray diks 50 GB’ a kadar veri depolayabilmektedir.

HDTV’nin hızlı yükselişi ile birlikte tüketicilerin yüksek çözünürlüklü görüntüleri kaydetme istekleride artmıştır ve Blu-ray disklerin tasarımı bu düşünce ile ortaya çıkmıştır. Blu-ray dijital yayıncılık tarafından kullanılan MPEG-2 TS formatının doğrudan kaydını desteklemekte ve bu Blu-ray’i dijital televizyonların küresel standartları ile uyumlu kılmaktadır. Bunun anlamı HDTV yayınlar herhangi bir veri kaybı olmaksızın veya fazladan işleme gerek duyulmaksızın doğrudan disklere kaydedilebilmektedir. Artan veri kapasitesi ile birlikte Blu-ray 36 Mbps veri iletim hızını kullanmaktadır. Bu hız HDTV’ nin asıl resim kalitesini koruyarak kaydedilmesi ve seyredilmesi için gerekenden bile fazladır. Ayrıca optik disklerin rastgele erişim özellikler kullanılarak, yüksek çözünürlüklü bir görüntü kaydedilirken aynı disk üzerinde başka bir görüntünün izlenmeside mümkün olmaktadır.

Önümüzdeki yıllarda HDTV’ ye geçiş ile birlikte Blu-ray cihazların VCR ve DVD kaydedicilerin yerini alması beklenmektedir. Bu format aynı zamanda gelecekte bilgisayarlardaki veri depolama ve yüksek çözünürlüklü filmler için standart olacak gibi duruyor.

Neden Blu-ray ismi?

Blu-ray, ismini veri yazıp okumak için kullandığı mavi-menekşe ( Blue-Violet ) lazer ışınının “Blue” su ile optik ışının “ray” inin birleşmesinden alıyor. Blu-ray yazımındaki “e” harfinin eksikliği Blu-ray disk birliğinin bu adı kayıtlı bir ticari marka olarak kaydettirebilmeleri için bilerek yaptıkları bir oynama.

Hangi Blu-ray biçimleri planlanmakta?

Blu-ray’ in çok geniş bir biçim yelpazesi planlanmakta. Aşağıda bu biçimlerden başlıcaları yer almaktadır.

BD-ROM Yazılımlar, oyunlar ve film dağıtımları için sadece okunabilir ( Read-Only ) biçim.

BD-R Görüntü kaydı ve bilgisayarda veri depolamak için kaydedilebilir ( Recordable ) biçim.

BD-RE Görüntü kaydı ve bilgisayarda veri depolamak için yeniden yazılabilir ( Rewritable ) biçim.

Blu-ray disklere ne kadar hızlı veri yazılıp okunabilir?

Blu-ray disk tanımlamalarına göre 1x hız 36 Mbps olarak tanımlanmıştır. Ancak BD-ROM biçimindeki filmler en az 54 Mbps veri hızına ihtiyaç duyacaklardır, ilk nesil Blu-ray cihazların 2x ile piyasaya sürülmesi beklenmektedir ( 72 Mbps ). Blu-ray disklerde uygulanmakta olan daha büyük “Sayısal açıklık (Numer

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Blu-ray Disc
6 yıl önce

ZOMBİE }} Blu-ray veya Blu-ray Disc (BD) sayısal bir optik diskte veri depolama biçimidir. DVD biçiminin yerini almak üzere tasarlanmıştır. Yüksek çözünürlüklü...

Blu-ray, ABD, Adobe Systems, Apple, Apple Computer, BenQ, DVD, Daewoo, Dell, Fujifilm, GB
Lady Gaga Presents the Monster Ball Tour: At Madison Square Garden
6 yıl önce

tarafından DVD ve Blu-ray olarak yayınlandı. Lady Gaga Presents the Monster Ball Tour: At Madison Square Garden 21 Kasım 2011'de DVD ve Blu-ray olarak yayınlandı...

Simpsonlar (20. sezon)
6 yıl önce

rekorunu Gunsmoke'un elinden aldı. Sezon DVD'si Blu-ray biçiminde 12 Ocak 2010 tarihinde çıkmıştır ve Blu-ray biçiminde çıkan ilk Simpsonlar sezonudur. ^...

Progress Live
6 yıl önce

aynı isimle DVD ve Blu-ray formatlarıyla 21 Kasım 2011'de piyasaya sürüldü. ^ "Take That Release Progress Live On DVD And Blu-ray" (İngilizce). 28 Eylül...

The Criterion Collection
6 yıl önce

ve tercihini Blu-ray'den yana yaptı. Şirket ilk Blu-ray filmini 16 Aralık 2008'de çıkardı. Mayıs 2009 itibarıyla şirketin 17 filmi Blu-ray olarak piyasaya...

X264
6 yıl önce

ücretsiz Blu-ray uyumlu yazılım H.264 kodlayıcı haline getiren tam Blu-ray uyumlu video kodlama kapasitesini duyurdu. x264 her zaman çoğu Blu-ray cihazı...

Hepsini Vur
6 yıl önce

Hammerson Greg Bryk → Yalnız adam Jason Reso→Senatörün Koruması Filmin HD Blu-Ray ve DVD sürümleri yeni yılda, 1 Ocak 2008'de çıkmıştır. ^ a b Imdb'de filmin...

Live from Paris (Shakira albümü)
6 yıl önce

Erişim tarihi: 6 Kasım 2011.  ^ "Amazon.com: Shakira: En Vivo Desde Paris (Blu-ray): Shakira, Nick Wickham". Amazon.com. 9 Eylül 2009. Erişim tarihi: 6 Kasım...