İslami Direniş Hareketi (Hamas)
Mısır'da Hasan EL-BENNA liderliğinde kurulan Müslüman Kardeşler Örgütü içerisinde yer alan şahıslar tarafından 1987 yılı sonlarında Filistin'de kurulmuş bir örgüt olarak bilinen İslami Direniş Hareketi (HAMAS), Müslüman Kardeşler Örgütü'nün Filistin kanadı olarak da bilinmektedir.Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ)'nün İsrail'e karşı mücadelede pasif kaldığı gibi gerçeklerle kurulan HAMAS, Filistin'in kurtuluşu için silahlı mücadeleyi benimsemiş, bu yüzden daha ılımlı olan kesimleri ile anlaşmazlığa düşmüştür.
HAMAS son zamanlarda, Filistin davasına destek bulma amacıyla Hizbullah Terör Örgütü başta olmak üzere diğer Ortadoğu kökenli örgütlerle de işbirliği yapma yolunda önemli adımlar atmaktadır. HAMAS, son yıllarda Filistin'de meydana gelen halk hareketlerindeki kontrolü elinde tutmakta ve FKÖ'nün etkinliğinin azalmasında önemli rol oynamaktadır. Bu nedenle de, bölgede faaliyet gösteren Batılı ülkeler ve İsrail tarafından önemli bir tehlike olarak görülmektedir.
İsrail-Filistin barışını kabul etmeyen HAMAS'ın İsrail hedeflerine zaman zaman giriştiği intihar saldırıları, barış sürecini baltalamakta ve fanatik İsraillileri tahrik etmektedir. Filistinliler üzerinde etkinliğini koruyan HAMAS'ın varlığı, anlaşmanın uygulanması önündeki en büyük engeli teşkil etmektedir. (http://www.teror.gen.tr/)
Müslüman Kardeşler cemaatinin Filistin kanadı durumundaki İslami Hareket'in içinden geniş tabanlı bir kitle hareketi niteliğinde ortaya çıkan HAMAS, intifadayla birlikte bütün dünyaya sesini duyurmayı başarmıştır.
İntifadanın Başlaması ve Yayılması:
Filistin toprakları üzerinde İsrail devletinin kurulmasıyla birlikte Filistin halkı da çeşitli örgütler kurarak bu yönetime karşı mücadeleler gerçekleştirdiler. Zaman zaman çeşitli kanlı çatışmalar oldu. Ancak en geniş çaplı mücadele 8 Aralık 1987 tarihinde Filistin İslami Direniş Hareketi'nin öncülüğünde başlatılan intifadadır. İntifada, Filistinli işçileri taşıyan arabaya bir Yahudi'nin kamyonetiyle çarparak dört Filistinlinin ölümüne dokuz Filistinlinin de yaralanmasına sebep olması üzerine başladı. Olayda ölen ve yaralanan Filistinliler Gazze Şifa Hastanesi'ne getirildi. Üyelerinin tamamı İslami Hareket mensubu olan Gazze İslam Üniversitesi Öğrenci Meclisi de Şifa Hastanesi'ne giderek yaralılarla ve ölenlerin aileleriyle ilgilenmeyi kararlaştırdılar. Bu kararlarını hoparlörlerle duyuran öğrenciler halkı da Şifa Hastanesi'nin etrafında toplanmaya çağırdılar.Halk Gazze İslam Üniversitesi Öğrenci Meclisi'nin çağrısına uyarak 8 Aralık sabahı erken saatlerden itibaren Şifa Hastanesi'nin etrafını sarmaya başladı. Arkasından Yahudi askerler gelerek kalabalığın dağılmasını istediler. Kalabalık dağılmamakta direnince askerler üzerlerine ateş ettiler ancak halk yine dağılmadı ve Yahudi askerlere taşlarla saldırdı. İşte bu olay intifadanın başlangıcı oldu. Bu olaydan sonra Filistin'in ve özellikle Gazze bölgesinin her tarafında işgalci askerlere taşlarla saldırıldı.
İfade ettiğimiz üzere I. İntifada İslami Hareket'in öncülüğünde başlatılmıştı. Daha sonra bu hareketin bütün Filistin'e yayılmasını ve bütün halk tabanına mal edilmesini sağlayan da İslami Hareket oldu. 14 Aralık tarihinde yani intifadanın altıncı gününde İslami Direniş Hareketi (HAMAS) adına Gazze'nin her tarafında bildiriler dağıtıldı. Bu harekete mensup gençler de Yahudi işgal kuvvetlerine karşı gerçekleştirilen çeşitli eylemlerde öncülük görevi görüyorlardı.
FKÖ'ye bağlı grupları temsil eden Birleşik Yönetimin devreye girmesi ise ancak intifadanın başlamasından kırk gün sonra gerçekleşti.
İntifadayla Birlikte Yükselen İsim: HAMAS
I. İntifada için ilk organizasyon Gazze İslam Üniversitesi Öğrenci Meclisi tarafından yapılmıştır. Bir Yahudi'nin kamyonetiyle çarpması sonucu hayatını kaybeden ve yaralanan Filistinlilerle ilgilenmek üzere halkı Şifa hastanesinin etrafına toplayanlar bu Öğrenci Meclisi'nin görevlendirdiği öğrencilerdi. İşte bu meclisin bütün üyeleri Filistin İslami Direniş Hareketi'nin kısa adıyla HAMAS'ın mensuplarıydı.HAMAS'ın ilk temelleri Mısır'daki Müslüman Kardeşler cemaatinin kurucusu İmam Hasan el-Benna'nın Filistin'e gönderdiği mücahitler tarafından atılmıştır. Bu mücahitler ve onların etrafına toplananlar aynı zamanda 1948'de işgalcilere karşı başlatılan mücadeleye fiilen katılmışlardı. Onların yetiştirdiği kişiler ise 1948 savaşından sonra eğitim ve tebliğ çalışmalarına ağırlık verdiler. Bütün bu çalışmalar sonunda güçlü bir taban oluştu. İşte bu taban zaman içerisinde belli bir disiplin içinde örgütsel yapıya kavuştu ve 1987 sonunda da geniş bir halk kitlesinin direnişine öncülük etti.
İntifada öncesinde ismi pek duyulmayan HAMAS, intifadanın ilk organizasyonunda öncülük rolü yaptığı gibi, bu direnişin ikinci ayından itibaren periyodik bir şekilde halk kitlelerine hitap eden ve halk direnişini yönlendiren, direnişi sürdürenler için belirli programlar ortaya koyan bildiriler yayınlamaya başladı. HAMAS, bir yandan da Siyonist düşman karşısında sürdürülmesi gereken mücadelenin mahiyetiyle ilgili görüşlerini ve Filistin'in çeşitli ulusal meseleleriyle ilgili siyasetlerini ve tutumlarını ortaya koyan bildiriler yayınlamaya başladı. Kutsal direnişin belli bir hız kazanmasından sonra da İzzettin Kassam Birlikleri adında askeri bir kanat oluşturarak fiili eylemlerini bu kanat vasıtasıyla gerçekleştirmeye başladı.