Beyazıt Devlet Kütüphanesi

Beyazıt Devlet Kütüphanesi, (eski adı:Kütüphane-i Umumi Osmani), Bayezid Camii ve tarihi Sahaflar Çarşısı arasında, Beyazıt Meydanı'na bakan iki tarihi binada 1884 yılından beri araştırmacılara hizmet veren kütüphanedir. Türkiye'de devlet eliyle kurulan ve oluşum şartları bütün ayrıntılarıyla bilinen ilk kütüphanedir. Bir derleme kütüphanesi olan kütüphane, yaklaşık yarısı kitap olmak üzere toplam bir milyona yakın dokümanı barındırır. Kitapların 11.120 adedi yazma eserdir. 2003 yılında Hakkı Tarık Us Koleksiyonu'nun kütüphaneye devredilmesinden sonra gazete-dergi bölümü Türkiye’nin en önemli arşivi haline gelmiştir.Kuruluşunun üçüncü yılında koleksiyon, 4164 kitap büyüklüğüne erişti Kütüphanenin başına atanan ilk yönetici Tahsin Efendi idi. Kütüphanenin ilk yıllarında kütüphaneye büyük ilgi gösterilmekte idi. Saray mensupları, Cuma namazı dönüşünde kendilerine ayrılmış koltuklarda okurlardı Birbirini takip eden Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı yıllarında kütüphane bir depo durumuna geldi. Cumhuriyet döneminde “Bayezid Umumi Kütüphanesi” adıyla hizmete devam eden kütüphane, 1934 yılında çıkarılan Basma Yazı ve Resimleri Derleme Kanunu çerçevesinde derlenecek eserlerin birer nüshasının gönderileceği derleme kütüphanelerinden birisi oldu. Bu kanun, kütüphane koleksiyonunun sayısını ve çeşidini daha da zenginleştirdi. 1896'da kütüphaneye müdür olarak atanmış olan İsmail Saip Sencer, görevini 1939'a kadar sürdürdü. İleri derecedeki kedi sevgisi nedeniyle onun müdürlük yaptığı bu dönemde binada çok sayıda kedi barındığından kütüphane bu dönemde “kedili kütüphane” olarak anılmıştır. İsmail Saip’ten sonra yerine onun tavsiyesiyle yerine Necati Lugal atandı. 1939-1943 arasında Necati Lugal, 1943-1946 arasında Saadettin Nüzhet Ergun kütüphane yöneticiliğini yürüttü. 1942 yılında kütüphaneye 2 adet 48 gözlü fiş dolabının yaptırılması ile ülkede modern fiş ve kataloglama usülünün uygulandığı ilk kütüphane oldu. 1946'da kütüphane yöneticiliğine atanan Muzaffer Gökman'ın girişimiyle aynı yıl kütüphanede geniş bir restorasyon çalışmasına girişildi. Büyük okuma salonu; konferans ve müzik toplantıları yapılabilecek hale getirildi. 1948 ve 1953 yıllarında alınan Bakanlar Kurulu kararı ile külliyenin diğer bölümleri de kütüphaneye tahsis edildi. 1950 yılında 40bin kitaplık modern katalog hizmete girdi. 1952'de kütüphane bünyesinde Bayezid Çocuk Kütüphanesi açıldı ancak bu bölüm sonraki yıllarda süreli yayın deposu olarak kullanıldı. Kütüphane, bu dönemde büyük bir yer sıkıntısı yaşıyordu. 1961 yılında kendisine özel bir statü verilmesi ile “Bayezid Devlet Kütüphanesi” adını aldı. 1974 yılında kütüphaneye eski Dişçilik Okulu binası tahsis edildi. Binanın kütüphane ek binası olarak onarımı için 1979 yılı sonunda temel atıldı. 1992’den beri kütüphane bünyesinde görme engelliler için özel bir bölüm bulunur. Türkiye’de şahıslar tarafından oluşturulmuş en önemli koleksiyonlardan olan ve farklı dillerde kitap, gazete, dergi, yıllık,tarihi hikayeler barındıran Hakkı Tarık Us Koleksiyonu 2003 yılında Beyazıt Devlet Kütüphanesi’ne devredilmiştir. Dış bağlantılar * Beyazıt Devlet Kütüphanesi web sitesi * 125. Yıl Anıt Kitabı

Kaynaklar

Vikipedi

Beyazıt Devlet Kütüphanesi

Kaynaklar

Beyazıt Meydanı

Râbıta (tasavvuf)

Muzaffer Gökman

Sadettin Nüzhet Ergun

Münip Utandı

Feyzullah Efendi

Kütüphane

Ankara'daki kütüphaneler listesi

Beyazıt Devlet Kütüphanesi