Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Belirsizlik

Kısaca: BELİRSİZLİK Atomik olayları klasik fizik çerçevesinde anlamak amacıyla 1927'de Alman fizikçi Werner Heisenberg tarafından ortaya konulan ilke. Klasik mekanik ilkesine göre, bir fiziksel sistemde her bir maddesel noktanın yeri, kütle ve hızının çarpılmasından meydana gelen momentumu, verilen bir zamanda tamamen biliniyorsa, bu fiziksel sistemin bütün geleceği belirlenebilir. Klasik mekanik bir anlamda deterministik teorisinin bir örneğidir. Heisenberg'e gö ...devamı ☟

Atomik olayları klasik fizik çerçevesinde anlamak amacıyla 1927'de Alman fizikçi Werner Heisenberg tarafından ortaya konulan ilke. Klasik mekanik ilkesine göre, bir fiziksel sistemde her bir maddesel noktanın yeri, kütle ve hızının çarpılmasından meydana gelen momentumu, verilen bir zamanda tamamen biliniyorsa, bu fiziksel sistemin bütün geleceği belirlenebilir. Klasik mekanik bir anlamda deterministik teorisinin bir örneğidir.

Heisenberg'e göre, atomik seviyede bir madeni noktanın hem yerini hem de kütle ve hızının çarpımından meydana gelen momentumunu tam olarak belirlemek mümkün değildir.Heisenberg, bir maddesel noktanın yerini istenilen hassaslıkta belirleyecek aletle, aynı maddesel noktanın momentumunu gene istenilen hassaslıkta belirleyecek aletin aynı zamanda çalışamayacağını gözlemiştir.Her bir ölçü yapılacak diğer ölçünün hassaslığını bozacaktır. Böylece bir belirsizlik ortaya çıkmaktadır.

Heisenberg belirsizlik eşitsizliği: Eğer bir maddesel noktanın yerini gösteren x koordinatının belirlenmesinde yapılan hata Dx ise, aynı maddesel noktanın aynı andaki p=mv momentumunun belirlenmesinde yapılacak Dp hatası en iyi durumda ancak:

(Dx) (Dpx) ³ h/(4p)

eşitsizliğini sağlayacak doğrulukta olabilir. Burada h Max Planck sabiti olup, 6,63x10-34 joule-saniye değerindedir. Bu verilen formül, maddesel noktanın hız ve momentumunun istenilen hassaslıkta belirlenemeyeceğini göstermektedir. Eşitsizlikte bulunan h sabitinin çok küçük olması, bu belirsizlik ilkesinin günlük hayattaki ölçümlerde ihmal edilebileceğini ve olayların deterministik kabul edilebileceği sonucunu ortaya koyar. Bu anlamda klasik mekanik deterministik olarak kabul edilebilir. Ancak, klasik mekanik ilkelerin atomik düzeye indirilmesi durumunda, h sabiti önem kazanır ve klasik mekanik ilkelerinin bu çerçevede değiştirilmesi gerekir. Klasik mekanik ilkelerin uygun değiştirilmesi ile atomik olayların açıklanması Kuantum teorisinin doğmasını sağlamıştır. Belirsizlik ilkesini kullanan Kuantum teorisi, fiziksel olayların meydana gelmesini ancak ihtimallerle belirler. Tabiat itibariyle bu teori, deterministik değildir.

Kaynak: Rehber Ansiklopedisi

belirsizlik

Türkçe belirsizlik kelimesinin İngilizce karşılığı.
n. indistinctness, uncertainty, ambiguity, indefiniteness, dark, doubtfulness, dreaminess, dreariness, drift, dubiousness, equivocalness, fogginess, fuzziness, generality, gloom, haze, haziness, if, incalculability, laxity, laxness, limbo, suspense

belirsizlik

belirsiz olma durumu, müphemiyet.

belirsizlik

Türkçe belirsizlik kelimesinin Fransızca karşılığı.
indétermination [la], indécision [la], ambiguïté [la], équivoque [la], nébulosité [la], vague [le]

belirsizlik

Türkçe belirsizlik kelimesinin Almanca karşılığı.
n. Dunkelheit, Unabsehbarkeit, Undeutlichkeit, Ungenauigkeit, Ungewissheit, Vagheit, Verschwommenheit, Verworrenheit, Zweideutigkeit

İlgili konular

belirlenimsizlik bilim rastgele sistem özgür

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Belirsizlik İlkesi
3 yıl önce

Belirsizlik ilkesi, 1927 yılında Werner Heisenberg tarafından öne sürüldü. Kuantum fiziğinde Heisenberg'in belirsizlik ilkesine göre, bir parçacığın momentumu...

Belirsizlik ݝlkesi, Belirsizlik ݝlkesi
Belirsiz
3 yıl önce

tercihinden dolayı çok kafa karışıklığına yol açmaktadır. Örneğin '0/0 belirsizliği' adındaki durum, aslında limitleri sıfıra giden iki fonksiyonun oranı...
Augustinos Kapodistrias
7 yıl önce

sonucu öldürülmesi sonrası yerine geçti. 6 aylık yönetiminde ülke siyasi belirsizlik ve anarşiye sürüklendi. ^ "Avgoustinos Kapodistrias". 1 Haziran 2012...
Ortodoks Marksizm
3 yıl önce

edip Marksizmi basit bir düzene sokup sistemleştirerek düzenlemeyi, belirsizlik ve tutarsızlıktan arındırmayı amaçlayan düşünce okulu. Marksistler arasında...
Korku
3 yıl önce

Korku, bir belirsizlik karşısında tehdit algısı ile tetiklenen, rahatsız edici ve olumsuz bir his. Korku belirli bir ağrı veya tehdit olarak algılanan...

Fobi, Agorafobi, Algofobi, Anksiyete, Freud, Müslüman, Panik atak, Sosyal fobi, Xenofobi, Çarpıntı, İslam
Cesaret
3 yıl önce

ataklık, ve dayanıklılık özelliklerini de içeren, korku, acı, risk, belirsizlik veya tehdit ile başa çıkabilme yeteneği. "Fiziksel cesaret" fiziksel...
Werner Heisenberg
3 yıl önce

Würzburg - 1 Şubat 1976, Münih), Alman fizikçi. Kendi ismiyle anılan Belirsizlik İlkesi'ni buldu. Atom yapısı bilgisine katkılarından dolayı 1932 yılında...

Werner Heisenberg, 1901, 1925, 1926, 1927, 1928, 1932, 1941, 1956, 1958, 1976
Nedensellik
3 yıl önce

ilkesi üzerine çok geniş bir tartışma tarihi bulunmaktadır. Nedensellik-belirsizlik, nedensellik-özgür irade, nedensellik-olumsallık, nedensellik-belirlenimsizlik...

Nedensellik, 17. yüzyıl felsefesi, 18. yüzyıl felsefesi, 19. yüzyıl felsefesi, 20. yüzyıl, 20. yüzyıl felsefesi, Agnostisizm, Albert Einstein, Analitik felsefe, Animizm, Antik Çağ felsefesi