Başkomutanlık Meydan Savaşı

Kısaca: Garp cephesinde İsmet Paşa komutasındaki Türk kuvvetleri, Akarçay ana hattıyla kuzeyde ikinci ordu, güneyde birinci ordu olmak üzere ikiye ayrıldı. İkinci ordunun kuzey kanadı, İzmit Geyve bölgesindeki 18. piyade tümeniyle milli müfrezelerden kurulu Kocaeli grubu birinci ordunun güney kanadını da Dinar - Sarıköy hattında 3. suvari tümeniyle bir alay kuvvetinde bir müfreze tutuyordu. ...devamı ☟

Başkomutanlık Meydan Savaşı
Başkomutanlık Meydan Savaşı

20 Ağustos 1922'de yaılan savaşı Mustafa Kemal yönetti. Bu savaş tarihimize Başkomutanlık Meydan Savaşı olarak geçti. Dumlupınar'da düşman yenilgiye uğratıldı. Bu zaferin anısına her sene 30 Ağustos günü Zafer Bayramı olarak kutlanmaktadır.

Batı cephesinde İsmet Paşa (bkz. İsmet İnönü) komutasındaki Türk kuvvetleri, Akarçay ana hattıyla kuzeyde ikinci ordu, güneyde birinci ordu olmak üzere ikiye ayrıldı. İkinci ordunun kuzey kanadı, İzmit Geyve bölgesindeki 18. piyade tümeniyle milli müfrezelerden kurulu Kocaeli grubu birinci ordunun güney kanadını da Dinar - Sarıköy hattında 3. suvari tümeniyle bir alay kuvvetinde bir müfreze tutuyordu. 6 Ağustos 1922'de Mustafa Kemal Paşa, İsmet Paşa ve Genel Kurmay Başkanı Fevzi Paşa, Batı cephesi karargahının bulunduğu Akşehir' de büyük Taarruz hazırlıklarını gözden geçirdiler. Amaç ani bir baskınla düşmanı çevirip yok etmekti. Mustafa Kemal Paşa 26 Ağustos günü erken saatlerde saldırıyı idare etmek üzere Kocatepe'ye geldi.

Aynı günün sabahı bütün Türk kuvvetleri çok şiddetli ve etkili topçu ateşi desteğiyle saldırıya geçti. Başkomutan' ın bulunduğu birinci ordu bölgesindeki Çiğiltepe, Erkmentpe, Kalecik Sivrisi Belentepe, Tınaztepe, Kılıçaslan Gediği şiddetli çarpışmalar sonucu ele geçirildi. Başkomutan Mustafa Kemal Paşa, Fevzi Paşa ve Garp cephesi komutanı İsmet Paşa 28 Ağustos' ta Afyon'a geldiler. Afyon' un kuzeybatısındaki Yunan kuvvetleri ikiye bölünmüştü. Aynı gün ikinci Türk Ordusu Afyon kuzeyindeki Yunan birliklerini geri çekilmek zorunda bıraktı.

27 Ağustos' ta Sincanlı ovasına giren Türk ordusu aldığı bir emirle Dumlupınar sırtlarına yönelmişti. 28 ve 29 Ağustos günleri Yunan kuvvetlerini kuşatacak bir şekilde saldırıya geçildi; Amaç, İzmir' e veya Bursa' ya geri çekilme yollarını kesmekti. 30 Ağustos 1922' de ise tarihe Başkomutanlık Meydan Savaşı olarak geçen savaşlar yapıldı. Büyük Taarruzun beşinci günü idi ve Dumlupınar' ın kuzey ve kuzeydoğusunda Çalköyü ve Adatepeler bölgesinde beş tümenlik Trikupis grubu da ağır bir yenilgiye uğratıldı.

Büyük Taarruz



Türk Taarruzunun başlangıcını simgeleyen Atatürk heykeli.
Türk Taarruzunun başlangıcını simgeleyen Atatürk heykeli.
Ankara hükümeti 1921 yılının sonunda kendini dünya kamuoyuna tanıtmış ve kabul ettirmiş durumdaydı. Artık Yunan ordusunun Anadolu’dan atılması kalmıştı. Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın isteği üzerine TBMM tarafından 31 Ekim 1921’de başkomutanlık yasası üç ay daha uzatılmıştır Bütün ülke olağanüstü hazırlıklar içine girmiştir. Halk bütün imkanlarını ordu için seferber etmiştir. Yunan birliklerine beklenmedik bir zamanda saldırılarak yok edilmesi amaçlanlandığından hazırlıklar gizli bir şekilde sürdürülmekteydi.

Türk ordusunun genel durumu şu şekilde idi;
8.658 subay, 199.283 er, 67.974 hayvan, 71 fayton, 3.141 beygir arabası, 1.970 öküz arabası, 2.317 kağnı, 92.792 tüfek, 2.025 hafif makineli tüfek, 839 ağır makineli, 323 top, 5.282 kılıç ve 10 adet uçaktan oluşuyordu.


Sakarya Zaferi’nden sonra büyük taarruz için hazırlıklar sürdürülürken, itilaf devletleri 22 Mart 1922’de Türkiye ve Yunanistan’a bazı tekliflerde bulunmuşlardır. Buna göre; her iki tarafın da üç ay için ateşkesi kabul etmeleri ve Türk ve Yunan ordularının müttefik bir komisyon tarafından kontrol edilmesi önerilmiştir. Ancak Türk Hükümeti bunu kabul etmemiştir. Bunun üzerine itilaf devletleri 26 Mart 1922’de yeni barış koşulları ileri sürmüşlerdir. Buna göre ise; İzmir ve batı Anadolu Türklere verilerek, Tekirdağ dışında Trakya Yunanistan’a verilecek, doğuda bir Ermenistan devleti kurulacak, Türkiye’de askerlik mecburiyeti olmayacak, ayrıca Sevr Antlaşması’nın bazı ekonomik koşulları Türkiye aleyhinde dezültilecektir. Türk hükümeti bu koşulları da kabul etmemiştir. Çünkü ana hedefleri Misak-ı Milli esaslarını gerçekleştirmektir.

M.Kemal Pasa, 20Ağustos’da gizlice cepheye gelerek durumu komutanlarla değerlendirmiş ve 26 Ağustos’da taarruza geçileceğini bildirmiştir. Büyük Taarruz 26 Ağustos 1922 tarihinde saat 05.30 başlamış ve seri bir baskın şeklinde gelişerek, Yunan mevziileri basılmış ve Yunan birlikleri kuzey batıya çekilmek zorunda bırakılmıştır. Daha sonra Aslıhanlar yöresinde yenilgiye uğratılan Yunan güçleri, Dumlupınar’da Gazi M.Kemal Paşa’nın bizzat komuta ettigi Başkomutanlık Meydan Savaşı’nda 30 Ağustos 1922’da büyük yenilgiye uğramışlardır. Böylece Yunan ordusu dağıtılmış, bir kısımı da esir alınmıştır. Esir alınanlar arasında Yunan Ordusunun Başkomutanı General Trikopis’de bulunmaktadır.

M.Kemal çekilen Yunan birliklerini kovalama kararı alarak 31 Ağustos’da Türk orduna şu bildiriyi vermiştir. “TBMM orduları! Afyonkarahisar-Dumlupınar meydan Muharebelerinde zalim ve mağrur bir ordunun temel varlığını, inanılmayacak kadar az bir zamanda yok ettiniz. Büyük necip milletimizin fedakarlıklarına layık olduğunu ispat ettiniz. Sahibimiz olan Türk milleti geleceğinden emin olmaya haklıdır. Ordular ilk hedefiniz Akdenizdir ileri” diyerek, çevreyi yakıp yıkarak geri çekilen Yunan güçlerinin ardından 9 Eylül 1922’de İzmir’e Türk Birlikleri girmiş, 16 Eylül’de de Bursa’dan Yunan birlikleri tamamen çıkarılmıştır.

Böylece Anadolu düşmandan temizlenmiş, sıra İstanbul, boğazlar ve Trakya’ya gelmiştir. Bu sorunlar da artık masa başında çözümlenecektir. Türk ulusunun maddi ve manevi bütün kaynakları seferber ederek kazandığı bu zaferle kayıtsız şartsız yeni bir Türk Devleti’nin kurulması için en büyük adımlardan biri atılmıştır.

Kaynaklar:

*http://www.mustafakemal.net/

Linkler:

*http://www.ataturk.net/mmuc/?sayfa=cmbtaarruz

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Başkomutanlık Meydan Muharebesi
2 yıl önce

Başkomutanlık Meydan Muharebesi ya da Dumlupınar Meydan Muharebesi, Kütahya'ya bağlı Dumlupınar yakınında 30 Ağustos 1922'de Türk ve Yunan orduları arasında...

Asım Tınaztepe
6 yıl önce

mezun oldu. Balkan Savaşları'na, I. Dünya Savaşı'na ve Türk Kurtuluş Savaşı’na katıldı. Kurtuluş Savaşı'nda Başkomutanlık Meydan Muharebesi'nde 15. Tümen'de...

Hüseyin Nurettin Özsu
6 yıl önce

tarihinde Anadolu'ya geçti. Kurtuluş Savaşı Batı Cephesi'ndeki tüm savaşlar ve en son muharebe olan Başkomutanlık Meydan Muharebesi'ne katıldı. 31 Ağustos...

Büyük Taarruz
2 yıl önce

kaldırmaktı. Büyük Taarruz ve bu taarruzu taçlandıran Başkomutanlık Meydan Muharebesi, Türk Kurtuluş Savaşı'nın son safhasını ve zirvesini teşkil etti. Mustafa...

Başkomutanlık Meydan Muharebesi, 14 Eylül, 15 Eylül, 1921, 1922, 26 Ağustos, 29 Mart, 30 Ağustos, 6 Ağustos, 6 Mayıs, Afyon
Altıntaş
2 yıl önce

bulunmaktadır. Kurtuluş Savaşı içerisinde önemli bir yere sahip olan ilçenin sınırları içerisinde Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan Muharebesi yapılmıştır...

Altıntaş, Altıntaş
Selahattin Adil
2 yıl önce

Savunma Bakanlığı Müsteşarlığı görevine getirildi. Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan Muharebesi'ni ilk meclisteki milletvekillerine bildiren kişi oldu...

Şükrü Naili Gökberk
2 yıl önce

Komutanlığına atandı. Ağustos 1922 tarihinde komutası altındaki kolorduyla Başkomutanlık Meydan Muharebesi'nden sonra Eskişehir, Bursa, Bandırma'yı beraber geri...

ݞükrü Naili Gökberk, ݞükrü Naili Gökberk
Bir Buyuk Turk Saldiri
6 yıl önce

ve Tümen karargâhları, Alayları simgeleyen 280 parça ve 1 tablodan ibarettir. Başkomutanlık Meydan Muharebesi Perry Moore's Wargame Site BoardGameGeek...