Baskınlık (Genetik)

Kısaca: Baskınlık (veya dominantlık) genetik biliminde bir genin karşılıklı lokuslar üzerinde bulunan alellerinden hangisinin canlının karakterini (fenotipini) belirleyeceğini gösteren ilişkidir. En basit şekliyle, bir genin A ve B olmak üzere iki alelinin olduğunu düşünürsek, canlının genotipini AA, BB ve AB olmak üzere üç farklı şekilde olabilir. Eğer AA ve BB genotiplerinin fenotipleri birbirinden farklıysa ve canlı AB genotipine sahipken fenotipi AA'daki gibi oluyorsa, bu durumda A baskın, B geni is ...devamı ☟

Baskınlık (veya dominantlık) genetik biliminde bir genin karşılıklı lokuslar üzerinde bulunan alellerinden hangisinin canlının karakterini (fenotipini) belirleyeceğini gösteren ilişkidir. En basit şekliyle, bir genin A ve B olmak üzere iki alelinin olduğunu düşünürsek, canlının genotipini AA, BB ve AB olmak üzere üç farklı şekilde olabilir. Eğer AA ve BB genotiplerinin fenotipleri birbirinden farklıysa ve canlı AB genotipine sahipken fenotipi AA'daki gibi oluyorsa, bu durumda A baskın, B geni ise çekiniktir. Aynı şekilde AB genotipine sahip canlının fenotipi BB'ninki gibi oluyorsa, bu durumda da B geni baskın, A geni çekiniktir. ==Arka planDiploit / haploit Bilinen birçok hayvan ve bazı bitkiler eşleşmiş kromozomlara sahiptir ve diploid (2n) kromozomlu olarak tanımlanırlar. Kromozom çiftlerinin her parçası biri dişi yumurtasından (n), diğeri erkek sperminden (n) olmak üzere bir ebeveynden gelir ve döllenme sırasında birleşerek 2n kromozomlu hücreyi oluştururlar. Yumurta ve sperm hücreleri ise (n) tane kromozom bulundururlar ve haploid olarak adlandırılırlar. Haploid hücreler mayoz bölünme yoluyla oluşturulur.

Kromozomlar, genler, aleller

Homozigot, heterozigot

Eğer canlı bir genin özdeş alellerini (örn. AA) taşıyorsa homozigot, farklı alellerini taşıyorsa (örn. AB) heterozigot olarak adlandırılır.

Hangi gen baskın?Terminoloji== Diğer genetik konseptlerle ilişkiler Baskınlık kavramı, birçok genetik konseptle ilişkilidir.

Çok alellik

Aynı karakteri temsil eden ikiden fazla gen bulunması durumuna çok alellik denir. Örneğin insanlardaki AB0 kan grubu sisteminde, kan grubu karakterini belirleyen A, B ve 0 olmak üzere 3 çeşit gen bulunur. A ve B, 0 genine baskındır. A0 veya AA genotipine sahip canlıların kan grubu fenotipleri aynıdır ve A grubu olarak adlandırılırlar. Aynı şekilde B0 ve BB genotipindeki canlılar da B grubu olarak adlandırılırlar.

Tam baskınlık

Homozogit ve heterozigot genotipindeki canlıların fenotiplerinin birbirinden farksız olması durumudur.

Eksik ve yarı baskınlık

Eş baskınlık

Alel genlerin karaktere etkilerinin eşit olması durumudur. Örneğin A ve B kan grubu genleri eş baskındır. Bu yüzden her iki gene sahip insanlar AB kan grubu olur.

Otozomal ve cinsiyete bağlı baskınlıkTarihi== ==Kaynakça== Dominanz ஆட்சியுடையது

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.

Genetik

3 yıl önce

Genetik ya da kalıtım bilimi, biyolojinin organizmalardaki kalıtım ve çeşitliliği inceleyen bir dalı. Türkçeye Almancadan geçen genetik sözcüğü 1831 yılında...

Aristo, Tıp, Avusturya, Babil, Bezelye, Bilim, Genetik, Adaptasyon, Adenin, Alel, Amino asit, Arabidopsis thaliana, Bakteri, Baz eşleşmesi, Baz çifti, Beslenme

Karışmalı kalıtım

7 yıl önce

deneyleri ile yanlışlığı ortaya konmuştur. Karışımlı kalıtım, modern Genetikteki "kısmi baskınlık" fikrine benzer, çünkü o da ebeveyndeki özelliklerinin bir karışımının...

Ekivalentlik

7 yıl önce

ebeveynlerinden farklı yeni bir genotip oluşturmasıdır. Ekivalentlik "eksik baskınlık" olarak da bilinir. Birbirlerine eş baskın iki gen bir gamet oluşturduklarında...

Fenotipik özellik

3 yıl önce

Diploit organizmalarda görülen genişletilmiş ifade örüntüleri, eksik baskınlık, eş baskınlık ve çoklu alellerin yönlerini kapsar. ^ Lawrence, Eleanor (2005)...

Delesyon

3 yıl önce

Delesyon, genetikte bir kromozomun bir parçasının kopup, kaybolmasıyla meydana gelen kromozom anomalilerindendir. Kopan parçadaki genler kaybolur yani...

Delesyon, 5. kromozom, Allel, Diploid, Drosophila, Enzim, Fenotip, Gebelik, Gen, Genetik, Hücre bölünmesi

Seçilim

7 yıl önce

kıyasla bir sonraki nesle daha çok sayıda döl verirler. Bu özelliklerin genetik bir temeli olunca, seçilim olması bu özelliklerin yaygınlığını artırır...

Narval

3 yıl önce

bulabileceği görüşünden hareketle, bu dişin birincil işlevinin gösteriş ve baskınlık olduğu görüşü benimsenmiştir. Bu hipotezin öne sürülmesinin nedeni, "diş...

Narval, 1997, Kanada, Somerset Adası, 1820, Grönland köpekbalığı, 1883, Narval, 1555, 1577, 16. yüzyıl

İskitler

3 yıl önce

haplogrubunun (Hint-Avrupa halkları arasında yaygındır) İskitler arasındaki baskınlığı mtDNA profilleri arasındaki çeşitliliğe tezatlık oluşturmaktadır. R1a...

Baskınlık (Genetik)