Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Baldaken

Kısaca: Baldaken, Sayeban ya da Sayapan olarak da bilinir, mimarlıkta bir altar ya da mezarın üzerini örten, kolonlarla taşınan, mekanı sınırlayan duvarlardan bağımsız, sundurma biçimli örtü. İspanyolcada bir altar ya da kapının üzerine gölgelik olarak asılan ve Bağdat'tan ithal edilen özenli brokar işlemeli örtülere verilen ''baldaquin'' adından türeyen baldaken sözcüğü, daha sonraları bir altar üzerinde yer alan, yapıdan bağımsız tavanları tanımlar olmuştur. ...devamı ☟

baldaken
Baldaken

Baldaken, Sayeban ya da Sayapan olarak da bilinir, mimarlıkta bir altar ya da mezarın üzerini örten, kolonlarla taşınan, mekanı sınırlayan duvarlardan bağımsız, sundurma biçimli örtü. İspanyolcada bir altar ya da kapının üzerine gölgelik olarak asılan ve Bağdat'tan ithal edilen özenli brokar işlemeli örtülere verilen baldaquin adından türeyen baldaken sözcüğü, daha sonraları bir altar üzerinde yer alan, yapıdan bağımsız tavanları tanımlar olmuştur. Dört sütun üzerine oturan kubbemsi ve taştan baldaken türleri siboryum olarak bilinir. Bazı bazilikalarda küçük bir yapı niteliğinde yapılmış, zengin kumaşlarla donatılmış olanları da vardır. Küçük, açık yapıları örten ve baldakene benzeyen süslü çatı ve saçaklara arastak adı da verilmiştir. Taht vb oturulacak yerlerin, çadır kapılarının önüne dört direk üstüne gerilen kumaş örtü ya da gölgelikler de sayepuş olarak bilinir. İlk baldaken örneklerine Ravenna ve Roma'da rastlanır. Baldaken genellikle dört sütuna oturan baştabanlarla (arşitrav) bunların üstünde yer alan bir sıra minyatür kolonadın taşıdığı bir topuz ya da beşik çatıdan oluşur. Romanesk baldakenlerde (Milano'daki S. Ambrogio'da olduğu gibi) düz baştabanların yerini çoğu zaman kemerler alır. Baldakenin dört yüzünde bu kemerlerin üstünde de alınlıklar bulunur. Gotik dönem baldakenlerinden günümüze pek az örnek kalmıştır. Zaten bu dönemde baldaken İtalya dışında pek fazla kullanılmamştır. Ama 19. yüzyılda Eugène Viollet-le-Duc'ün yeniden inşa ettiği Paris'teki Sainte Chapelle'de (1247-50) zengin bir gotik baldaken örneği bulunmaktadır. Rönesans döneminde baldaken uygulaması yaygınlaşmıştır. 17. yüzyılda, barok sanatın önde gelen temsilcisi Gian Lorenzo Bernini'nin Roma'daki San Pietro Bazilikası için yaptığı görkemli bronz baldakenin de etkisiyle, pek çok baldaken uygulaması yapılmıştır. Kaynaklar * Bu maddenini yazılmasında Encyclopædia Britannica Fifteenth Edition'ndaki Baldaken maddesinden yararlanılmıştır.

Kaynaklar

Vikipedi

baldaken

Türkçe baldaken kelimesinin İngilizce karşılığı.
n. baldachin, baldaquin

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Baldaken
3 yıl önce

Baldaken (İtalyanca: baldacchino) bir taht ya da altar üzerinde sütunlar vasıtasıyla yükselerek onu koruyan bir bölümdür. Baldakenler, kilise içerisinde...
Ankara Sinagogu
3 yıl önce

gelen yerde, ortada dört sütuna oturan ve üzerinde süslemeler bulunan baldaken yer almaktadır. Oldukça süslü olan tavanın orta yerinde kürsü üzerine gelen...
Nişancı Mehmet Paşa Camii
3 yıl önce

Dönemi (1958) olmak üzere üç büyük onarım görmüştür. Sekizgen kubbeli baldaken köşelerde yarım kubbelerle desteklidir, taşıyıcı ayaklar duvarlarla birleşir...

Nişancı Mehmet Paşa Camii, Evliya Çelebi, Fatih, İstanbul, Mimar Sinan, İstanbul, Çarşamba, Fatih
Mahmud Şevket Paşa Türbesi
7 yıl önce

üzerine yerleştirilen dört sivri kemerin taşıdığı çift cidarlı kubbeye sahip baldaken bir türbedir. Ana mekanın kubbe altında Mahmut Şevket Paşa’ya ait sanduka...
Ayas Mehmed Paşa
3 yıl önce

Ayas Mehmed Paşa'nın kabri Eyüpsultan'da bulunmaktadır. 1539 tarihli ve baldaken formda tasarlanan Ayas Mehmed Paşa Türbesi Mimar Sinan’ın mimarbaşı olur...

Ayas Mehmed Paşa, 1536, 1539, Damat Rüstem Paşa, Damat Çelebi Lütfi Paşa, Dukakinoğlu Ahmed Paşa, Gedik Ahmed Paşa, Hadim Ali Paşa, Hadim Sinan Paşa, Hadim Süleyman Paşa, Hersekli Ahmed Paşa
Ananuri
3 yıl önce

değildir, ama Dük Edişera'nın dul eşinin (ö. 1674) diktiği taştan yapılmış baldaken ilgi çekicidir. Daha büyük olan Bakire Meryem Kilisesi (Ghvtismşobeli)...
Nicolas Poussin
3 yıl önce

kuran Gian Lorenzo Bernini, St. Peter's kentinde yapılacak büyük tunçtan baldakeni tasarlamaktadır ve Francesco Borromini tarafından yapılan çalışmalarda...