Ad Çekimi
Azeri Türkçesi`nde ad çekimi Türkiye Türkçesi`ne benzer. Yalnız belirtme halinde bir sesli harfi takiben araya yardımcı sessiz olarak ``n`` girer. Başında ``d`` bulunan eklerin ``t``li biçimleri yoktur.
Ad Çekimi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
qız | kız | qapı | kapı | bgcolor=#F0F0F0>ev | ev | iş | iş |
qızı | kızı | bgcolor=#F0F0F0>qapını | kapıyı | evi | evi | bgcolor=#F0F0F0>işi | işi |
qıza | kıza | bgcolor=#F0F0F0>qapıya | kapıya | evÉ™ | eve | bgcolor=#F0F0F0>işÉ™ | işe |
qızda | kızda | bgcolor=#F0F0F0>qapıda | kapıda | evdÉ™ | evde | bgcolor=#F0F0F0>işdÉ™ | işte |
qızdan | kızdan | bgcolor=#F0F0F0>qapıdan | kapıdan | bgcolor=#F0F0F0>evdÉ™n | evden | bgcolor=#F0F0F0>işdÉ™n | işten |
qızın | kızın | bgcolor=#F0F0F0>qapının | kapının | evin | evin | bgcolor=#F0F0F0>işin | işin |
Zamirler
1-Kişi Zamirleri:Türkiye Türkçesindekinden farklı olan yalnızca 1.teklik kişi zamiridir.
mən, sən, o, biz, siz, onlar
Azerbaycan Türkçesi`nde birinci ve ikinci teklik kişilerin yönelme durumlarında ince ünlü bulunur: mÉ™nÉ™, sÉ™nÉ™
2-Gösterme Zamirleri:
Azerbaycan Türkçesi`nde `şu` gösterme zamiri yoktur. Bu, o gösterme zamirlerinin yanında, aynı anlamlara gelen hÉ™mÉ™n ve hÉ™min zamirleri vardır.
Eylemler
Şimdiki Zaman
-(y)ır-, -(y)ir-, -(y)ur-, -(y)ür Şimdiki Zaman Eki + Kişi EkleriŞimdiki Zaman | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Olumlu | Olumsuz
| ||||||
gəlirəm | geliyorum | oxuyuram | okuyorum | gəlmirəm | gelmiyorum | oxumuram | okumuyorum |
gəlirsən | geliyorsun | oxuyursan | okuyorsun
| gəlmirsən | gelmiyorsun | oxumursan | okumuyorsun |
gəlir | geliyor | oxuyur | okuyor | gəlmir | gelmiyor | oxumur | okumuyor |
gəlirik | geliyoruz
| oxuyuruq | okuyoruz | gəlmirik | gelmiyoruz | oxumuruq | okumuyoruz |
gəlirsiniz | geliyorsunuz | oxuyursunuz | okuyorsunuz | gəlmirsiniz | gelmiyorsunuz
| oxumursunuz | okumuyorsunuz |
gəlirlər | geliyorlar | oxuyurlar | okuyorlar | gəlmirlər | gelmiyorlar | oxumurlar | okumuyorlar |
Geniş Zaman
-(y)ar-, -(y)É™r- Geniş Zaman Eki + Şahıs Ekleri
Geniş Zaman | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Olumlu | Olumsuz | ||||||
gələrəm | gelirim | oxuyaram | okurum | gəlmərəm | gelmem | oxumaram | okumam |
gÉ™lÉ™rsÉ™n | size=2>gelirsin | oxuyarsan | okursun | gÉ™lmÉ™zsÉ™n | gelmezsin | oxumarsan | okumazsın
|
gələr | gelir | oxuyar | okur | gəlməz | gelmez
| oxumaz | okumaz |
gÉ™lÉ™rik | geliriz | oxuyarıq | okuruz | gÉ™lmÉ™rik | gelmeyiz | oxumarıq | okumayız
|
gÉ™lÉ™rsiniz | gelirsiniz | oxuyarsınız | okursunuz | gÉ™lmÉ™zsiniz | gelmezsiniz | oxumazsınız | okumazsınız
|
gələrlər | gelirler | oxuyarlar | okurlar | gəlməzlər | gelmezler | oxumazlar | okumazlar |
Gelecek Zaman
-(y)acaq-, -(y)É™cÉ™k- Gelecek Zaman Eki + Kişi EkleriGelecek Zaman | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Olumlu | Olumsuz | ||||||
gÉ™lÉ™cÉ™yÉ™m | size=2>geleceğim | oxuyacağam | okuyacağım | gÉ™lmÉ™yÉ™cÉ™yÉ™m | size=2>gelmeyeceğim | oxumayacağam | okumayacağım |
gÉ™lÉ™cÉ™ksÉ™n | size=2>geleceksin | oxuyacaqsan | okuyacaksın | gÉ™lmÉ™yÉ™cÉ™ksÉ™n | size=2>gelmeyeceksin | oxumayacaqsan | okumayacaksın |
gÉ™lÉ™cÉ™k(dir) | size=2>gelecek(tir) | oxuyacaq(dır) | okuyacak(tır) | gÉ™lmÉ™yÉ™cÉ™k(dir) | size=2>gelmeyecek(tir) | oxumayacaq(dır) | okumayacak(tır) |
gÉ™lÉ™cÉ™yik | size=2>geleceğiz | oxuyacağıq | okuyacağız | gÉ™lmÉ™yÉ™cÉ™yik | size=2>gelmeyeceğiz | oxumayacağıq | okumayacağız |
gÉ™lÉ™cÉ™ksiniz | size=2>geleceksiniz | oxuyacaqsınız | okuyacaksınız | gÉ™lmÉ™yÉ™cÉ™ksiniz | size=2>gelmeyeceksiniz | oxumayacaqsınız | okumayacaksınız
|
gələcəklər | size=2>gelecekler | oxuyacaqlar | okuyacaklar | gəlməyəcəklər | size=2>gelmeyecekler | oxumayacaqlar | okumayacaklar |
Görülen Geçmiş Zaman
-dı-, -di-, -du-, -dü- Geçmiş Zaman Eki + Kişi EkleriGörülen Geçmiş Zaman | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Olumlu | Olumsuz | ||||||
gəldim | geldim | oxudum | okudum | gəlmədim | gelmedim
| oxumadım | okumadım |
gÉ™ldin | geldin | oxudun | okudun | gÉ™lmÉ™din | gelmedin | oxumadın | okumadın
|
gÉ™ldi | geldi | oxudu | okudu | gÉ™lmÉ™di | gelmedi | oxumadı | okumadı |
gəldik | geldik | oxuduq | okuduk
| gÉ™lmÉ™dik | gelmedik | oxumadıq | okumadık |
gəldiniz | geldiniz | oxudunuz | okudunuz | gəlmədiniz | gelmediniz
| oxumadınız | okumadınız |
gÉ™ldilÉ™r | geldiler | oxudular | okdular | gÉ™lmÉ™dilÉ™r | size=2>gelmediler | oxumadılar | okumadılar |
Öğrenilen Geçmiş Zaman I
-mış-, -miş-, -muş-, -müş- Geçmiş Zaman Eki + Kişi EkleriÖğrenilen Geçmiş Zaman I | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Olumlu | Olumsuz | ||||||
gÉ™lmişÉ™m | gelmişim | oxumuşam | okumuşum
| gÉ™lmÉ™mişÉ™m | size=2>gelmemişim | oxumamışam | okumamışım |
gÉ™lmişsÉ™n | gelmişsin | oxumuşsan | okumuşsun
| gÉ™lmÉ™mişsÉ™n | size=2>gelmemişsin | oxumamışsan | okumamışsın |
gÉ™lmiş(dir) | gelmiş(tir)
| oxumuş(dur) | okumuş(tur) | gÉ™lmÉ™miş(dir) | gelmemiş(tir) | oxumamış(dır) | okumamış(tır)
|
gÉ™lmişik | gelmişiz | oxumuşuq | okumuşuz | gÉ™lmÉ™mişik | gelmemişiz
| oxumamışıq | okumamışız |
gÉ™lmişsiniz | gelmişsiniz | oxumuşsunuz | okumuşsunuz | gÉ™lmÉ™mişsiniz | size=2>gelmemişsiniz | oxumamışsınız | okumamışsınız |
gÉ™lmişlÉ™r | gelmişler | oxumuşlar | okumuşlar
| gÉ™lmÉ™mişlÉ™r | gelmemişler | oxumamışlar | okumamışlar |
Öğrenilen Geçmiş Zaman II
-(y)ıb-, -(y)ib-, -(y)ub-, -(y)üb- Geçmiş Zaman Eki + Kişi EkleriÖğrenilen Geçmiş Zaman II | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Olumlu | Olumsuz | ||||||
- | - | - | - | - | - | - | - |
gÉ™libsÉ™n | gelmişsin | oxuyubsan | okumuşsun
| gÉ™lmÉ™yibsÉ™n | size=2>gelmemişsin | oxumayıbsan | okumamışsın |
gÉ™lib(dir) | gelmiş(tir) | oxuyub(dur) | okumuş(tur)
| gÉ™lmÉ™yib(dir) | gelmemiş(tir) | oxumayıb(dır) | okumamış(tır) |
- | - | - | -
| - | - | - | - |
gÉ™libsiniz | gelmişsiniz | oxuyubsunuz | okumuşsunuz | gÉ™lmÉ™yibsiniz | size=2>gelmemişsiniz | oxumayıbsınız | okumamışsınız |
gÉ™liblÉ™r | gelmişler | oxuyublar | okumuşlar
| gÉ™lmÉ™yiblÉ™r | gelmemişler | oxumayıblar | okumamışlar |