Sesliler ve yarı sesliler
Çoğu Avustralya dilleri üç sesli kullanır, bunlar i, a ve u olarak yazılırlar. Bazı durumlarda e veya o olarak ses verebilir, fakat e veya o olarak yazılmazlar, örneğin Martuthunira sözcüğü wirrirri "alev" kabaca vereri olarak } telaffuz edilir. Uzun sesliler çift harfle gösterilirler, örneğin ii }, aa }, uu }. İngilizcedeki yarı seslilerden w ve y İngilizcede olduğu gibi telaffuz edilir. Bazı dillerde w u sesinin yanında, ve y i sesine yanında telaffuz edilmez fakat dilbilimciler yine de onları yazmayı terchi eder. Örneğin Gamilaraay yinarr "kadın" gerçekte inar olarak telaffuz edilir }. Az sayıda dilde dişsel yarı sesli mevcuttur, bu ise yh olarak telaffuz edilir (aşağıdaki boğumlamanın yeri kısmına bakınız).Rotikler
Avustralya dillerinin birçoğu iki rotiğe veya r-gibi seslere sahiptir: Amerikan İngilizcesinde olduğu gibi r olarak yazılan bir üstdamaksıl aproksiman; ve ses titremesi şeklinde veya çarpma şeklinde bir ses (her ikisi de İspanyolcada bulunur) olan ve rr olarak yazılan ses. Bu iki r'den sadece birine sahip dillerde, yalnızca r yazılır.Boğumlamanın yeri
Çiftdudaksıl, artdamaksıl ve alveoler sessizler genellikle İngilizcede olduğu gibi yazılırlar, örneğin p }, b }, m }, k }, g }, ng }, t }, d }, n }, l }. Ng ayrıca eng olarak adlandırılan Å‹ karakteri ile de yazılabilir. Damaksal sessizler bir alveoler sessiz + j şeklinde eklenen digraf ile gösterilirler, örneğin tj }, dj }, nj }, lj }. J tek başına dj yerine veya ny nj yerinede kullanılabilir. Dişsel sessizler alveoler sessiz + h şeklinde eklenen digraf ile gösterilirler. Örneğin th }, dh }, nh }, lh }. th Avustralya İngilizcesinde olduğu gibi frikatit değildir, fakat İrlanda İngilizcesinde olduğu gibi kesme şeklindedir. Üstdamaksıl sessizler r + alveoler sessiz şeklinde digraf ile gösterilirler. Örneğin rt }, rd }, rn }, rl }. Bazı dillerde damaksıl-artdamaksıl sessizler vardır, damaksıl ile artdamaksıl arasındadır. Yanyuwa için, yk }, nyk } (bir ön-genizsel duruş†”Ön-genizsel
için aşağıya bakınız), nyng } olarak yazılırlar.}Duruşların seslendirilmesi
Avustralya dillerinin birçoğu seslendirilmiş ve sessiz duruşları ayırt etmez, bu nedenle t ve d aynı sesin farkları olarak olur. Her iki alofon aynı şekilde yazılır, fakat sessiz veya sesli sembollerden hangisinin kullanılacağı o dilde kullanım sıklığına göre değişir. Bazı diller bir dilbilimci tarafından sesli sembolle yazılırken, diğer tarafından sessiz sembolle yazılabilir. Daha fazlası, bazı dilbilimciler bir dildeki bazı sessizler için sessiz olanı kullanırken diğeri için sesli sembolü kullanmayı seçebilirler. Ancak bazı diller sesli ve sessiz duruşları ayırmaktadır.Ön-genizsel
Bazı diller ön-genizsel sessizlere sahiptir, genizsel bir sesten önce bir duruş olur ve bu tek ses olarak kabul edilir. Yanyuwa bunlar mb }, ngk }, nj }, nth }, nd }, rnd } olarak yazılırlar.Kaynaklar
Kanıt gösterilen kaynaklar
Genel kaynaklar
*} **} **}