Diğer endoskopik sistemlerle birlikte gelişmiştir. İlk kez 1920'de Dr. Bircher tarafından diz ekleminde kullanılmıştır.
Eklem boşluğu bir gaz veya sıvı ile doldurulup daha görünür hale getirildikten sonra optik aletle eklem içine girilir. Optiğin ucundan direkt gözle inceleme yapıldığı gibi daha çok video kamera bağlanıp aynı anda ekrandan izleme yolu tercih edilmektedir.
Bu sırada başka bir aletle eklem içine girilip yine eklem açılmadan eklem içindeki bozukluklara müdahale etme esasına dayanan Cerrahi Artroskopi yöntemi de günümüzde bütün dünyada ve yurdumuzda hızla gelişmektedir.
Diz, omuz, kalça gibi eklemlerde kullanılan bu yöntem ile eklem kesilmeden, ameliyat gerekmeden birçok hastalık başarı ile tedavi edilebilmektedir.
Menisküs Nedir ? Fonksiyonları Nelerdir ?
Diz ekleminde C ve O şekliyle uyluk ve baldır kemikleri arasında yer alan kıkırdak kıvamında eklem içi yapılardır. Her diz ekleminde iki tane menisküs bulunur. Daha ziyade dizide bulunmaları nedeniyle varlığı önlenen menisküsler vücutta eklemleri korumak, işlevlerine yardımcı olmak gibi görevleri üstlenmişler. Eklemin uyum ve sıkılığını artırmak, şok emilmesi, kontrol düzeyin artırılması, eklemin beslenmesine yardımcı olmak gibi detaylı vazifeleri vardır.
Menisküs yaralanmasının sebepleri nelerdir ?
Menisküsün çeşitli sebeplerden dolayı zedelenmelerine, yırtılmalarına, ezilmelerine menisküs yaralanmaları ismi verilir.
- Küçük de olsa zorlanma, düşme, çarpma,
- Şiddetli bedensel egzersizler,
- Dizin uyluk altında aşırı iç ve dış dönmesi ya da aşırı gerilme hareketleri gibi etkenler hemen her zaman yırtığın oluşmasında ön koşuldur. Bu bir spor müsabakasında olabileceği gibi düz zemindeki basit düşmelerle dahi oluşabilmektedir. Günlük hayatta sporcularda karşılaşıldığını duyduğumuz bu hastalık, hemen herkesin yaşayabileceği bir sorundur.
Menisküs yaralanmasının belirtileri
Belirtiler şiddetli ağrı, yırtık, menisküs parçasının iki eklem yüzeyi arasına sıkışması sonucu dizin yarı bükük konumda kilitlenmesi biçiminde ortaya çıkabilir. Bu tip yaralanmaya maruz kalmış kişinin dizinde yavaş gelişen şişlik, hareketlerle artan diz ağrısı, bazen de dizde kilitlenme sonucu hareketsizlik hali oluşur.
Erken teşhis önemlidir
Yırtık bir menisküsle günlük faaliyetine devam eden kişilerde yırtığın oluşturduğu düzensizlik nedeniyle eklem yeterince fonksiyon yapamaz. Bu da erken dönemde kıkırdak hasarına, dolayısıyla kireçlenme tabir edilen osteoartrite yol açar. Bu nedenle, basit düşme veya spor faaliyetleri sonrasında oluşan ağrı ve şişlik basite alınmadan en yakın hekime başvurulmalıdır.
Menisküs yaralanmasının teşhis yöntemleri ?
- MR (EMAR)
- Tanı maksatlı artroskopi
MR :
Bir ileri radyolojik görüntüleme yöntemidir. Hastanın dizi manyetik dalgalar kullanılarak bir çok açıdan yapılan kesitlerle görüntülenir. Üstünlüğü, diz gibi kemikler arasındaki yumuşak dokuları net ortaya koymasındadır.
Artroskopi :
Girişimsel bir tanı aracıdır.
Menisküs yaralanması yırtık menisküsün tam ya da kısmi olarak çıkartılması ile uygulanan bir cerrahi girişimle tedavi edilir.
Eklem hastalıklarının teşhis ve tedavisinde yeni boyut: ARTROSKOPİ
Günümüzde yaygın olarak kullanılmaya başlanan artroskopik girişimler konforu yüksek etkin bir yöntemdir. Artroskopi ile her büyüklükte eklem hastalığının teşhis ve tedavisi mümkün olmaktadır. Ayak bileği, diz, kalça, el bileği, dirsek ve omuz hastalıklarında artroskopi sıklıkla kullanılmaktadır.
Artroskopi İle Menisküs Ameliyatı
Dizin ön kısmında 1 cmlik kesi yapılıp, dizin içerisine gönderilen optik vasıtası ile diz büyütülerek televizyon ekranına yansıtılır. Eklem içine gönderilen küçük ışıklı bir kamera vasıtasıyla büyütülmüş ve netleştirilmiş görüntü, yapıları daha yakından inceleme olanağı sağlar. Artroskopi (eklemin gözle muayenesi) sadece menisküslerin değil eklem içindeki kıkırdakların, zarların, bağların da muayene ve tedavisi için yardımcı olmaktadır.
Artroskopinin Avantajları
- Küçük kesilerle ameliyat yapıldığı için dikiş kullanılmaz.
- Hastanın hastanede yatma süresi çok kısadır.
- Hastanın işe dönme süresi diğer ameliyatlara göre çok kısadır. Klasik yöntemle yapılmış bir menisküs yırtığı ameliyatından sonra hastanın işine dönme süresi 1-2 ayı bulurken, artroskopik yöntemle yapıldığında hasta 1 hafta içinde işine dönebilmektedir.
- Klasik yöntemle yapılan ameliyattan sonra hasta 2 hafta koltuk değneği kullanırken, artroskopik ameliyattan sonra hasta hemen basabilmekte ve hiç koltuk değneği kullanmamaktadır.
- Kesi yeri çok küçük olduğu için yara iyileşmesinde sorun olmaz, ameliyat sonrası iltihaplanma riski çok düşüktür.