Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Apollonius

Kısaca: Zamanında çok bilinmeyen, fakat 1600 yıllarında değeri anlaşılan Yunan matematikçilerinden biri de Bergama'lı Apollonius'tur. Eski devirlerin en büyük matematikçilerinden biridir. M.Ö.267 veya 260 yıllarında, Pamfiye denilen Teke Sancağının Perga kentinde dünyaya gelmiştir. Mısır'ın İskenderiye kentine giderek, Öklit'ten sonra gelen matematikçilerden dersler alarak kendini yetiştirmiştir. Bir aralık Bergama'ya giderek orada kalmış, burada matematikçi Ödemus ve eski Bergama hükümdarı Atal ile ilm ...devamı ☟

Pergeli Apollonius

Antikçağ matematikçileri arasında seçkin bir yeri olan Apollonius (M.Ö. 262-200) Archimedes'ten kırk yıl kadar sonra Perge' de doğmuş, İskenderiye'de Eukleides'in öğrencileri tarafından yetiştirilmiştir. Eserlerinin çoğu kayıptır. En önemli eseri Koni Kesitleri olup, bu çalışmasından dolayı "Büyük Geometrici" ünvanıyla anılmıştır. Apollonius İskenderiye'de iken Naucrates adında bir geometrici kendisini ziyaret etmiş ve onun isteği üzerine Apollonius konikler üzerine acele bir taslak hazırlamıştı, daha sonra Perge'de bu çalışma üzerine eğilme fırsatı bulmuş ve söz konusu bu eserini ortaya koymuştur.

Koni Kesitleri sekiz kitaptan oluşmuş bir koleksiyondur, ancak yalnızca ilk dört kitap Yunanca orijinalleriyle günümüze kadar gelebilmiştir. Apollonius zamanına kadar koni kesitleri tepe açılarının dar, dik ve geniş olmasına göre farklı konilerden elde ediliyordu. Apollonius ise ilk defa koni kesitlerini bir ve aynı koniden elde etmiş ve böylece üç koni kesitini birbirine bağlayabilmiştir. Bu koni kesitlerine elips, parabol, hiperbol adlarını veren de Apollonius'dur.

Koni Kesitleri'nin Birinci Kitab'ında bu üç koniğin elde edilişi üzerinde durulmuş, İkinci Kitab'ında esas olarak asimptotlar, eksenler ve çaplar incelenmiş, Üçüncü Kitab'ında konusu üçgenlerin, dikdörtgenlerin ve karelerin eşitliği veya orantılı oluşları ve elips ile hiperbolün odakları tartışılmış, Dördüncü Kitab'ında ise Apollonius çizgilerin harmonik bölümü söz konusu edilmiştir. Koniklerin birbirleriyle dörtten daha fazla noktada kesişemeyecekleri gösterilmiştir.

Beşinci Kitap'ta, verilen bir noktadan bir koniğe çizilebilecek en uzun ve en kısa çizgiler araştırılırmış, (bu çizgiler konikleri dik olarak keser ve normal adını alır), Altıncı Kitap'ta koniklerin benzerliğine değinilmiştir.

Apollonius, Eukleides ve Archimedes ile birlikte geometriyi Hellenistik Çağda en yüksek seviyeye getiren matematikçilerdendir. Her çağda geometricileri meşgul edecek olan koni kesitleri kuramını ilk defa Apollonius oluşturmuştur. Bu kuram, her dereceden geometrik eğriler kuramının ve yalnızca şekillerin biçimleri ve konumlarıyla ilgilenen, çizgilerin ve yüzeylerin kesişmeleri ve çizgisel uzaklıkların oranlarını kullanan geometri dalının başlangıcı olmuştur.

Apollonius astronomi ile de ilgilenmiştir. Bu konudaki fikirleri ve çalışmalarıyla matematiksel astronominin kurucusu kabul edilir. Gezegenlerin hareketlerini açıklamak için, Eudoxos'un ortak merkezli küreler sistemi yerine episikl ve eksantrik düzeneklerden oluşan matematiksel bir model önermiştir. Apollonius bu düzenekleri astronomiye uygulamamış, yalnızca teklif etmekle yetinmiş, bunları daha sonra Batlamyus ayrıntılı olarak işleyip astronomiye uygulamıştır.

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.