Amuderya

Kısaca: Amuderya Batı Asya’da, akarsu. Tacikistan’da Hindikuş Dağlarından doğar. Vahş ve Pyanc ırmaklarının birleşmesiyle meydana gelir. Dağlık alandan aldığı kollarla büyüyerek bölgeyi terk ettikten sonra kuzeybatıya yönelir. Tacikistan Cumhuriyeti ile Afganistan arasındaki sınırın bir bölümünü çizer. Aral gölüne dökülünceye kadar olan uzunluğu 2500 kilometredir. Aral gölüne dökülmeden önce 11.000 kilometrekarelik deltasında kollara ayrılır. Sulama için faydalanıldığından deltaya geldiğinde suyu ...devamı ☟

Amuderya
Amuderya

Amuderya Batı Asya’da, akarsu. Tacikistan’da Hindikuş Dağlarından doğar. Vahş ve Pyanc ırmaklarının birleşmesiyle meydana gelir. Dağlık alandan aldığı kollarla büyüyerek bölgeyi terk ettikten sonra kuzeybatıya yönelir. Tacikistan Cumhuriyeti ile Afganistan arasındaki sınırın bir bölümünü çizer. Aral gölüne dökülünceye kadar olan uzunluğu 2500 kilometredir. Aral gölüne dökülmeden önce 11.000 kilometrekarelik deltasında kollara ayrılır. Sulama için faydalanıldığından deltaya geldiğinde suyu çok azalır ve ancak sularının beşte biri ulaşabilir. Önceleri bataklık olan delta, kurutularak verimli topraklarından istifade edilmektedir.

Nehrin iki kıyısı birbirinden çok farklıdır. Nehir devamlı sağa yüklendiği için kıyıyı altından oyup üst katların çökmesine sebeb olmuştur. Burada, alınan bütün önlemlere rağmen yerleşim mümkün olmamıştır. Sol taraf ise kıyı boyu çok alçaktır. Bir şerit halinde bulunan bu kıyı yerleşmeye müsaid olup, nüfus fazladır.

Nehrin su seviyesinde, kasım ve mart ayları arasında büyük fark görülmez. Yüksek dağlardaki karların erimesi ile temmuz ayında su seviyesi çok artar. Bu ayda nehrin geçirdiği su saniyede 5000 metreküpe ulaşır. Suyun bu şekilde fazlaca artması, kurak ve yağışsız bir zamana rastladığından, nehir boyunca ekim için istifadeye sebeb olur.

Ceyhun Havzası; kuzeyden Seyhun Havzası, doğuda Tarım Havzası, güneyde ise İndus ve Hilmand havzaları ile çevrilidir. 465.500 kilometrekareyi bulan yüzölçümünün 290.000 kilometrekaresi dağ sıralarından meydana gelir. Havzanın dağlık kesimleri ardıç ve kavak, aşağı kesimleri ise söğüt, cehri ve iğde ağaçları ile örtülmüştür. Orta kesimlerinde de söğüt ve kavak türlerinden meydana gelmiş tugay ismi verilen sık sazlıklarla kaplı ormanlar mevcuttur. Irmakta mersinbalığı türleri ile bol mikdarda sazan ve alabalık bulunur.

Nehir havzasındaki taşkınlıkları önlemek için ırmak üzerine karmaşık bir baraj ağı kurulmuştur.

Kaynak: Rehber Ansiklopedisi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Amuderya Resimleri

Ceyhun
3 yıl önce

Ceyhun veya Amuderya (Türkmence: Ceyhun, Amıderya, Özbekçe: Amudaryo, Farsça:آمودریا; Âmudaryâ), Orta Asya'nın en uzun nehirlerinden biridir. Ceyhun, Afganistan...

Karakalpaklar
3 yıl önce

arasındaki Volga kıyıları olduğu, oradan Amuderya çevresine göç ettikleri bildirilmektedir. 18. yüzyılda Amuderya yöresine yerleşen Karakalpaklar, Özbekler...

Tirmiz
3 yıl önce

kullanıldı. Tirmiz 1991'de bağımsız olan Özbekistan'ın bir şehri hâline geldi. Amuderya Nehri kıyısında yer alan şehrin nüfusunun büyük bir bölümünü Özbekler ve...

Tirmiz, 1979, 1989, 1991, Afganistan, Amuderya, Hadis, Müslüman, Ruslar, Sovyetler Birliği, Surhanderya Eyaleti
Daşoğuz
3 yıl önce

Türkmenistan'ın kuzeyindeki şehir, Daşoğuz vilayeti'nin başkenti. Şavat (Amuderya nehrinin sulama kanalı) kanalının iki kıyısında yerleşiktir. Tren istasyonu...

Daşoğuz, 19. yüzyıl, Ahal (vilayet), Anev, Aşkabat, Balkan (vilayet), Balkanabat, Daşoğuz (vilayet), Deniz, Dünya Miras Listesi, Lebap (vilayet)
Kelteminar Kültürü
3 yıl önce

Kaltaminor madaniyati), MÖ 5500 ile MÖ 3000 yılları arasında var olmuş, Amuderya deltası, Zarafşan nehri, Karakum çölü ve Kızılkum çölü etrafında yerleşik...

Harezmşahlar Devleti
3 yıl önce

zayıflamış, 1231 yılında Celaleddin Harezmşah'ın ölümü ile yıkılmıştır. Amuderya bölgesi Orta Çağ'da "Harezm" (Harizm) ve hükümdarlar "Harezmşah" olarak...

Oğuz boyu, Osmanlı, Tarih, Hükümdarlar, İran, Türkler, Farslar, Araplar
Hive Hanlığı
3 yıl önce

olarak başşehrinin adı ile anılmaya başlanmıştır. 1576 yılında Ceyhun (Amuderya) Nehrinin yatak değiştirip Aral Gölüne akması sonucu ortaya çıkan kuraklık...

Hive Hanlığı, Hive Hanlığı
Aşkabat
3 yıl önce

dünyanın en uzun su kanallarından biri olup, 600 kilometre doğudan akan Amuderya nehriyle bağlanmıştır. 27 Ekim 1991'de Türkmenistan'ın bağımsızlığını ilan...

Aşgabat, 1818, 1881, 1885, 1919, 1924, 1938, 1948, 1962, 1963, 1991