Zonguldak il merkezine 58 km uzaklıkta olup, Nüfusu 18.000'dir. Balıkçılık ve fındık üretimi yapılmaktadır. İlçede iplik ve fındık fabrikaları mevcuttur. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi'ne bağlı Meslek Yüksek Okulu bulunmaktadır.
Tarihi
Alaplı'nın bilinen ilk tarihi Cenevizlilere dayanmaktadır. Orman içinde demir madeni damarları olması nedeni ile o zamanki adı “Son Maden Kolları” anlamına gelen “Somokol”dur. 1326 yılında o zaman ki adı “Hereklea” olan bugünkü Kdz.Ereğli'nin Osman Gazi tarafından alınmasıyla Osmanlı-Türk egemenliğine geçmiştir. İlçenin ilk halkının Oğuz Türklerinin “Alayanutlu” Türkmen Oymağından olduğu ve bu ismin zamanla değişerek “Alaplı” şeklini aldığı sanılmaktadır. Bir diğer rivayete göre ise 1326 yılında Hereklea'nın (Kdz.Ereğli) Orhan Gazi tarafından fethedilmesinde kullanılan atların “AL”olduğu bu nedenle “ALATLI” denildiği, giderek Alaplı'ya dönüştüğüdür. Rivayete göre, İlçenin bugünkü Kılçak Köyüne Kıpçak Türklerinin yerleştiği bu nedenle bu köye Kılçak denildiği, Orhan Gazi'nin Okçularının yine bugünkü Okçular Köyünde konakladıklarından Okçular olduğudur.II.Abdülhamit zamanında Geliboludan gelen Yazıcıoğulları Alaplıyı bir ticaret veyerleşim merkezi olarak kurmuştur. O zaman ki hükümete yakınlığı ile bilinen Rumlar, Kayseri ve Sivas yöresinden getirilerek bölge ticaretini geliştirmek ve yaygınlaştırmak amacıyla buraya yerleştirilmiştir.
Coğrafya
Alaplı, 1 nci deprem kuşağında 41/53 Kuzey enlemi ile 31/25 Doğu boylarında yer almaktadır. Genellikle dağlık ve engebeli olan arazi iç kısımları gittikçe yükselir. Karadeniz kıyılarında ilk yüksek kıyılara burada rastlanır. Alaplı-Ereğli arası hemen hemen kesintisiz tepelerden oluşur. Çevredeki dağlar Ereğliye doğru birbirinden ayrılarak tepecikler ve tepe dizinlerini oluşturmaktadır. Ee önemli yükselti Aladağ'dır. Buradan Çile tepesine ayrılan bir kol Ereğli sınırında üç kola ayrılır. Batıya uzanan kol Kızıltepe (1486 m), Kantar Tepe, Orhan Tepe (920 m) adlarını alır. İkinci kol, denize ilerleyen merkez dağ sinsilesidir. Ormanlarla kaplıdır. Dik yükseltileri vardır. Ereğli içinde alçalıp yükselerek denize varır. Üçüncü kol, Devrek ilçesi boyunca ilerleyip Zonguldak merkezine kadar varır. İlçenin en yüksek tepesi 1637 m ile Bacaklıyayla Tepesidir. En önemli akarsuyu Alaplı Çayıdır. Ereğli-Ormanlı Beldesinin güneyinden 710 m yükseltili Atyaylası Tepesi yakınlarından doğar, geniş bir vadide basamaklar yaparak akar. Akışı oldukça düzensiz olup İlkbaharda bol su taşır. Sık sık yatak değiştirir. İlçeyi adeta ikiye bölerek İlçe merkezinden denize dökülür. Kavukkavlağı, Kocaman ve İnciver diğer önemli derelerdir.Nüfus
22 Ekim 2000 tarihinde yapılan genel nüfus sayımının kesin olmayan sonuçlarına göre; İlçe Merkezi 19.308, Gümeli Beldesi 2.374, köyler 23.683 olmak üzere toplam nüfusu 45.365'dir. Toplam nüfusunun %23'ünü öğrenciler, %12'ni emekliler oluşturmaktadır.Nüfusa göre, ilk beş köy, Aşağıdağ 1.178, Çay köyü 1.122, Çatak köyü 1.079, Hasanlı köyü 1.030, İsafakılı köyü 935. Son beş köy ise; Ahatlı 209, Sofullu 198, Çengelli 169, Doğancılar 149 ve Kocaman 129'dur.
İlçe merkezinde yaşayanların yarısından fazlası yabancı nüfustur.
1.5.5.b. İlçedeki Eğitim Kurumları
İlköğretim Okulları Liseler
o AYDINYAYLA İ.O. ALAPLI AND. LİSESİ o BELEN İ.O. ALAPLI ATALAY LİSESİ o FINDIKLI İ.O ALAPLI ÇOK PROG.LİS. o GÜRPINAR İ.O ALAPLI END. MES. LİS. o GÜRPINAR ÇOBANLAR İ.O ALAPLI KIZ MES. LİS. o HACIHASAN İ.O o HALLI İ.O o HASANLI İ.O Üniversiteler o KOCAALİ İ.O o KÜÇÜKKAYMAZ İ.O ALAPLI MESLEK YÜKSEK OKULU o ORTACI İ.O o ÖMERLİ DUMANLAR İ. o YEDİGELLİ İ.O Diğer Eğitim Hizmetleri o YENİDOÄ�ANLAR İ.O o YENİKÖY İ.O ALAPLI MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ o ZEKİ ATALAY İ.O ALAPLI ÖĞRETMEN EVİ o ATATÜRK İ.O o MERKEZ İ.O o TEPEKENT İ.O o AŞAÄ�IDAÄ� İ.O o BÜYÜKTEKKE İ.O o ÇATAK İ.Ö. o ALAPLI GÜMELİ İ.Ö. o ALAPLI KASIMLI İ.Ö. o ALAPLI KILÇAK İ.Ö.
Yöresel Yemekleri
Malay ve Hösmelim, Kabak Gözlemesi, Tuzlama, Kiren Çorbası, Tarhana,Nişaşta ve Un Helvası,Un çorbası, Yağlı Hoşaf, Bayram Tiridi, Ağuz Tatlısı, Çılbır Yemeği, Mısır Ekmeği, Mısır Keşkeği, Koltuk Yemeği, Hamur Köftesi....Bayram Tiridi
Daha önceden yapılmış ve kurutulmuş yufkaları bir kaba doğrarsınız. Önceden pişirilmiş bir et yemeğini kaynatıp yufkaların üzerine dökersiniz. Ve biraz soğuduktan sonra nefis bir bayram tiridini keyifle yersiniz. afiyet olsun.
Un Çorbası
Malzemesi : 6 kaşık un, 2 su bardağı kaynatılmış süt, 1 su bardağı su, tuz.
Yapılışı :Un iki bardak su ile iyice ovulur. Tel tel dökülmesi sağlanır. Bir bardak su, bir miktar tuz atılarak kaynatılır. Kaynamakta olan suya un karıştırılarak atılır, pişinceye kadar kaynatılır. İçine süt ilave edilir, tuzu kontrol edilir. Servis sıcak yapılır. İstenirse, üzerine ane serilebilir.
Cevizli Dolma
Malzemesi : 250 gr ceviz, 2 su bardağı bulgur, 1 adet büyük baş soğan, tuz, karabiber, kimyon, maydanoz 1 fincan sıvı yağ, yatırım ekmek kaşığı salça.
Yapılışı : Rendelenmiş soğan, yağda pembeleşinceye kadar kavrulur, salça konur. Yatırım su bardağı su konularak kaynatılır. Kaynamış olan bu harç, bulgurun üzerine dökülür ve kabarması beklenir. İçine dökülmüş ceviz, tuz, baharat ve maydanoz konulup karıştırılır.
Yaprak Sarma
Malzemesi : 300 gr. Kıyma (koyun ve dana eti karışık) 1.5 su bardağı pirinç, 1 adet büyük baş soğan, tuz, karabiber, maydanoz, dere otu, yeteri kadar margarin 2 adet domates ya da 1 çorba kaşığı salça, taze ya da salamura üzüm yaprağı.
Yapılışı : Soğan, domates (kabukları soyulmuş), dereotu, maydanoz küçük küçük doğranır (kıyılır), içine kıyma,pirinç,tuz, karabiber ve yarım çay bardağı sıvı yağ konur karıştırılır. Elde edilen dolma içi üzüm yaprağına sarılır. Sarılan dolmaları, sarmaların parmak inceliğinde ve küçük olmasına özen gösterilir. Tencereye ya da güvece yerleştirilen sarmaların üzerine harcan suyu ve margarin konularak orta ateşte pişirilir. Pişen sarmaların üzerine sarımsaklı yoğurt, yağda kızdırılan sos (salça, kırmızı biber) gezdirilerek sıcak servis yapılır.
Malay : Ocakta kaynamakta olan su tenceresine yavaş yavaş mısır unu katılır ve sürekli karıştırılır. Elde edilen katı bulamaç yayvan kaplara kaşıkla küçük parçalar halinde dökülür. Üzerine süt şeker, 8toz şeker) dövülmüş ceviz kızdırılmış tereyağ ya da pekmez dökülerek tatlı malay; kıkırdak, dövülmüş ceviz, tereyağlı; küçük parçalar halinde doğranmış kavrulmuş kazciğeri, kaz yağı dökülür. Yörede ceviz bol olduğundan geçmişte cevizden elde edilen yağ ile tafta (yağı çıkarılan ezilmiş dövülmüş ceviz kırıkları) malayın üstüne dökülürmüş.