Alevkışla Ganişeyh Girinci Gümüşsu Ortaköy Uzunçayır
İLÇENİN TARİHİ
Akkışla halkı, Orta Asya’dan göçebe oba olarak gelmiş ve bugünkü ilçe sınırları içerisine yerleşmiştir. Kuruluş tarihi belli olmamakla beraber 1804 yılında Kuzugüdenli namı ile ilçenin doğusundaki Hınzır Dağı eteklerine yerleşmişlerdir. İlk yerleşimden sonra 45 pare köy var iken, bugün 2 kasaba ve 5 pare köy kalmıştır.Daha önceleri Sivas iline bağlı iken Kayseri’nin il olması ile birlikte Kayseri ili Pınarbaşı (Aziziye) ilçesine bağlanmıştır. Bünyan’ın ilçe olmasıyla birlikte Bünyan ilçesine bağlanmış ve bu durum 1987 yılına kadar devam etmiştir.
1953 yılında belediye teşkilatı kurulan Akkışla İlçesi 19.06.1987 tarih ve 19507 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 3392 Sayılı Kanunla Akkışla İlçesi olarak faaliyete geçmiştir.
İlçe Akkışla adını; kuzeyinde bulunan kayaların beyazlığından AK, hayvanların kış aylarında dışarıda kalmasına müsait olduğundan KIŞLA kelimesini birleştirerek almıştır.
COĞRAFİ YAPI
Akkışla İlçesi Kayseri İli’ne 80 km. uzaklıkta olup, doğusunda Pınarbaşı, batısında Sarıoğlan, kuzeyinde Gemerek, güneyinde Pınarbaşı ve Bünyan ilçeleri bulunmaktadır.İlçe merkezinin deniz seviyesinden yüksekliği 1350 m. dir. Arazi itibari ile toprakların % 60 kadarı dağlıktır. Bu dağlar derin vadilerle yarılmıştır. Akkışla İlçesi ile Pınarbaşı İlçesi arasında Hınzır dağı bulunmaktadır. Dağlar güneybatıdan doğuya uzanmaktadır. Aynı zamanda dik ve sarp, yer yer tatlı meyilli sırtlardan oluşmaktadır. İlçe sınırları içerisinden geçen Kesdoğan ve Acısu çayı Kızılırmak’a ulaşmaktadır. İlçe yüzölçümü 546 km2 dir.
İklim olarak karasal iklim özelliklerini taşır, yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve kar yağışlıdır. Ortalama yağış miktarı m2 ’ ye 400-500 mgr. düşmektedir. İlçe genelinde meteoroloji istasyonu olmadığından meteorolojik göstergeler hakkında kesin bilgiler elde edilememektedir.
Bitki örtüsü bozkır olup, yerleşim yerleri ise meyve ve kavak ağaçları ile kaplıdır. İlçe genelinde 10.000 hektar ormanlık ve 15.000 hektar çayır ve mera alanı vardır. Mera alanları coğrafi olarak dağınık ve bitki örtüsü olarak fakirdir.
İDARİ YAPI
İlçe’de; biri merkez olmak üzere üç belediye kuruluşu vardır. İlçe merkezi beş Gömürgen 3, Kululu 4 mahalleden teşekkül etmiştir. İlçeye bağlı iki kasaba ve beş köy bulunmaktadır. Mezra ve bucağı yoktur.İlçe merkezinde yerleşim genel olarak toplu yapılan konutlardadır. Müstakil olarak da bağ, bahçe ve tarla sahipleri tarafından daha modern konutlar yapılmaktadır. Köylerde elektrik, su ve kanalizasyon gibi sorunlar toplu yerleşmeyi zorunlu kılmıştır. İlçe merkezine bağlı mezra ve oba bulunmamaktadır.
2000 Yılı Genel Nüfus Sayımı Sonuçlarına göre İlçe merkezi nüfusu 3.265 kişi, köyler nüfusu 6.599 kişi, genel toplam ise 9.864 kişidir. Nüfusun %51’i kadın, %49’u erkektir. Yıllık nüfus artış hızı şehir merkezinde binde 4.89, köylerde ise –14.12 olup, toplamda ise –8.22 nüfus azalması görülmektedir. Akkışla’da geçimini temin edecek iş imkanı bulunmadığından son yıllarda dışarıya büyük oranda göç olmaktadır. Bu durum Akkışla nüfusunun düşmesine neden olmaktadır.
KASABA-KÖYLER
2000 NÜFUSUGömürgen - 2.033
Kululu - 1.711
Alevkışla - 66
Ganişeyh - 617
Girinci - 319
Gümüşsu - 161
Ortaköy - 1.538
EKONOMİK YAPI
İlçe halkının geçim kaynağı tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır. Akkışla’da faal nüfusun %65 kadarı ufak çaplı tarım ve hayvancılık ile uğraşmakta olup, kalan %35’i yurtiçinde ve yurtdışında geçici veya kadrolu işçi, memur, esnaf ve çeşitli sektörlerde çalışmaktadır.Tarımsal faaliyet olarak yem bitkileri, yıllık 3.800 ton buğday, 850 ton arpa, 160 ton çavdar ve baklagillerden nohut ile yeşil mercimek üretilmektedir. Arazinin 20.000 hektarı tarım dışı kullanılmayan arazidir. İlçede bir Tarım Kredi Kooperatifi hizmet vermektedir. Tarımsal faaliyetler ticari amaçla değil halkın kendi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla yapılmaktadır. Son zamanlarda tarımla uğraşanların sayısında azalma görülmekte ise de süt toplama merkezinin faaliyete geçmesi ile birlikte hayvancılıkla uğraşanların sayısında bir artış olduğu görülmekte ve bu artışın devam edeceği düşünülmektedir.
İlçe dahilinde 3.290 adet büyükbaş hayvan, 45.000’e yakın adet küçükbaş hayvan bulunmaktadır. İlçe’ye has kök boyası ile Gömürgen kasabası ve Ganişeyh köyünde kilim, heybe, seccade vb.el sanatları ile halı dokumacılığı yapılmaktadır.
İlçe dahililinde ticari faaliyette bulunan işletme ve sanayi kuruluşu sayılabilecek hiç bir tesis bulunmamaktadır. Birkaç ufak çapta demirci ve marangoz atölyesi faal durumdadır. İlçenin ihtiyacına cevap verecek bir küçük sanayi sistesi kurulmasına gereksinim duyulmaktadır. Ticari faaliyet olarak, tarım ve hayvan ürünlerinin Kayseri merkezine pazarlanması şeklinde yapılmaktadır. Özellikle elma ve girebolu meyvesinin pazarlaması da kapıdan yapılmaktadır.
SOSYAL YAPI
İlçe halkının büyük bir bölümü tarım ve hayvancılıkla uğraştığından yazın tarla, bağ ve bahçe işleri, aynı zamanda hayvancılıkla uğraşanlar daha iyi verim alabilmek için yazın yaylalara çıkarlar. Kışın ise hayvanlarını ağıllara çekerek bakımlarını burada yaparlar. İlçede yaşayan genelde yurtdışında bulunan ilçe halkının her yıl 6’ıncı ve 7’inci aylarda ilçeye gelmesi ile birlikte sosyal yaşantıda canlanma yaşanmaktadır. Evlenme ve nişanlar genelde bu aylarda yapılmaktadır.İlçe genelinde 1937 yılına kadar okur-yazar olan yok denecek kadar az iken, bu gün okur-yazar oranı % 93 ‘e çıkmıştır. Okur-yazar nufusun %38’i ilkokul, %28’i ortaokul, %18’i lise, %6 sı yüksekokul mezunudur. Son yıllarda yüksekokul mezunlarında gözle görülür bir artış yaşanmaktadır.
İlçenin Kayseri’ye 80 km. uzaklıkta olması nedeniyle ilçede yaşayanların büyük bir kısmı sosyal ve kültürel faaliyetten mahrumdur. İlçe genelinde sinema, kültür sitesi, çocuk bahçesi, dinlenme parkı ve lunapark gibi eğlence yerleri bulunmamaktadır.