Ahmet Cevdet Paşa

Kısaca: Ahmed Cevdet Paşa veya Lofçalı Ahmed Cevdet Paşa (Osmanlıca: احمد جودت پاشا) ...devamı ☟

Ahmet Cevdet Paşa
Ahmet Cevdet Paşa

Ahmet Cevdet Paşa (1822-1895)

Ahmet Cevdet Paşa, (1882-1886) Lofça (Bulgaristan’da) da doğmuştur. Lofça idare meclisi üyesi Hacı İsmail Ağa’nın oğludur. İlkin kendi memleketinde okumuş, sonra öğrenimini ilerletmek için İstanbul’a gitmiş (1839), bir yandan medresede okurken bir yandan da özel öğretmenlerden matematik ve Farsça dersleri almış, medreseyi bitirince ilmiye mesleğine girerek kadı ve müderris olmuştur (1347).

Memurluk hayatının ilk döneminde Reşit Paşa tarafından beğenilerek ko¬runmuş olan Cevdet Paşa, gittikçe ilerleyerek çeşitli devlet görevlerinde çalışmıştır. Meclis-i Maarif-i Umumiyye üyeliği ve Dar-ül-mullimin (Erkek öğretmen okulu) müdürlüğü yapmış, Encümen-i Daniş (akademi) e üye olmuş, Vak’anüvistliğe tayin edilmiş, daha sonra Meclis-i Âli-i Tanzimat ve Meclis-i Vala üyeliklerinde bulunmuş, Bosna-Hersek müfettişliğinde çalışmış ve Kazan Fırka-i Islahiyye’sine memur edilmiştir (1860 - 1856), ilmiye mesleğinden ayrıldıktan sonra (1866) vezirlik rütbesi verilerek daha yüksek devlet hizmetlerinde çalıştırılmıştır. Halep, Bursa, Maraş, Yanya, Suriye valiliklerinde bulunmuş, Mecelle cemiyeti reisliği, Şura-yi Devlet (Danıştay) üyeliği ve reis muavinliği görevlerinde çalışmıştır. Ayrıca, Evkaf, Maarif, Adliye, Dahiliye, Ticaret ve Ziraat nazırlık1arında bulunmuş (1873-1886), Meclis-i Has üyesi iken İstanbul’da ölmüştür.

Çok kuvvetli bir medrese kültürü ile yetişmiş bulunan Cevdet Paşa, yir¬mi dört yaşlarında iken tanıştığı Reşit Paşa’nın tavsiyesiyle Fransızca öğrenmiş, onun kılavuzluğunda Batı memleketlerinin uygarlık ve siyaset olayları üzerinde de bilgi edinmiştir. Her devirde beğenilen Cevdet Paşa, bir yandan çeşitli devlet görevlerinde hizmet görürken, bir yandan da resmi işleri arasında fırsat buldukça hukuk, tarih, dil ve edebiyat konulan üzerinde çalışmıştır. Kısas-ı Enbiya’daki bir yazısından anlaşıldığına göre, Türkçe’nin konuşulduğu gibi yazılmasından yana bulunan Cevdet Paşa, Türkçe’nin başlı başına bir dil ol¬duğunu ve kendisine özgü kuralları bulunduğunu bildiği halde, Fuat Paşa ile birlikte hazırladığı Kavaid-i Osmaniyye adlı dil bilgisi kitabında, o devirde Os¬manlıca’da ortaklaşa kullanılan Arap, Fars ve Türk dillerinin kurallarını saptamıştır. Mekteb-i Hukuk’ta verdiği derslerden meydana gelen Belagat-ı Osmaniyye adli bir edebiyat bilgisi kitabında da, kaynakları Arapça olan eski “belagat” kitaplarının görüş ve bölümlemelerini Türk edebiyatına zorla uygulamaya çalışmış, o devirde nazım ve nesirdeki değişiklikler ve Türk edebiyatına girmiş bulunan yeni edebiyat türleri üzerinde hiç bilgi vermemiştir. Eski edebiyat tarafçıları, bu eseri, Recai-zade Mahmut Ekrem’in yine o tarihlerde yayınlanmış bulunan Ta’lim-i Edebiyat’ına karşı bir silah olarak kullanmıştır; bu yüzden, eskilerin temsilciliğini yapan Hacı İbrahim Efendi adli birisiyle, yeni edebiyatçılar arasında çetin bir tartışma olmuştur.

Ahmet Cevdet Paşa’nın başlıca eseri şunlardır

Tarih alanında, Tarih-i Cevdet (1854-1885; temsil-i cedid, 12 cilt, 1891-1892); Kısas-ı Enbiya ve Tevarih-i Hulefa (1874; tam bas. 12 ctiz. 1912); 1839-1186 olay¬larım inceleyen ve II. Abdülhamit’e sunulmak üzere yazılmış bulunan Ma’ruzat ile, devrinin olaylarına ait notlardan ibaret bulunan Tezakir v.b. dir.

Yazar, hukuk alanında, Mecelle cemiyeti reisi sıfatıyla Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye hazırlanmasını sağlamıştır.

Dil alanında Kavaid-i Osmaniyye (1851) yi, edebiyat alanında da, eski edebiyat kurallarını öğretmek maksadıyla Belagat-ı Osmaniyye (1881) yi yazmıştır.

Bunlardan başka, çeşitli konularda birtakım eserleri daha vardır.

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Ahmed Cevdet Paşa
3 yıl önce

Ahmed Cevdet Paşa veya Lofçalı Ahmed Cevdet Paşa (Osmanlı: احمد جودت پاشا‎, 27 Mart 1822, Lofça - 26 Mayıs 1895, İstanbul), Osmanlı Devleti'nde on dokuzuncu...

Ahmed Cevdet Paşa, Ahmed Cevdet Paşa
Encümen-i Daniş
3 yıl önce

için Suphi Paşa görevlendirilmiş ancak çeviriyi Ahmet Cevdet Paşa yapmış ve eser 1860'ta İstanbul’da basılmıştır. Ahmet Cevdet Efendi Ahmet Vefik Efendi...

Arif Hikmet Bey
3 yıl önce

şahsi kütüphanesi Ahmet Cevdet Paşa'nin eserlerine kaynak olduğu Ahamet Cevdet Paşa hatıralarında bahsedilmektedir. Bu şahsi kütüphane Ahmet Arif Hikmet Bey...

Benderli Ali Paşa
3 yıl önce

257-258 [2] Ahmet Cevdet Paşa: (1309 [1893]) Tarih-i Cevdet, Dersaadet [Istanbul] : Matbaa-yi Osmaniye, (Osmanlıca) eski yazı Tarih-i Cevdet (12 cilt 6...

Benderli Ali Paşa, Benderli Ali Paşa
Mehmed Emin Vahid Paşa
6 yıl önce

yazıyor (Ahmet Cevdet Paşa, Târîh- Cevdet, Matbaai Osmaniye tab'ı, 1309, c, 9, sayfa, 120, 121 ^ Tercemeihaline dair yazılmış eserlerde Vahid Paşa'nın Sakız'a...

Ahmed Paşa
3 yıl önce

Ahmet Paşa veya Ahmed Paşa şu anlamlara gelebilir: Abuk Ahmet Paşa, (1857-1923) Harbiye Nazırlığı ve Nafia Nazırlığı görevlerinde bulunmuş bir Osmanlı...

Yıldız Mahkemesi
3 yıl önce

tekrar gözden geçirildi. Bu kurulun üyeleri arasında Gazi Osman Paşa ve Ahmet Cevdet Paşa da vardı. 25 kişi arasından 15 kişi mahkemenin kararının aynen...

Cevdet Bey ve Oğulları
3 yıl önce

Tüccar ve Bir Paşa Konağı bölümlerinde işlendiği üzere, Paşa'nın Cevdet Bey'i sorgulayıcı ve ikinci sınıf görüşünün yanında, bizzat Cevdet Bey de kardeşinin...

Cevdet Bey ve Oğulları, Cevdet Bey ve Oğulları