Afrika tırnaklı kurbağası (Xenopus laevis), Pipidae (tırnaklı kurbağalar) familyasından Güney Afrika'da yaşayan bir kurbağa türü.
Yassı bir kafaya sahip olan bu türün büyüklüğü 12 cm'ye kadar olabilir. İsmini, arka ayaklarında bulunan üç kısa tırnak-pençe görünümlü yapıdan almaktadır. Bu tırnakları büyük olasılıkla, avcı diğer canlılardan saklanmak için kendisini toprağa gömmek için kullanmaktadır.
Her ne kadar X. laevis, model organizmalarda olması istenen özelliklerden biri olan kısa nesil süresine (generation time) ve basit genetik yapıya sahip olmasa da, gelişim biyolojisi için önemli bir model organizmadır. X. laevisin cinsel erginliğe ulaşması 1-2 yıl sürer ve aynı cinsten diğer türlerin bir çoğu gibi tetraploittir. Xenopus'un tetraploid olması, knock-out (gen susturumu, gen şutlaması) gibi genetik bir takım tekniklerin bu canlı üzerinde uygulanmasını güç, ya da imkansız kılmaktadır. Yine de tüm dezavantajlarına rağmen, bu kadar yaygın kullanılmasına sebep olan bir takım avantajları da vardır. Örneğin, büyük ve işlemesi kolay yumurta ve embryoları vardır. Bu işleme kolaylığı, Amfibi (İki yaşayışlı) embriyolarına gelişim biyolojisi tarihi boyunca olduğu kadar günümüzde de önemli bir yer sağlamaktadır. Roger Wolcott Sperry X. laevisi, görme sisteminin gelişimini açıklayan ünlü deneylerinde kullanmıştır.
Aşağıda, 4 günlük bir kurbağa embriyosunun, hematoksilin ve eosin boyaması sonucu renklendirilmiş histolojik bir kesiti görülüyor.
Linkler
- Xenbase Hücre ve gelişim biyolojisi kapsamında Xenopus laevis ve X. tropicalis ile ilgili bir veritabanı web sitesi.