Adalet Ağaoğlu

Kısaca: Adalet Ağaoğlu (d. 1929, Nallıhan, Ankara) roman, öykü ve oyun yazarı. Cumhuriyet Döneminin çeşitli sorunlarını ele alan ve biçimsel yetkinliğiyle dikkat çeken yapıtlarıyla tanınır. ...devamı ☟

Adalet Ağaoğlu (d. 1929, Nallıhan, Ankara) roman, öykü ve oyun yazarı. Cumhuriyet Döneminin çeşitli sorunlarını ele alan ve biçimsel yetkinliğiyle dikkat çeken yapıtlarıyla tanınır.

Ankara Kız Lisesi'ni (1946), Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Fransız Dili ve Edebiyat Bölümü'nü (1950) bitirdi. Ankara Radyosu'nda dramaturg, radyo tiyatrosu müdürü, program uzmanı ve daire başkanı olarak çalıştı (1951-70). Yazarlığa 1946'da Ulus gazetesinde yayımlanan tiyatro eleştirileriyle başladı. 1948-50 arasında Kaynak dergisinde şiirleri yayımlandı. Sevim Uzgören ile birlikte yazdığı Bir Oyun Yazalım 1953'te Ankara'da Küçük Tiyatro'da sahnelendi. İlk romanın yayımlandığı 1973'e değin başta gelen uğraşı oyun yazarlığı oldu. Bunun yanı sıra tiyatro eleştirileri yazdı, oyunlar çevirdi.

1973'ten başlayarak çalışmalarını öykü ve roman türlerinde yoğunlaştırdı. Ülkenin toplumsal çalkantılarla dolu dönemlerini ve bu dönemlerin kişiler üzerindeki etkilerini irdeledi. Ele aldığı konuların yanı sıra yapıtlarının biçimsel yetkinliğiyle, özellikle de ayrıntıları değerlendirişi ve geriye dönüş, iç monolog gibi değişik tekniklerden yararlanmadaki başarısıyla ilgi çekti. İlk romanı Ölmeye Yatmak'ta (1973) Cumhuriyet dönemi resmi ideolojisinin yarattığı modellerin, toplumun değişik kesimlerindeki bireyler üzerindeki etkisini sergiler.

İkinci romanı Fikrimin İnce Gülü'nü (1976) izleyen ve anlatım teknikleri yönünden en iyi romanı kabul edilen Bir Düğün Gecesi'nde (1979) 12 Mart 1971 sonrası dönemi, özellikle de aydın çevresini ele alır. Yazsonu (1980) ve Üç Beş Kişi (1984) daha çok bireylerin dünyasına yaklaştığı ürünleridir. Hayır (1989) adlı romanı Ölmeye Yatmak ve Bir Düğün Gecesi'nin son halkasını oluşturur. Yüksek Gerilim (1974), Sessizliğin İlk Sesi (1978), Hadi Gidelim (1982), Hayatı Savunma Biçimleri (1997) gibi yapıtlarında ki öykülerin en belirgin özelliği bireylerin dünyasını işlemede ortaya koyduğu ustalık ve kendisiyle konuları arasındaki uzaklıktan doğan ince bir alay öğesidir. 1996'da Toplu Oyunlar'ı yayımlanan Ağaoğlu'nun deneme ve değini yazıları Geçerken (1986), Karşılaşmalar (1993) ve Başka Karşılaşmalar (1996) adlı kitaplarında toplandı.

Üç Oyun (1973) adlı yapıtıyla 1974 Türk Dil Kurumu Tiyatro Ödülü'nü, Yüksek Gerilim ile 1975 Sait Faik Hikaye Armağanı'nı, Bir Düğün Gecesi ile 1979 Sedat Simavi Vakfı Ödülü'nü, 1980 Orhan Kemal Roman Armağanı'nı, 1980 Madaralı Roman Ödülü'nü ve Romantik Bir Viyana Yazı (1993) adlı yapıtıyla 1997 Aydın Doğan Roman Ödülü'nü aldı. Evcilik Oyunu (1964), Çatıdaki Çatlak (1969), Kendini Yazan Şarkı (1977) ve Çok Uzak-Fazla Yakın (1989) öbür oyunlarından bazılarıdır.

Eserleri

Oyun: Bir Piyes Yazalım (1953), oynanmış, basılmamış; Evcilik Oyunu (1964); Çatıdaki Çatlak (1965); Sınırlarda (1970); Tombala (1967); Üç Oyun: Bir Kahramanın Ölümü, Çıkış, Kozalar (1973); Kendini Yazan Şarkı (1976); Duvar Öyküsü (1992); Çok Uzak-Fazla Yakın (1991); "Fikrimin İnce Gülü" (1996).

Roman: Ölmeye Yatmak (1973); "Fikrimin İnce Gülü" (1976); Bir Düğün Gecesi (1979); Yazsonu (1980); Üç Beş Kişi (1984); Hayır... (1987); Ruh Üşümesi (1991); ROMANTİK Bir Viyana Yazı (1993).

Öykü: Yüksek Gerilim (1974); Sessizliğin İlk Sesi (1978); Hadi Gidelim (1982); Hayatı Savunma Biçimleri (1997).

Anı: Göç Temizliği (1985); Gece Hayatım (Rüya Anlatısı, 1991).

Deneme: Güner Sümer Toplu Eserleri I.-II. Cilt (1983); Adalet Ağaoğlu Seçmeler (1993); Karşılaşmalar (1993); Geçerken (1996); Başka Karşılaşmalar (1996). Ayrıca basılı olan ve olmayan çevirileri vardır.

Ödülleri: Üç Oyun, 1974 Türk Dil Kurumu Tiyatro Ödülü; Yüksek Gerilim, 1975 Sait Faik Hikaye Armağanı; Bir Düğün Gecesi, 1979 Sedat Simavi Vakfı Edebiyat Ödülü, 1980 Orhan Kemal Roman Armağanı, 1980 Madaralı Roman Ödülü; Çok Uzak-Fazla Yakın, 1992 Türkiye İş Bankası Edebiyat Büyük Ödülü (Tiyatro); ROMANTİK Bir Viyana Yazı, 1997 Aydın Doğan Vakfı Roman Ödülü, 1995 Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat (Edebiyat) Büyük Ödülü.

Ünvanlar: TÜYAP Onur Yazarı (1994), Eskişehir Anadolu Üniversitesi Fahri Doktora Unvanı (1998), ABD OSU (Ohio State University, Humane Letters) Edebiyat Fahri Doktora Unvanı (1998).

Adalet Ağaoğlu'nun YKY'deki kitapları Duvar Öyküsü (1992), Karşılaşmalar (1993), Seçmeler (1993), ROMANTİK Bir Viyana Yazı (1993, 1994, 1995),Yazsonu (1993, 1995, 1996), Ölmeye Yatmak (Dar Zamanlar I, 1994), Bir Düğün Gecesi (Dar Zamanlar II, 1994, 1995), Hayır... (Dar Zamanlar III, 1994), Geçerken (1996), Toplu Oyunlar (1996), Başka Karşılaşmalar (1999), "Fikrimin İnce Gülü" (1999), Üç Beş Kişi (1999), Ruh Üşümesi (1999), Göç Temizliği (2000), Gece Hayatım (2000), Toplu Öyküler I (2001),Toplu Öyküler II (2001).

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Ağaoğlu
7 yıl önce

Ağaoğlu soyadı olarak şu anlamlara gelebilir: Adalet Ağaoğlu, Türk yazar Ahmet Ağaoğlu, siyasetçi Ali İbrahim Ağaoğlu, Türk iş adamı Bülent Ağaoğlu, Türk...

Bir Düğün Gecesi
7 yıl önce

Bir Düğün Gecesi, Adalet Ağaoğlu'nun Dar Zamanlar adlı üç kitaplık roman dizisinin ikinci kitabıdır. 1973 tarihli Ölmeye Yatmak romanının bir devamı olarak...

Neriman Ağaoğlu
3 yıl önce

Neriman Ağaoğlu (d. 1912, İstanbul - ö. 17 Şubat 1984, İstanbul), Türk siyasetçi. Başbakan eski yardımcılarından ve yazar Samet Ağaoğlu'nun eşidir. 1961...

Ölmeye Yatmak
3 yıl önce

Ölmeye Yatmak, Adalet Ağaoğlu'nun "Dar Zamanlar" üçlemesinin ilk kitabı. 1973 yılında basılan romanda dönemin siyasal ve sosyal kaotik yapısı ele alınır...

Hürriyet Gösteri
7 yıl önce

Müdürlüğünü Doğan Hızlan yürütmektedir. Derginin yayın hayatı boyunca Adalet Ağaoğlu, Füsun Akatlı, Metin And, Melih Cevdet Anday, Özdemir Asaf, Yusuf Atılgan...

Kadıköy Halk Eğitim Merkezi Deneme Sahnesi
7 yıl önce

Delinin Hatıratı - Gogol Kozalar - Adalet Ağaoğlu İki Kişilik Hırgür - E.İonesco İnce Sızı - H.Pinter Çıkış - Adalet Ağaoğlu Kurban - Güngör Dilmen Körleşme...

Ayşenil Şamlıoğlu
7 yıl önce

kızıdır. 17. Afife Tiyatro Ödülleri'nde jüri üyeliği yapmıştır. Kozalar : Adalet Ağaoğlu - Pangar - 2016 Dil Kuşu : Pelin Temur - Destar Tiyatro - 2015 Bana...

Çetin Köroğlu
7 yıl önce

Saatler gibi oyunlarda yer aldı. Devlet tiyatrosundan ayrılarak 1961'de Adalet Ağaoğlu, Haldun Dormen, Üner İlsever, Mahir Canova, Kartal Tibet gibi sanatçılarla...

Çetin Köroğlu, 1930, Adalet Ağaoğlu, Başar Sabuncu, Devlet Tiyatrosu, Haldun Dormen, Kartal Tibet, Selçuk Uluergüven, Ankara Meydan Sahnesi, Mediha Köroğlu