Savaşın nedenleri
Lehistan'ın himayesindeki Kazaklar savaşçı ve göçebe bir toplumdu. Zaman zaman Kazaklar Osmanlı Devleti topraklarına giriyor, akınlar yaptıktan sonra ganimetleriyle geri dönüyorlardı. Kazakların 17. yüzyılın ilk yarısında cesaretleri o kadar artmıştı ki Tuna boylarında ve Karadeniz kıyılarındaki Osmanlı kentlerini yağmalamakla yetinmiyor, İstanbul boğazından içeri girerek Sarıyer ve Yeniköy gibi semtleri bile yağmalamaktan çekinmiyorlardı. Lehistan'ın bu sırada Moskova Knezliği'yle (Rusya) savaş halinde olmasını fırsat bilen Osmanlı padişahı IV. Murat Bosna Beylerbeyi Abaza Mehmed Paşa'yı Lehistan üzerine gönderdi.1633
Savaş 29 Haziran 1633 civarında 1000 civarında Nogay Tatarlarının Kamaniçe Kalesine saldırmalarıyla başladı. Saldırıdan sonra Tatarlar ganimet ve esirlerle birlikte Osmanlı topraklarına geri döndüler. Bunu duyan Lehistanlı kumandan StanisÅ‚aw Koniecpolski 2000 askerle Tatarları takibe aldı. Lehistan'la Boğdan arasındaki sınır olan Dinyester nehrini geçerek Osmanlı topraklarına girdi. Nogayları yakalayarak yenilgiye uğrattı, esir ve ganimetleri geri aldı. Geriye dönerek Kamaniçe kalesinde savaş hazırlıklarına başladı. Abaza Mehmed Paşa 1633 yılının Eylül ayında ordusuyla Lehistan'a yöneldi. Yanına Nogay hanı Kantemir ve ordularını da aldı. 20 Ekim civarında Dinyester nehrini geçti ve Lehistan ordusuyla karşılaştı. Ancak bu saldırı başarısızlıkla sonuçlandı.1634
8 Nisan 1634 tarihinde Osmanlı padişahı IV. Murat bizzat ordularının başına geçerek Lehistan'a saldırmak üzere İstanbul'dan Edirne'ye hareket etti. 27 Nisan'da Edirne'ye vardı. 14 Haziran 1634 tarihinde Lehistan'la Moskova Knezliği arasındaki savaş Lehlerin zaferiyle bitti ve Polanowie Antlaşması imzalandı. Bunun üzerine yeni Lehistan kralı IV. WÅ‚adysÅ‚aw Vasa gözlerini Osmanlı Devleti'ne çevirdi. Ordular birbirlerine doğru ilerlerken yoğun bir diplomasi yaşandı. Lehler 27 Temmuz'da Varşova'ya gönderilen Çavuş Şahin Ağa'yla anlaşmaya vardılar ve savaş sona erdi. Böylece IV. Murat savaşa gerek olmadan ordularıyla tekrar Edirne'den İstanbul'a geri döndü.Abaza Mehmed Paşa Lehistan'a karşı başarı göstermekle birlikte daha önce Celali isyanları'na liderlik yapmış olduğu için IV. Murat'ın tam güvenini kazanamamıştı. Lehistan'la barış yapıldıktan sonra IV. Murat'ın emriyle idam edildi. Kuyucu Murat Paşa türbesine gömüldü. Eylül ayında Lehistan'la barış antlaşması imzalandı.
Kaynaklar
- Kazaklar Yeniköy'de
- IV. Murat, Ayşe Tulun web sitesi
- Semiotics of Behavior In Early Modern Diplomacy:Polish Embassies in Istanbul and Bahçesaray, Journal of Early Modern History, Brill Academic Publishers, Cilt 7, Sayı: 3-4, Kasım 2003.