Şah

Kısaca: Şah, Eski Farsça Hşayathiya, İran ya da Pers hükümdarlarının ünvanı. Zamanla İslam aleminde hükümdar anlamında yaygın olarak kullanılagelmiştir. ...devamı ☟

Şah, Eski Farsça Hşayathiya, İran ya da Pers hükümdarlarının ünvanı. Zamanla İslam aleminde hükümdar anlamında yaygın olarak kullanılagelmiştir.

Hükümdarlar hükümdarı anlamına gelen şehinşah unvanı, Perslerin krallar kralı saydığı II. Kyros'un (Büyük) anısına 20. yüzyılda Pehlevi hanedanı tarafından kullanılmıştır. Gene Şahtan türetilen Farsça padişah unvanı da koruyucu, ulu hükümdar anlamını taşır. Şah ünvanı, 1973'te monarşinin yıkılmasına değin Afganistan'da, ayrıca Orta ve Güney Asya'daki başka ülkelerde birçok hükümdar ya da prens tarafından kullanılmıştır. Soyla gelen valiler de bazen kendi adlarına şah sıfatını eklemişlerdir.

İslam'da şah kavramı

Öte yandan bazı İslam tarikatları Ali'yi şah sanıyla anarlar. Ali'nin mezarı Necef'te olduğu için Necef sultanı anlamında Şah-ı Necef, yiğitler sultanı anlamında Şah-ı Merdan ve daha yaygın olarak da velilik sultanı anlamında Şah-ı Velayet sanları kullanılır.

Alevilik ve Bektaşilikte Ali, Muhammed ile birlikte Allah nurunun tecellisi sayıldığı için, çoğu Alevi-Bektaşi gülbanki Bismillah yerine, Ali'nin adıyla anlamında Bismişah ile başlar.}

şah kelimesi yunus emre nin demelerinde de vardır. iran şahıyla bağdaştırmak yanlış bir düşüncedir. şah kelimesi yaradan manasında kullanılmaktadır. gerçek anlamı budur. sünni islam düşüncesinde iranla bağdaştırmak için kullanılmıştır.

Alevi-Bektaşi edebiyatında şah sözcüğü zaman zaman hem Ali'yi, hem de İran şahını çağrıştıracak biçimde kullanılmıştır.

Hindularda Şah

Raj, Raja gibi bilinen Hint hükümdarlarından sonra belirli bazı yöneticilerde ismen hoş ve komşu ülkelerinin sıklıkla kullanması sebebiyle; "şah" ünvanınıda benimsemiştir.

Örneğin; Shah Devdan

Satrançta şah

} Satrançtaki en önemli taş şah olarak anılır. Batılı dillerde bunun yerine kral kullanılır. Satranç oyunu Hindistan'da ortaya çıkmış olmasına rağmen satranca dair bilinen en eski belgeler 5. yy. Pers belgeleridir.

Ayrıca bakınız

Kaynaklar

Vikipedi

şah

Türkçe şah kelimesinin İngilizce karşılığı.
[SAH] n. shah, king, check

şah

satranç oyununda en önemli taş; iran ya da afgan hükümdarı, şeh.
benzerlerine oranla en üstün, en güzel, en iyi.
atın ön ayaklarını yerden keserek arka ayakları üstünde ayakta durması.
İran veya Afgan hükümdarı.
Alevilik, Bektaşilikte pir.

şah

Türkçe şah kelimesinin Fransızca karşılığı.
schah [le], (satranç) roi [le]

şah

Türkçe şah kelimesinin Almanca karşılığı.
n. Schah

şah

1 . İran veya Afgan hükümdarı.
2 . Satranç oyununda her yönde tek hane gidebilen en önemli taş:
"Sonra şahını bir hane geri aldı."- S. F. Abasıyanık.
3 . Alevilik, Bektaşilikte pir.
4 . sıfatBenzerlerine oranla en üstün, en güzel, en iyi.
Atasözü, deyim ve birleşik fiiller
(ben) şahımı bu kadar severim , şahken şahbaz olmak

şah

(Farsça) Erkek ismi 1. Hükümdar. - Birleşik isimlerde 1. ve 2. isim olarak da kullanılır Şahbanu - Selimşah gibi.

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

şah
2 yıl önce

Şah (Eski Farsça: Khşayath) ya da Şahenşah, Fars ve Afgan hükümdarlarının unvanı. Kral anlamına gelmektedir. Zamanla İslam aleminde hükümdar anlamında...

Nadir Şah
2 yıl önce

Nadir Şah (22 Ekim 1688, Deştgerd - 19 Haziran 1747, Fethabad), Afşar Hanedanı'nın kurucusu ve 1736-1747 yılları arasındaki hükümdarı. İran, Azerbaycan...

I. Süleyman Şah
6 yıl önce

Kutalmışoğlu Süleyman Şah veya kısaca Kutalmışoğlu (Arap alfabesiyle: سليمان بن قتلمش, Süleyman bin Kutalmış) (d. ? - ö. 4 Haziran 1086), Türkiye Selçuklu...

Kutalmışoğlu Süleyman Şah, 1077, 1086, Anadolu Selçuklu Devleti, Anadolu Selçuklu Sultanları, Ebu`l-Kasım, I. Alaeddin Keykubad, I. Gıyaseddin Keyhüsrev, I. Kılıç Arslan, I. Rükneddin Mesud, I. İzzeddin Keykavus
Şah Cihan
2 yıl önce

Şah Cihan veya Ebü’l Muzaffer Şehâbeddin Muhammed Sâhib-kıran (Farsça: شاه جهان‎, 5 Ocak 1592 - 22 Ocak 1666), eşi uğruna Tac Mahal'i yaptıran Hindistan'da...

ݞah Cihan, ݞah Cihan
Nasıreddin Şah
2 yıl önce

Nasıreddin Şah (Farsça: ناصرالدین شاه قاجار, d. 17 Temmuz 1831, Tebriz - ö. 1 Mayıs 1896, Tahran), 5 Eylül 1848 - öldürüldüğü 1 Mayıs 1896 yılına kadar...

Ekber Şah
2 yıl önce

Ekber Şah tam adıyla Ebü'l-Feth Celâlüddîn Muhammed Ekber Şâh (Urduca: جلال الدین محمد اکبر , Hindi: जलालुद्दीन मुहम्मद अकबर) (d. 14 Ekim 1542 - 27 Ekim...

Ebü’l-Feth Celâleddîn
II. Bahadır Şah
6 yıl önce

II. Bahadır Şah veya tam adıyla Ebü'l-Muzaffer Sirâcüddîn Muhammed Bahâdır Şah b. Ekber Şah (Urduca: بہادر شاہ دوم veya ابو ظفر سِراجُ الْدین محمد بُہادر...

Süleyman Şah
2 yıl önce

Süleyman Şah veya Kaya Alp oğlu Süleyman Alp (d. 1178? - ö. 1227, Fırat), Osmanlı İmparatorluğu'nun resmî olarak kurulmasına giden süreçte önemli bir...

Süleyman ݞah, Süleyman ݞah