Ölüm Sırası

Ölüm sırası, ölüm cezası uygulanan ülkelerde genellikle cezaevinin bir bölümünde bulunan ve idam cezasının infazını bekleyen hükümlülerin tutulduğu bölümdür. Özel bir bina veya ayrı bir ünite olmayan yerlerde de idamı bekleme durumunu belirttiği için söz konusu terim mecazi olarak kullanılmaktadır. Sanık eylemi nedeniyle suçlu bulunduktan ve ölüm cezası ile cezalandırıldıktan sonra temyiz ve habeas corpus aşamaları devam ederken de ölüm sırasında kalmaktadır.

Ölüm cezasına karşı görüş ileri sürenler hükümlünün izole edilmesi ve geleceği hakkındaki belirsizlik nedeniyle ortada bir manevi işkence bulunduğunu ve özellikle uzun süre ölüm sırasında kalan hükümlülerin akıl hastalığına yakalanabildiklerini ileri sürmektediler. Bu duruma ölüm sırası fenomeni adı verilmektedir. Bazı uç durumlarda hükümlüler intihara teşebbüs edebilmektedirler.

ABD’de hükümlüler karmaşık ve vakit alan temyiz süreçleri nedeniyle idamın infazı öncesinde uzun yıllar ölüm sırasında kalabilmektedirler. 1977’den 2010 yılına kadar hüküm giyme ile idamın infazı arasındaki süre 1989-1990 ve 2008-2009 yılları arasındaki %22’lik artış da dahil olmak üzere önemli ölçüde artmıştır. 2010 yılında bir hükümlü ölüm sırasında 178 ay (yaklaşık 15 yıl) geçirdikten sonra ölüm cezası infaz edilmiştir. ABD’de ölüm sırasındaki ölümlerin yaklaşık dörtte biri doğal nedenlerden kaynaklanmaktadır.

Birleşik Krallık’ta ölüm cezasının uygulandığı dönemde hükümlülere 1 temyiz hakkı tanınıyordu. Eğer söz konusu temyiz talebi hukuki açıdan önemli bir noktaya ilişkin ise Lordlar Kamarası konuyu görüşüyor ve temyiz başarılı olursa ceza ömür boyu hapse dönüştürülüyordu. Birleşik Krallık’ta İçişleri Bakanı’nın hükümdarın af yetkisini kullanarak cezayı erteleme ve ömür boyu hapse çevirme yetkisi de bulunuyordu.

Ölüm cezasını uygulayan bazı Karayip ülkelerinde halen Judicial Committee of the Privy Council son temyiz merciidir. Mahkeme, kendi yargı çevresi içerisinde kalan ülkelerde ölüm sırası fenomeninin görülmesini arzu etmediği gerekçesiyle uzun süre ölüm sırasında kalan hükümlülerin temyiz talebini kabul etmektedir.

1 Ocak 2013 tarihi itibarıyla ABD’de 3,125 hükümlü ölüm sırasında bulunmaktadır. 1977’den Teksas (464), Virginia (108) ve Oklahoma (94) en çok idam gerçekleştiren eyaletlerdir. 2010 yılı itibarıyla Kaliforniya (683), Florida (390), Teksas (330) ve Pennsylvania (218) eyaletleri ölüm sırasındaki hükümlü sayısının yarısından fazlasını barındırmaktadır. 2008 yılı itibarıyla idamına kadar en uzun süre ölüm sırasında kalan hükümlü 33 yıl ile Jack Alderman’dır. 2008 yılında Georgia’da idam edilmiştir. Ancak Alderman’ın cezası infaz edilene dek ölüm sırasında en uzun süre kalan hükümlü olduğuna dikkat edilmelidir. Florida’da ölüm sırasına 1974'te alınan Gary Alvord, beyin tümörü nedeniyle hayatını 19 Mayıs 2013'te kaybedene dek 39 yıl boyunca ölüm sırasında kalmıştır. Ölüm sırasındaki en yaşlı kişi ise Arizona’da ölüm sırasında kalan 94 yaşındaki Leroy Nash’dir. Nash 12 Şubat 2010’da doğal nedenler sonucunda ölmüştür.

Kaynak:

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.