Giriş
``Breslau`` (Midilli).] 1912 yılında Alman Kayzer Deniz Kuvvetleri`nin Akdeniz görevi için yalnz koramiral Wilhelm Souchon kumandası altındaki ``Goeben`` ve ``Breslau`` adlı gemileri Akdeniz`de bulunuyordu. Herhangi bir savaş halinde filonun görevi Cezair`den Fransız kolonyal askerlerini taşıyan gemilerini engellemekti.Takip
3 Ağustos günü Almanya`nın Fransa`ya savaş açtığını öğrenen ve daha önce Afrika sahillerine yakın bir konumda olan Souchon üstlerinden bir an önce Osmanlı İmparatorluğu`nun başkenti İstanbul`a gitme emri alır. Afrika sahillerini bombalama hedefine çok yakin olan Souchon ilk once bu hedefini gerekleştirmek için şafak vakti Bí´ne ve Philippeville limanlarını bombardımana tuttu ve daha sonra kömür almak için Messina limanına doğru yola çıktı.Yolda ``Indomitable`` ve ``Indefatigable`` isimli İngiliz savaş kruvazörleri ile karşılaşan Souchon İngiltere`nin daha Almanya`ya savaş açmamamış olmasından (O günün akşamı Almanya`nın Belçika`yı işgal etmesinden sonra savaş ilanı yapıldı) yararlanarak hızlıca kaçmaya başladı.
Bu kaçış sonucunda arkasında İngiliz savaş kruvazörleri olmasina rağmen Goeben ve Breslau Messina limanına 4 Ağustos gece yarısı ulaşabildiler. Burada istediğini bulamayan Souchon Osmanlı`nın halen savaşa girmemiş olması ve Avusturya`nın yardım sozünü tutmamış olmasına rağmen Çanakkale Boğazına doğru yola çıktı
Kaçış
Souchon arkasında İngiliz hafif ve ağır kruvazörleri olmasına rağmen zor şartlar altında da olsa 10 Ağustos öğleden sonrası Çanakkale Boğazı`na ulaşabildi. Burada geçiş iznini bekleyen Souchon, Almanya`nın İttihat ve Terakki Partisi üzerindeki ağırlığını iyice koyması ve Osmanlı Savaş bakanı Enver Paşa`nın izni vermesi üzerine İstanbul`a doğru yola çıktı. Bu izin Çanakkale Boğazı`na her türlü bakımdan ihtiyacı olan Rusya`yı çok sinirlendirdi.16 Ağustos`ta İstanbul`a ulaşan ``Goeben`` ve ``Breslau`` gemileri Osmanlı Donanmasına katılarak ``Yavuz Sultan Selim`` ve ``Midilli`` isimlerini aldılar. Buna karşın Souchon halen gemilerin kumandanı, Alman mürettebat ise yerinde idi.
Gemilerin satın alındığı Çanakkale`ye şu bildiriyle duyurulmuştu:
cquote|Dahiliye Nezareti
Kale-i Sultaniye Mutasarrıflığı`na``
Almanya Hükumeti bu iki zırhlının ve Breslau Devlet-i Aliyye`ye satılmasına karar verdiğini tebliğ etdiğinden dolayı Kale`ye duhullerine muvafakat edildiğini ve mürettebatının İstanbul`dan sevki ve bayrağının tebdili derdest olduğunu ve bu muameleden haberdar olmayan kaptanların harekatından dolayı hükumetin müteessir ve müteessif olduğunu ve binaenaleyh Devlet-i Aliyye`nin bitaraflık hukukuna şiddetle riayetde sabit idüğünü cevaben tebliğ ediniz.
29 Temmuz [1]330 / Ağustos 1914
BOA, DH. KMS, 27/2
Buna misilleme yapan Churchill ``Sultan Osman I`` ve ``Reşadiye`` isimlerinde İngiliz tersanelerinde bitmek üzere olan Osmanlı gemilerini Osmanlı`ya göndermeme kararı aldı.
Sonuçları
Ağustos`ta çabuk bir zafer bekleyen Almanya, Osmanlı İmparatorluğunun tarafsız kalmasından hoşnuttu. Ayrıca Marmara Denizi`ndeki Goeben gibi güçlü bir savaş gemisi İngiliz Donanması`nın Çanakkale Boğazına yaklaşmasını engelliyordu. Fakat Eylül`de alınan Birinci Marne Savaşı yenilgisi ve Rusya`nın Avusturya-Macaristan İmparatorluğu`na karşı üstünlüğü Almanya`nın Osmanlı gibi bir müttefiği savaşta yannda görme isteğini artırdı. Bunun üzerine Osmanlı`nın 27 Eylül günü Çanakkale Boğazı`ndan bütün gemi geçişlerini yasaklamasi -ki Rusya`nın mevcut olan ihracat-ithalat trafiğinin %90`ı o sıralarda bu rotadan sağlanıyordu- bütün gerilimi artırdı.Süregelen Rus ve Fransiz diplomasisi Osmanlı İmparatorluğunu savaşın dışında kalmaya ikna etse de, 29 Ekim günü Amiral Souchon`un ``Goeben``, ``Breslau`` ve birkaç Osmanlı savaş gemisinden oluşan bir donanmayla Odessa, Sevastopol ve Tedosya limanlarını bombalaması bir dönüm noktası oldu ve 2 Kasım`da Rusya 5 Kasım`da İngiltere sırasıyla Osmanlı İmparatorluğuna karşı savaş ilan ettiler.
Osmanlı İmparatorluğunun savaşa girmesi ilen savaşta çok sayıda yeni cephe açıldı (bkz. 1. Dünya Savaşı).
Kaynak
- Kaynak wiki
