Van Tarihi

Kısaca: Van bölgesinin zengin târihi 4000 sene önce Orta Asya’dan göç ederek bu bölgeye yerleşen Hurrilerle başlar. Hurrilerin bir kolu da Mitannilerdir. Hurriler Hititlerle, aynı çağda yaşadılar. ...devamı ☟

Van bölgesinin zengin tarihi 4000 sene önce Orta Asya’dan göç ederek bu bölgeye yerleşen Hurrilerle başlar. Hurrilerin bir kolu da Mitannilerdir. Hurriler Hititlerle, aynı çağda yaşadılar. Anadolu’da ilk siyasi birliği kuran Hititler Van bölgesini Hurrilerin elinden alamadılar. Esasen Hititler de Orta Asya menşeylidir. Asur ve Babiller hakimiyetlerini Van Gölü güneyine kadar götürmüşlerse de, bu bölgeyi ele geçiremediler.

Orta Asya’dan gelen Urartular bu bölgeyi Hurrilerin elinden alarak Urartu Krallığını M.Ö. 9. asırda kurdular. M.Ö. 859 ile M.Ö. 612’ye kadar 247 yıl devam eden Urartu Kralığında 12 kral gelip geçti. M.Ö. 713 ile M.Ö. 612 arasında Asur İmparatorluğunun hakimiyetini kabul ederek krallığı devam ettirdiler. Urartu Krallığının başşehri Van (Tuşba) Asur Dilinde ise (Turuşba) idi. Fakat M.Ö. 830’dan önce Urartu’nun başşehri Van Gölü kuzeynideki “Arzaşkun” idi. M.Ö. 585 senesinde Medler Urartu Krallığına son verdiler. Medlerden sonra onların yerine geçen Persler bu bölgeye hakim oldular. M.Ö. 331 senesine kadar, Bu bölge Medler ve Perslerin kontrolünde kaldı. M.Ö. 4. asırda (331 senesinde) MakedonyaKralı İskender Pers İmparatorluğunu yenerek sona erdirdi. İskender’in ölümünden sonra Selevkoslar (Asya) İmparatorluğuna dahil olan bu bölge, sonra Roma İmparatorluğu topraklarına katıldı. Roma İmparatorluğu ile Partlar arasında bu bölge için sık sık savaşlar oldu. Bu bölgedeki Ermeni Derebeyleri bazan Roma’ya bazan da Partlara tabi oldu. Fakat tarihin hiçbir devrinde bağımsız bir Ermeni Krallığı kurulamadı. M.Ö. 225’te Partların eline geçen Van, M.S. 226’da Sasanilere devredildi.

Roma İmparatorluğunun M.S. 395’de ikiye bölünmesi üzerine bu bölge Doğu Roma (Bizans)ın payına düştü. Bizans’la Sasaniler bu bölge için zaman zaman savaştı ve bölge devamlı el değiştirdi. Bu bölgedeki Ermeni Derebeyleri bazan Sasani bazan da Bizans’a tabi oldular.

M.S. 7. asırda hazret-iÖmer, İran’ı fethederek Pers İmparatorluğuna son verdi. M.S. 675’te hazret-i Ömer zamanında Van fethedildi. Bu fetihten sonra İslam orduları Doğu ve Güneydoğu Anadolu’yu tamamen, Anadolu’nun bazı şehirlerini de kısmen fethederek bu toprakları İslam devleti topraklarına kattılar. Van civarındaki bazı Ermeni derebeyleri İslamiyetle şereflendiler. Müslüman olmayanlarsa o tarihte İslam Devletinin başşehri olanBağdat’a ve halifeye bağlı kaldılar. Van civarında gerek Müslüman olan Ermeniler, gerekse bu bölgeye gelerek yerleşen Müslümanlarla Müslüman beylikler kuruldu. 975’te Mervanoğulları bölgeye hakim oldu. İslam devletlerinde iç savaş, iktidar kavgaları başlayıp devlet zayıflayınca Bizans fırsattan istifade ederek bu bölgeyi yeniden işgal etti. Bizanslılar bu bölgedeki Müslümanlara ve kendi mezheplerine girmeyen Hıristiyan Ermenilere çok zulüm yapıyorlardı. Van bölgesindeki Müslüman ve Ermeniler, Selçuklu Hakanı Tuğrul Beyle onun yerine geçen yeğeni Sultan Alparslan’dan yardım (imdat) istediler.

Selçuklu hükümdarı Alparsan 1065 senesinde Van bölgesini fethetti. Bizans İmparatoru Romanus Diogenes büyük bir ordu ile bu bölgeye geldi. 26 Ağustos 1071’de Van Gölünün kuzeyinde Malazgirt’te Bizans ordusu yenildi ve Bizans İmparatoru esir düştü. 1071 Malazgirt Zaferinden sonra bu bölge Türklerin eline geçti ve Anadolu’nun kapısı açılarak, bütün Anadolu, Türklerin anayurdu oldu.

Selçuklu Devletiyle Türkleşen Van ve civarı Osmanlı hakimiyetine kadar çoğunluğu Türk olan çeşitli devlet ve beyliklerin eline geçti. Selçuklu ve bunlara bağlı beyliklerden sonra, Musul Atabegleri (Zengiler) Eyyubiler 1098’de Artukluların, Ermen Şahların, İlhanlılar (Türkleşmiş İran Moğolları) Celayirliler, 1284’de Karakoyunlular, 1467’de Akkoyunlular, Akkoyunluların yerine geçen İranlı Türk Safevilerin hakimiyeti altında (1507) yaşadı.

Osmanlı Devletiyle Safevi Türk Devleti arasında bu bölge ihtilaf konusu oldu. Yavuz Sultan Selim Han bu bölgeyi fethettiyse de Çaldıran seferinden sonra Safeviler tekrar bu bölgeyi ele geçirdiler. Kanuni Sultan Süleyman Hanın “Irakeyn (iki Irak) Seferi diye anılan İran Seferinde bütün Doğu Anadolu ve Irak ile beraber fethedildi ve 1534’te Van ve Doğu Anadolu çevresi kesin bir şekilde Osmanlı Devletinin toprağı oldu.

23 Haziran 1534’te Vezir-i azam Damad Makbul İbrahim Paşa, Van’ı fethetti ve Suriye Beylerbeyi Hüsrev Paşayı Van Beylerbeyi yaptı. Van Beylerbeyliği Erzurum ve Diyar-ı Bekr eyaletleri yanında İran’a karşı yapılan seferlerde büyük önem kazandı ve mühim bir sınır eyaleti oldu. Van’da Osmanlılarla Safeviler arasında birçok çarpışmalar (savaşlar) meydana geldi. Bir ara 1535’te Safeviler Van’ı ele geçirince Kanuni Sultan Süleyman Han on birinci Seferi Hümayunu sırasında Tebriz dönüşünde Van’ı 1548’de tekrar fethedince İskender Paşa, Van Beylerbeyi oldu.

Tanzimattan sonra da, eyalet merkezi olan Van’da birçok değerli ve tanınmış devlet adamı beylerbeyliği (valilik) yapmıştır. Birinci Cihan Harbinde 20 Mayıs 1915’te Ruslar Van’ı işgal ettiler. Rusların yardımıyla Van şehrine hakim olan Ermeniler Ruslar çekildikten sonra burada yaşayan Müslüman ve Türklere çok zulüm yaptılar. Türkleri şehir dışına sürdüler. 2 yıl 10 ay 13 gün süren bir işgalden sonra Türk ordusu 2 Nisan 1918’de Van’ı işgalden kurtardı. Ruslarla işbirliği yaparak silahlı baskın yapan Ermeniler bu bölgeden çıkarıldılar. Ruslar ve Ermeniler işgal esnasındaVan’ı yakıp yıkmış ve harabe haline getirmişlerdir.

Cumhuriyet devrinde Van aynı ismi taşıyan ilin merkezi olmuştur. 1950’den sonra hızla gelişmeye başlamıştır.

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Van
2 yıl önce

Dolayısıyla Van yerleşim yeri, şehir, memleket yöre benzeri anlamdadır. Bunlardan en yüksek ihtimal ise şehir görünmektedir. Van'da insan yerleşiminin tarihi MÖ...

Van, Bahçesaray, Van, Başkale, Van, Edremit, Van, Erciş, Van, Gevaş, Van, Gürpınar, Van, Muradiye, Van, Saray, Van, Taslak, Türkiye yerleşim yerleri
Van Kalesi
2 yıl önce

Van Kalesi, Urartu Krallığı tarafından kütle halindeki taştan yaptırılan ve Urartu başşehri Tuşpa'yı kuş bakışı gören bir istihkam yapıdır. Van Gölü kıyısında...

Vincent van Gogh
2 yıl önce

Vincent Willem Van Gogh (telaffuz: [ˈvɪnsɛnt ˈʋɪləm vɑn ˈɣɔx] (yardım·bilgi); 30 Mart 1853 - 29 Temmuz 1890), Hollandalı ard izlenimci ressam. Batı dünyası...

Vincent van Gogh, 1853, 1885, 1890, 19. yüzyıl, 1901, 1987, 29 Temmuz, 30 Mart, ABD, Akademi, Sanat,
Van Gölü
2 yıl önce

ve Kuş adalarıdır. Adalar tarihi ve turistik özelliğe sahiptir ve 1990 yılında Arkeolojik Sit Alanı ilan edilmişlerdir. Van Gölü dünyanın en büyük sodalı...

Van Gölü, Adilcevaz, Ahlat, Akdamar, Chalcalburnus tarichi, Edremit, Van, Erciş, Fitoplankton, Gevaş, Göl, Krater
Van Eyaleti
6 yıl önce

Van Eyaleti ya da Van Beylerbeyliği, 1548 yılında kurulan Osmanlı eyaleti. Eyaletin merkezi Van'dır. 19. yüzyılda 9.616 milkare (24.910 km2).'dir. 1548-1549...

Ruud Van Nistelrooy
2 yıl önce

Rutgerus Johannes Martinus "Ruud" van Nistelrooy (Felemenkçe: Ruud van Nistelrooij; Felemenkçe telaffuz: [ˈryt fɑn ˈnɪstəlroːi̯]; d. 1 Temmuz 1976) Hollandalı...

Ruud van Nistelrooy, ..., 15 Eylül, 1976, 1993, 1997, 1998, 1 Temmuz, 2001, 2006, 2006 FIFA Dünya Kupası
Marco van Basten
2 yıl önce

Marcel "Marco" van Basten (Felemenkçe telaffuz: [ˈmɑr.koˑ vɑn.ˈbɑs.tə(n)], 31 Ekim 1964) 1980'lerde ve 1990'ların sonunda Ajax ve Milan'nın yanında Hollanda...

Marco van Basten, Forvet, Hollanda Millİ® Futbol Takımı, Kişi, Taslak
Bert van Marwijk
6 yıl önce

Lambertus "Bert" van Marwijk (Hollandaca telaffuz: bɛrt vɑn mɑrʋɛik; d. 19 Mayıs 1952, Deventer), orta saha mevkisinde görev yapmış Hollandalı eski millî...