Türkiye Iklimi

Kısaca: Türkiye, orta kuşağın güney kısmında yâni subtropikal kuşakta (sıcak orta kuşakta) yer almaktadır. Bu yüzden ülke genel olarak ılıman iklime sâhiptir. Fakat denizler ve yeryüzü şekilleri tek tip iklim tarzını bozarak belli başlı üç çeşit iklim ortaya çıkarmıştır; Bütün güney ve batı kıyılarında ve Marmara bölgesinin güneyinde, yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlı geçen Akdeniz iklimi mevcuttur. Sıcaklık kuzey Marmara’ya doğru düşmeye başlar ve Karadeniz bölgesinde daha ılımlı ve yağış ...devamı ☟



Türkiye'nin coğrafi bölüm ve bölgeleri
Türkiye'nin coğrafi bölüm ve bölgeleri
Türkiye, orta kuşağın güney kısmında yani subtropikal kuşakta (sıcak orta kuşakta) yer almaktadır. Bu yüzden ülke genel olarak ılıman iklime sahiptir. Fakat denizler ve yeryüzü şekilleri tek tip iklim tarzını bozarak belli başlı üç çeşit iklim ortaya çıkarmıştır; Bütün güney ve batı kıyılarında ve Marmara bölgesinin güneyinde, yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlı geçen Akdeniz iklimi mevcuttur. Sıcaklık kuzey Marmara’ya doğru düşmeye başlar ve Karadeniz bölgesinde daha ılımlı ve yağışlı bir deniz iklimine rastlanır. İkinci tip iklimse Doğu Karadeniz iklimidir. Derin ve suları nispeten sıcak bir deniz olan Karadeniz’in tesiriyle farklı özellik taşıyan bu iklim, yazlarıAkdeniz’e nazaran daha serin ve kışları da ılık geçer. Akdeniz ikliminden ayıran en önemli fark havanın nemli olması ve her mevsimde yağışların bol olmasıdır. Denizden uzak olan bölgelerde ise step iklimi (kara iklimi) mevcuttur. Step ikliminin hakim olduğu Orta Anadolu bölgesinde yaz ayları serin, kış ayları çok soğuk ve karlı geçer. Doğu, Güneydoğu Anadolu ve İç Anadolu bölgelerinde de kara iklimi vardır. Bu bölgelerde genellikle kış mevsimi uzun, soğuk ve kar yağışlı, yaz mevsimiyse kısa ve sıcak geçer. Sıcaklık farklılıkları oldukça çok, yağışlarsa azdır. Kara ikliminde, sıcaklık farklılıkları ve yağışlara göre bu bölgelerde de farklı şekilleri görülür. Doğu Anadolu bölgesinde, Türkiye’nin en soğuk ve en uzun kışı mevcuttur. Bu yüzden en şiddetli kara iklimi burada görülür. Bu bölge bol yağış alır. Kara ikliminin tesirindeki bölgeler arasında en az yağış İç Anadolu bölgesine düşer. Bu bölge ve yazın çok fazla ısınan GüneydoğuAnadolu bölgesi ülkenin en kurak bölgeleridir. Buna karşılık Güney Anadolu’da yazların sıcak ve kurak geçmesi sebebiyle kış mevsimi fazla soğuk olmaz. Bölgelere göre en yüksek sıcaklık 45°C ile Akdeniz bölgesi ve en düşük sıcaklık -45°C ile Doğu Anadolu bölgesidir. En çok yağış alan bölgeler Karadeniz ve Akdeniz bölgeleri, en az yağış alan bölge ise İç Anadolu bölgesidir.

Türkiye’nin yağış miktarlarında, bölgeler arasında oldukça büyük farklılıklar göze çarpar, yağış miktarları mevsimlere göre de oldukça farklı şekilde değişir. En az yağış alan İç Anadolu bölgesinde yağışlar 40 mm civarındayken, en fazla yağışı 2500 mm ile Karadeniz bölgesi alır. Türkiye’de en çok yağış genellikle kış mevsiminde görülür. Farklı olarak, kuzey kıyılarda en fazla yağış sonbaharda ve iç bölgelerdeyse ilkbaharda görülür. Genel olarak Türkiye’de üç tip iklim şekline uygun üç tip yağış şekli vardır: Birincisi yazları bol yağışlı, en çok yağışı ekim ayında, en az yağışı mayısta görülen Karadeniz şekli, ikincisi yazları kurak, kışları yağışlı olup, en fazla yağışın, aralık ve ocak aylarında görüldüğü Akdeniz şekli ve sonuncusu yağışların en çok nisan ve mayıs aylarında görüldüğü kara şeklidir.

Türkiye genel rüzgar sistemleri içerisindedir. Genellikle yaz aylarında poyraz denilen rüzgarları tesirlidir. Avrupa-İran arasında görülen bir hava akımının asıl etkilerini Boğazlar, Marmara ve Ege Denizinde görmek mümkündür. Kış aylarında Sibirya’dan gelen Yüksek basınç İç ve Doğu Anadolu’yu etkisi altına alır. Atlantik üzerinden gelen alçak basınç ise kıyı bölgelerde kendisini gösterir. Marmara ve Ege havzalarında genellikle poyraz ve lodos rüzgarları görülür. Türkiye’de aynı zamanda bazı bölge rüzgarları da bulunur. Bunların en önemlisi imbat rüzgarları olup, İzmir ve çevresinde rastlanır.

Türkiye’deki bitki örtüsü genel olarak iklim ve yağış tiplerine paralel olarak yine üç şekildedir; Karadeniz bitki örtüsü, Akdeniz bitki örtüsü ve bozkırlar (stepler). Karadeniz bölgesi tabii olarak sık ormanlarla kaplıdır. Deniz seviyesinden itibaren başlayan ormanlar 2000 m yüksekliğe kadar çıkmaktadır. Buralarda genellikle meşe, gürgen, kestane, çınar, köknar, sarıçam ve ladin türü ağaçlar bulunur.

Akdeniz bölgesinde bulunan bitki örtüsü genellikle maki denilen yeşil çalılıklarıdır. Güney bölgesinin dağlık kesimlerinde, yaz aylarında kuruyan otlaklara ve dağ yamaçlarında ise makilere rastlanır. Fıstık çamları ve zeytin ağaçları bölgenin özel bitki çeşitleridir. Karaçam, sedir ve katran türlerindeki ağaçlardan meydana gelen seyrek ormanlıklar 10 ila 500 m yükseklikler arasındaki yerlerden başlar ve 2000 m yüksekliğe kadar çıkar. Ülkenin iç kesimlerindeyse bozkırlar sık görülür. Yine kara ikliminin etkisinin bulunduğu dağ yamaçlarında küçük ormanlar görülür. Su kenarlarında ise genellikle kavak ve söğüt ağaçları yetişir. Kara iklimi bitki örtüsünün en belirgin çeşidi yabani buğdaygiller ve soğanlı bitkilerdir. İlkbahar aylarında çiçeklerle dolu olan bu bölgeler, yaz aylarında sararıp bozkır görünümüne gömülürler. Doğu Anadolu bölgesinde alçak yerlerde yeralan bozkırların yerini, yaylalarda geniş çayırlıklar almaktadır.

Türkiye'de görülen iklim çeşitleri



Türkiye'de görülen iklimler
Türkiye'de görülen iklimler
Türkiye ılıman kuşak ile subtropikal kuşak arasında yer alır. Türkiye’nin üç tarafının denizlerle çevrili olması, dağların uzanışı ve yeryüzü şekillerinin çeşitlilik göstermesi, farklı özellikte iklim tiplerinin doğmasına yol açmıştır. Yurdumuzun kıyı bölgelerinde denizlerin etkisiyle daha ılıman iklim özellikleri görülür. Kuzey Anadolu Dağları ile Toros Sıradağları, deniz etkilerinin iç kesimlere girmesini engeller (Şekil 5.14.). Bu yüzden yurdumuzun iç kesimlerinde karasal iklim özellikleri görülür. Dünya ölçüsünde yapılan iklim tasniflerinde kullanılan ölçütler esas alınarak, ülkemizde şu iklim tipleri ayırt edilebilir (Atalay, İ., 1997).

  1. Karasal İklim (a, b, c, d)
  2. Karadeniz İklimi
  3. Akdeniz İklimi
  4. Marmara (Geçiş) İklimi 


1.Karasal İklim

Yaz ile kış arasında sıcaklık farkı fazla, yağışlar genellikle ilkbahar ve kış mevsiminde gerçekleşmekte, yazın kuraklık egemen olmaktadır. Bu iklim; İç, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri ile Trakya'nın iç kısmında hüküm sürmektedir. Yağış ve sıcaklık özelliklerine bağlı olarak karasal iklim dört alt tipe ayrılabilir.

1a. İç Anadolu Karasal İklimi

Yazları biraz sıcak, kışları soğuktur ve soğuğun şiddeti Orta Anadolu’nun doğu kısmına doğru artmaktadır. Doğal bitki örtüsü, yaz kuraklığından dolayı alçak kısımlarda bozkırlardan, yüksek kesimlerde ise kuru ormanlardan oluşur. Soğuk ay olan Ocak ayı ortalama sıcaklığı -0.7°C, sıcak ay olan Temmuz ayı ortalama sıcaklığı 22°C, yıllık ortalama sıcaklık 10.8°C dir. Ortalama yıllık toplam yağış 413.8mm dir ve yağışların çoğu kış ve ilkbahar mevsimindedir. Yaz yağışlarının yıllık toplam içindeki payı %14.7 dir. Yıllık ortalama nispi nem %63.7 dir.

1b. Doğu Anadolu Karasal İklimi

Kış mevsimi oldukça soğuk ve uzun, yazı serin geçer. Ancak düşük rakımlı sahalarda yazın sıcaklık yüksektir. Soğuk periyot boyunca bu bölge kar altındadır ve don olayı sık görülür. Doğal bitki örtüsü, yüksek rakımlı yerlerde çayırlardan, düşük rakımlı yerlerde ise bozkırlardan ve bunların çevresindeki yüksek kesimlerde kuru ormanlardan oluşur. Soğuk ay olan Ocak ayı ortalama sıcaklığı –4.2°C, sıcak ay olan Temmuz ayı ortalama sıcaklığı 24.2°C, yıllık ortalama sıcaklık 10.2°C dir. Ortalama yıllık toplam yağış 579.4mm dir ve yağışların çoğu kış ve ilkbahar mevsimindedir. Yaz yağışlarının yıllık toplam içindeki payı %9.5 dir. Yıllık ortalama nispi nem %60.2 dir.

1c. Güneydoğu Anadolu Karasal İklimi

Yazları çok sıcak, kışları ise nadiren soğuk geçer. Doğal bitki örtüsü, düşük rakımlı düzlüklerde cılız bozkırlar ve kuraklığa dayanıklı çalılardan oluşur. Soğuk ay olan Ocak ayı ortalama sıcaklığı 3.7°C, sıcak ay olan Temmuz ayı ortalama sıcaklığı 29.8°C, yıllık ortalama sıcaklık 16.4°C dır. Ortalama yıllık toplam yağış 565.7mm dır ve yağışların çoğu kış ve ilkbahar mevsimindedir. Yaz yağışlarının yıllık toplam içindeki payı %2.6 dır. Yıllık ortalama nispi nem %53.6 dır. Bölgede nispi nem oranının düşük olması buharlaşma miktarını artırmakta ve yaz yağışları zaten az olan bölgede, yaz kuraklığı oldukça yoğun ve uzun sürmektedir.

1d. Trakya Karasal İklimi

Yazı sıcak ve kışı nispeten soğuk geçer. Doğal bitki örtüsü kuru ormanlardan oluşur. Soğuk ay olan Ocak ayı ortalama sıcaklığı 2.8°C, sıcak ay olan Temmuz ayı ortalama sıcaklığı 23.9°C, yıllık ortalama sıcaklık 13.2°C dır. Ortalama yıllık toplam yağış 559.7mm dır ve yağışların çoğu kış, ilkbahar ve sonbahar mevsimindedir. Bölgede az da olsa yazın da yağış olur. Yaz yağışlarının yıllık toplam içindeki payı %17.6 dır. Yıllık ortalama nispi nem %69.6 dır

2. Karadeniz İklimi

Bu iklim tipi Karadeniz Bölgesi'nin kıyı ve dağların kuzeye bakan kesimleri ile Marmara Bölgesi'nin Karadeniz kıyı kuşağında etkilidir. Yaz ile kış arasındaki sıcaklık farkı fazla değildir. Yazlar nispeten serin, kışlar ise kıyı kesiminde ılık, yüksek kesimlerde karlı ve soğuk geçer. Her mevsimi yağışlı olup su sıkıntısı görülmez. Doğal bitki örtüsünü, kıyı bölümünde geniş yapraklı nemli ormanlar ve yüksek kesimlerde ise soğuk ve nemli şartlarda yetişen iğne yapraklı ormanlar oluşturur. Soğuk ay olan Ocak ayı ortalama sıcaklığı 4.2°C, sıcak ay olan Temmuz ayı ortalama sıcaklığı 22.1°C, yıllık ortalama sıcaklık 13.0°C dır. Ortalama yıllık toplam yağış 842.6mm dır. Yaz yağışlarının yıllık toplam içindeki payı %19.4 dır. Yıllık ortalama nispi nem %71 dır.

3. Akdeniz İklimi:

Bu iklim, Ege Bölgesi'nin büyük bir bölümü ile İç Anadolu'nun batı kesiminde ve Akdeniz Bölgesi'nde Torosların güneye bakan kesimlerinde etkilidir. Yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlıdır. Kıyı kuşağında kar yağışı ve don olayları nadir olarak görülür. Yüksek kesimlerde kışlar karlı ve soğuk geçer. Kıyı kuşağının doğal bitkisini, sıcaklık ve ışık isteği yüksek ve kuraklığa dayanıklı olan kızıl çam ve bunların tahrip edildiği yerlerde her zaman yeşil olan makiler oluşturur. Yüksek yerlerde ise iğne yapraklı karaçam, sedir, ve köknar ormanları hakimdir. Soğuk ay olan Ocak ayı ortalama sıcaklığı 6.4°C, sıcak ay olan Temmuz ayı ortalama sıcaklığı 26.8°C, yıllık ortalama sıcaklık 16.3°C civarındadır. Ortalama yıllık toplam yağış 725.9mm dir ve yağışların çoğu kış mevsimindedir. Yaz yağışlarının yıllık toplam içindeki payı %5.7 dir. Bu yüzden bölgede yaz kuraklığı hakimdir. Yıllık ortalama nispi nem %63.2 dir.

4. Marmara İklimi:

Marmara Bölgesi'nin kuzey Ege'yi de içine alacak şekilde güney kesiminde görülür. Kışları Akdeniz iklimi kadar ılık, yazları Karadeniz iklimi kadar yağışlı değildir. Karasal iklim kadar kışı soğuk, yazı da kurak geçmemektedir. Bu özelliklerden dolayı Marmara iklimi, karasal Karadeniz ve Akdeniz iklimleri arasında bir geçiş özelliği göstermektedir. Buna bağlı olarak doğal bitki örtüsünü alçak kesimlerde Akdeniz kökenli bitkiler, yüksek kesimlerde kuzeye bakan yamaçlarda Karadeniz bitki topluluğu özelliğindeki nemli ormanlar oluşturmaktadır. Soğuk ay olan Ocak ayı ortalama sıcaklığı 4.9°C, sıcak ay olan Temmuz ayı ortalama sıcaklığı 23.7°C, yıllık ortalama sıcaklık 14.0°C dir. Ortalama yıllık toplam yağış 595.2mm dir ve yağışların çoğu kış mevsimindedir. Yaz yağışlarının yıllık toplam içindeki payı %11.7 dir. Yıllık ortalama nispi nem %73'tür.

Ortalama Sıcaklık Normali

Türkiye uzun yıllık sıcaklık dağılımı, aylık sıcaklıkların alansal dağılımına baktığımızda en düşük ortalamaların Ardahan, Kars, Erzurum, Hakkari, Uludağ, Çerkeş, ve Kangal da 4-8°C, Orta Anadolu'da 8-12°C, Marmara, Karadeniz ve Akdeniz'in kuzeyinde 12-16°C Akdeniz ve Ege kıyılarında ise 16-20°C olduğunu görmekteyiz.

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Türkiye'de Karadeniz İklimi
2 yıl önce

türüdür. Köppen iklim sınıflandırmasına göre Türkiye'nin Karadeniz Bölgesi'nde görülen iklim okyanusal iklim (Cfb) ve yağışlı dönencealtı iklimi (Cfa) altında...

Türkiye`de Karadeniz İklimi, Karadeniz, Kuzey Anadolu Dağları
Akdeniz İklimi
2 yıl önce

Akdeniz iklimi, yaz sıcaklığı güneş ışınlarının düşme açısına, kuraklık ise alçalıcı hava hareketlerine bağlıdır. En sıcak ay ortalaması 26-28 °C, en soğuk...

Akdeniz, Marmara Bölgesi, Trakya, Ege Denizi, Toroslar, Türkiye, Akdeniz Bölgesi, Maki, İklim, Graben
Marmara iklimi
2 yıl önce

Tekirdağ ve Yalova şehirlerinde etkilidir. Marmara iklimi, Karasal iklim, Türkiye'de Karadeniz iklimi ve Akdeniz iklimleri arasında bir geçiş özelliği göstermektedir...

Marmara Denizi, İklimler, İklim, Akdeniz, Akdeniz iklimi, Ege, Karadeniz, Karadeniz iklimi, Karasal iklim, Marmara Bölgesi
Karasal İklim
2 yıl önce

Kara iklimi, deniz etkisinden uzak yerlerde Kışları soğuk ve karlı geçer, yazlar ise genellikle sıcak ve kuraktır. Kara ikliminin görüldüğü yerlerde kış...

Karasal iklim, Doğu Anadolu Bölgesi, Kış, Orta Asya, Türkiye, Yaz, İç Anadolu Bölgesi, Karadeniz İklimi, Muson İklimi, Akdeniz İklimi
İklim
2 yıl önce

Sıcak step iklimi ya da sıcak yarı kurak iklim – BSh Soğuk step iklimi ya da soğuk yarı kurak iklim – BSk Sıcak çöl iklimi ya da sıcak kurak iklim – BWh Soğuk...

Yarı kurak iklim
2 yıl önce

kurak iklim veya step iklimi genellikle yıllık olarak düşük yağmur miktarı alan (250–400 mm) bölgelerin iklimini ifade eder. Daha kesin bir iklim tanımı...

Okyanusal iklim
2 yıl önce

5-6 °C dir. Yıllık ortalama sıcaklık 10-15 °C dir. Genellikle 30-60 enlemleri arasında, kıtaların batı kıyılarında görülür. Türkiye'de Karadeniz iklimi...

İklim, Coğrafya, Ekvator, Dünya, Yağış, İklim tipleri, Muson Yağmurları, Karasal iklim, Avupa, Amerika
Türkiye'de Trakya Karasal İklimi
2 yıl önce

karasal iklimi; Marmara Bölgesi'nin Trakya bölümünde hüküm sürmektedir. Özellikle Edirne ve Kırklareli bu kışları soğuk olan karasal iklimin etki alanı...

Türkiye`de Trakya Karasal İklimi, Coğrafya, Edirne, Kırklareli, Marmara Bölgesi, Taslak, Trakya