Toktamış Han

Kısaca: Toktamış Han Altınordu hanlarından. Babası Mangışlak Hakimi Tuli Hoca olup, annesi Künçek Hatundur. 1341'de doğdu. Babasının, Akordu Hanı Urus Han tarafından öldürülmesiyle 1375'te Timur Hanın yanına sığındı. Timur Handan iyi muamele ve yakın alaka gördü. Otrar ve Savran şehirleriyle, hakimiyet alametlerinden bayrak, asker, at ve davul verildi. Toktamış bu tarihten itibaren yaptığı seferlerle 1378'de Sığnak'ı 1379'da Timur Melik'i mağlup ederek Doğu Deşt-i Kıpçak'ı; 1380'de Kıyat Mama'yı ...devamı ☟

Toktamış Han
Toktamış Han

Toktamış Han Altınordu hanlarından. Babası Mangışlak Hakimi Tuli Hoca olup, annesi Künçek Hatundur. 1341’de doğdu. Babasının, Akordu Hanı Urus Han tarafından öldürülmesiyle, 1375’te Timur Hanın yanına sığındı. Timur Han'dan iyi muamele ve yakın alaka gördü. Otrar ve Savran şehirleriyle, hakimiyet alametlerinden bayrak, asker, at ve davul verildi. Toktamış, bu tarihten itibaren yaptığı seferlerle, 1378’de Sığnak’ı, 1379’da Temür Melik’i mağlup ederek, Doğu Deşt-i Kıpçak’ı; 1380’de Kıyat Mama’yı yenerek Batı Deşt-i Kıpçak’ı zaptetti. Altınordu birliğini yeniden kurdu.

Rus knezlerinden Dimitri Donskoy’un merkezi Moskova’ya elçi göndererek, itaat etmesini bildirdi. Dimitri’nin bu isteği reddetmesi üzerine, ordusunun başında harekete geçen Toktamış Han, birkaç günlük bir muharebeden sonra Moskova’ya girdi. 24.000 Rus askeri öldürüldü ve pek çok ganimet ele geçirildi. Büyük oğlu Vasil’i rehin olarak Altınordu merkezine gönderen ve beş yıllık haracını ödeyen Dimitri, yeniden antlaşmaya muvaffak oldu. Böylece Toktamış Han, Altınordu Devletini, Rusya’da tekrar en büyük devlet haline getirdi.

Toktamış Han, Timur Han İran’dayken, Timurlulara ait Harezm’de adına para kestirdi. Âzerbaycan ve Kafkasya’yı almak için faaliyete geçti. 1384-1385 kışında, Tebriz’i yağmalattı. Mısır Memluklarıyla iyi münasebetlerde bulundu. Toktamış Hanın bu faaliyetlerini, Timur Han kendisine ihanet kabul etti. Toktamış Han, 14 Nisan 1395’te Terek Nehri boyunda Timurlulara yenildi. Altınordu başşehri Saray’dan Timur Han tarafından çıkarılınca kaçtı. Toktamış Han, Timur Han tarafından, İtil boyundaki Ükok şehrine kadar takip edildiyse de yakalanmadı.

Timur Hanın Âzerbaycan’a çekilmesiyle, tekrar toparlanmaya çalıştı. Terek yenilgisinden sonra, Altınordu Hanı ilan edilen Temür Melik ve onun destekçisi Emir Edigü ile mücadele etmek zorunda kaldı. 1397’de yenilerek, Litvanya Prensi Vitovt’un mültecisi oldu. Litvanyalıların, Temür Melik’le mücadelesine katıldıysa da tekrar yenildi. 1399’dan 1405 yılına kadar kaçak yaşadı. Emir Edigü’nün adamları tarafından daima arandı. Timur Han'dan özür dileyip, affedildiği de rivayet edilir. Toktamış Hanın, Sibirya’da, 1405’teki ölümünün, Emir Edigü’nün fedailerince gerçekleştirildiği kabul edilir.

Toktamış Han, Altınordu Hanedanının bilinen ilk çalışkan, güçlü hükümdarıdır. Cesur olup, bitmek tükenmek bilmeyen bir azme sahipti. Toktamış Han, dünyanın en büyük hükümdarlarından Timur Han ve devrinde, çok kudretli, zeki Emir Edigü ile mücadele etmesine rağmen, Altınordu Devletini, Rusya’da en güçlü devlet haline getirdi. Rus knezliklerinin büyümesini, güçlenmesini engelledi.

Kaynak

Rehber Ansiklopedisi

Ayrıca Bakınız

  • Türk Boyları
  • Türk Hükümdarları
  • Müslüman Türk devletleri
  • Bu konuda henüz görüş yok.
    Görüş/mesaj gerekli.
    Markdown kullanılabilir.

    Toktamış Han Resimleri

    1405
    2 yıl önce

    İmparatorluğu'nun kurucusu (d. 1336) tarihi bilinmeyen Philippe de Mézières, şövalye, şansölye, kral danışmanı (d. 1327) Toktamış Han, Altın Orda Hanı...

    1405, 14. yüzyıl, 1400, 1401, 1402, 1403, 1404, 1406, 1407, 1408, 1409
    V. Bagrat
    6 yıl önce

    ilk karısı Elena, 1366 yılında ölmüştür. Sonra, Altın Orda hükümdarı Toktamış Han ile Timur ile savaşında müttefik olmuştur. 1386 yılının geç sonbaharında...

    Dmitri Donskoy
    6 yıl önce

    Mağlup olan Mamay Mirza o anda rakibi olan Moğol generali Toktamış Han tarafından satıldı. Han artık Moğol egemenliği olan Rusya'nın parçalarını yeniden...

    1412
    2 yıl önce

    Birliği'nin kurucusu (d. 1353) tarihi bilinmeyen Celaleddin Han, Altın Orda Hanı Toktamış Han'ın oğlu (d. 1380) Nasır Ferec, Mısır Memlûk Sultanı (d. 1389)...

    1412, 14. yüzyıl, 1407, 1408, 1409, 1410, 1411, 1413, 1414, 1415, 1416
    Altın Orda hanlar listesi
    6 yıl önce

    (1361—1380) Abdullah: (1361—1370) Muhammed Bulak: (1370—1377) Turak: (1377—1380) Toktamış: Hanlığı; (1375—1378), (1380—1395), Kırım Hanlığı; (1396—1397) Edigü: Beylerbeylik;...

    Altın Orda hanlar listesi, 1225, 1227, 1235, 1241, 1255, 1256, 1257, 1261, 1266, 1269
    1380
    6 yıl önce

    Dubrovnik Muharebesi gerçekleşti (veya 1381). Celaleddin Han, Altın Orda Hanı Toktamış Han'ın oğlu (ö. 1412) Gıyaseddin Cemşid, hekim, matematikçi ve gökbilimci...

    1380, 13. yüzyıl, 1375, 1376, 1377, 1378, 1379, 1381, 1382, 1383, 1384
    Ak Orda
    2 yıl önce

    görece bağımsız kalabilmiş olan hanlık, 1378 yılında Ak Orda hükümdarı Toktamış tarafından Altın Orda Devletine yeniden katılmıştır. Köchü döneminde Ak...

    Batu Han
    2 yıl önce

    1502 yılında çökecektir. Bakınız Timur-Toktamış Savaşı Avrupa’nın Moğollar tarafından istilası Moğol İmparatorluğu Altın Orda Altın Orda hanlar listesi...