Doğal steroid hormonları genelde eşeysel bezlerde (gonadlarda) ve adrenal bezlerde kolesterolden sentezlenirler. Kanda steroid hormonları kendilerine özgül taşıyıcı proteinler tarafından taşınırlar (seks hormon bağlayıcı globülin ve kortikosterid hormon bağlayıcı globülin gibi). Karaciğer, çevre (periferal) dokular ve hedef dokularda bu hormonlar başka bileşiklere dönüşebilir veya yıkıma uğrayabilirler.
Steroid ve steroller hidrofobik oldukları için kandan hücre zarına ve oradan da hedef hücrelerin sitoplazmasına serbestçe geçebilirler. Sitoplazmada bazı steroidler enzimler tarafından kimyasal değişime uğrayabilir (indirgenme, hidroksilasyon veya aromatizasyon gibi). Sitoplazma içinde steroid kendine özgül bir reseptöre, büyük bir metaloproteine bağlanır. Steroidin bağlanması üzerine bu steroid reseptör proteinlerin türlerinin çoğu ikilenir (``dimerleşir``), böylece iki reseptör altbirimi birleşerek hücre çekirdeğine girebilen, DNA`ya bağlanan bir birim oluştururlar. Bazı hormon sistemlerinde reseptör bir ısı-şok proteinine (İngilizce ``Heat Shock Protein``) bağlıdır, hormonun bağlanması üzerine bu protein salınır. Çekirdeğe girdikten sonra steroid-reseptör kompleksi kendine has bir DNA dizinine bağlanır ve hedef genlerin okunmasına (transkripsiyonuna) yol açar.
Sentez
Başlıca insan steroit hormonları
Başlıca sterol hormonlar:- D vitamini türevleri
Yapay steroid ve steroller
Doğada bulunmayan çeşitli yapay steroid ve steroller de imal edilmiştir. Çoğu steroiddir ama bazıları benzer moleküler şekilleri sayesinde steroid reseptörlerine bağlanabilen başka tip moleküllerdir. Bunların bazıları etkinleştirdikleri reseptörün doğal steroidinden daha zayıf, bazısı daha güçlüdür.Yapay steroid hormonların bazı örnekleri:
- Glukokortikoidler: prednizon, deksametazon, triamsinolon
- Mineralokortikoit: fludrokortizon
- D vitamini: dihidritakisterol
- Androjenler: oksandrolon, dekadurabolin (anabolik steroidler olarak da bilinir)
- Estrojenler: dietilstilbestrol (DES)
- Projestinler: noretindron, medroksiprojesteron
Dış başlantılar
- Steroid hormon etkime mekanizması (animasyon)
- Steroidogenic enzymes: Review on structure, function, and role in regulation of steroid hormone biosynthesis (İngilizce)
