Oligarşi

Kısaca: Oligarşi siyasi gücün, birkaç kişilik bir grubun elinde toplandığı yönetim, aristokrasinin daralmış biçimi. Genellikle bu grubun bencilce ve görevlerini kötüye kullanarak gerçekleştirdiği, despotça bir yönetim şeklidir. Oligarşinin üyesi ya da destekçisi olan kişi ya da grupları tanımlamak için "oligark" terimi kullanılır. ...devamı ☟

isim

oligarşi (belirtme hâli oligarşiyi, çoğulu oligarşiler)

1. anlamı: Siyasal gücün birkaç kişilik bir grubun elinde toplandığı yönetim, aristokrasinin daralmış biçimi, takım erki

Kelimenin kökeni

1. anlamı: Fransızca oligarchie (fr)

Kaynaklar

  • TDK Sözlüğü: "oligarşi"

Oligarşi siyasi gücün, birkaç kişilik bir grubun elinde toplandığı yönetim, aristokrasinin daralmış biçimi. Az ve belirli sayıda kişinin, bir ülkenin veya kuruluşun idaresini ellerinde bulundurup, hakimiyet kurmaları. Gerçek iktidarın birkaç kişinin, bir grubun, birkaç ailenin veya bir sınıfın elinde bulunduğu idare tarzıdır. Olumsuz anlam ifade etmekte olup, sosyal ve siyasi hakların sınırlandırıldığı, kamu gücünün belli bir azınlık lehine adaletsizce kullanıldığı idareler oligarşik idarelerdir.

Aristo, Yunanca kaynaklı bu kelimeyi, iyi insanlardan müteşekkil belli bir zümre idaresi için değil, kötü kişilerin zulüm ve haksız idaresi için kullanmıştır. Çünkü Aristokrasi’de, bütün aristokrat kişilerin yani, imtiyazlı, soylu sınıfın kurduğu bir nevi iktidar grubu veya partisi mevcuttur. Oligarşide ise birkaç aristokrat aile bütün yetkileri eline almaktadır. Geniş bir iktidar grubu veya partisi yoktur. Oligarşi, aristokrat idarenin daraltılmış şeklidir.

İktidarın az sayıda ve belli kimseler tarafından kullanıldığı bütün idareler için oligarşi mevzubahis değildir. Müesseselerde, mahdut bir grubun veya bu gruptan bazı kimselerin idareci olması zaruridir. Bu durum iş bölümü, otorite ve onun kademeleşmesi demek olan hiyerarşi münasebetlerinin bir neticesidir. Oligarşide esas olan, soru sorma, tenkit etme, hızlı kontrol ve hesap verme müessesesinin tesirli şekilde mevcut olmayışıdır. Bu sebeple meşruiyeti kabul edilmiş adil idarelerin oligarşiye dönüşmemesi için güçlü esas ve kaideler konulmaktadır.

Oligarşi çeşitli şekillerde teşekkül edebilmektedir. Siyasi partilerin bünyesinde güçlü bir grup veya hizbin, partinin faaliyetinde, kademelerinde hakimiyet kurarak kendi istekleri doğrultusunda yönlendirilmesine “parti oligarşisi” denilir. Bunun zıddı olan “parti içi demokrasi” üyelerin isteklerini ve seslerini kaidelere göre en üst kademelere duyurabilmeleri, parti organlarının baskı olmaksızın faaliyet gösterebilmeleri demektir. “Mali oligarşi”, “sanayiciler oligarşisi” ekonomik hüviyetteki oligarşi çeşitlerindendir. Dünya siyasetinde de ABD ve eski Sovyetler Birliğinin anlaşarak, uzlaşarak istedikleri çözümü kabul ettirdikleri “süper devletler oligarşisi”nden bahsedilmekteydi.

Günümüzde ve tarihte çeşitli oligarşik idarelere rastlanmaktadır. Nomenklaturanın Sovyetler Birliğindeki iktidarı, toprak sahipleri, tüccarlar ve özel gemi imalatçılarının bir araya gelerek oligarşik bir idare kurdukları Kartaca Devleti, Isparta veAtina devletleri misal olarak gösterilmektedir. Osmanlı Devletinde adalet, devletin dayandığı temel prensiplerden birisi olduğu için, oligarşik bir idare tarzı teşekkül etmemiştir.

oligarşi

Türkçe oligarşi kelimesinin İngilizce karşılığı.
n. oligarchy

oligarşi

( oligos az, arkhein buyurmak) siyasal erkin birkaç kişilik bir kümenin elinde bulunduğu yönetim, aristokrasinin daralmış biçimi, takımerki.

oligarşi

Türkçe oligarşi kelimesinin Fransızca karşılığı.
oligarchie [la]

oligarşi

Türkçe oligarşi kelimesinin Almanca karşılığı.
n. Oligarchie

oligarşi

Siyasal gücün birkaç kişilik bir grubun elinde toplandığı yönetim, aristokrasinin daralmış biçimi, takım erki:
"Bugün Fransa gibi iki yüz yıl önce oligarşiyi yıkmış bir ülkede hâlâ kral diye bağıranlar vardır."- N. Cumalı.

oligarşi

Osmanlıca oligarşi kelimesinin Türkçe karşılığı.
Yun. Siyasi iktidarın, bir zümreden olan kişilerin elinde bulunması.

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Oligarşi
2 yıl önce

Oligarşi, küçük ve ayrıcalıklı bir grubun iktidarda olduğu yönetim şeklidir. Genellikle bu grubun bencilce ve görevlerini kötüye kullanarak gerçekleştirdiği...

Oligarşi, Oligarşi
Oligarşinin Demir Kanunu
6 yıl önce

Oligarşinin Demir Kanunu, Alman sosyolog Robert Michels tarafından ortaya atılmıştır. Oligarşinin Demir Kanunu göre, karar vericiler, doğrulanmak ihtiyacı...

Oligarşinin Demir Kanunu, Propaganda, Robert Michels
Plütokrasi
2 yıl önce

maddi açıdan üstün kişilerce paylaşılmasını öngören oligarşik bir yönetim biçimi. Oligarşi Demokrasi Vikisöz'de Plütokrasi ile ilgili sözler mevcuttur....

Plütokrasi, Demokrasi, Oligarşi, Politika, Siyaset, Taslak
Otuz Tiran
2 yıl önce

Sparta tarafından Atina'da yönetime yerleştirilen oligarşi. Yönetimleri esnasında Atina'da basitçe Oligarşi veya Otuzlar olarak bilinirlerdi. "Despot, zorba"...

Cumhuriyet
2 yıl önce

biçimidir. Egemenlik hakkının belli bir kişi veya aileye ait olduğu monarşi ve oligarşi kavramlarının karşıtıdır. Cumhuriyet kelimesi Arapça kökenli olup, 18....

Cumhuriyet nedir, Cumhuriyet (gazete), Cumhuriyet (kavram), Ziya Öztan, Cumhuriyet (film), Cumhuriyet, Genç Osmanlılar, Jean Bodin, Mithat Paşa, Oligarşi, Türkiye Cumhuriyeti, Meşrutiyet
Efialtes
6 yıl önce

bir politikacı ve demokrasi hareketinin öncülerindendi. MÖ 461 yılında oligarşi yanlısı grupların kışkırtması sonucu suikaste uğradı ve yaşamını yitirdi...

Efialtes, Antik Yunanistan, Atina, Demostenes, Ephialtes, Kimon, Klistenes, Likurgus, Miltiades, Perikles, Themistocles
Elitizm
2 yıl önce

da demokratik politikada etkili olmalarına fırsat sağlayabileceğini savunur. Aristokrasi Meritokrasi Narsisizm Oligarşi Sağ popülizm Sosyal darwinizm...

Elitizm, Aristokrasi, Demokratik, Meritokrasi, Platon, Rekabetçi, Plüralist, Modern elitizm, Robert Michels, Normatif elitizm, Klasik elitizm
Yönetim biçimleri
2 yıl önce

düzenler Monarşi Meşrutiyet Otokrasi Mutlakiyet Otonomi Oligarşik yönetimler Oligarşi Meritokrasi Plütokrasi Teknokrasi Teokrasi Jüristokrasi Stratokrasi Timokrasi...

Cumhuriyet, Federasyon, Konfederasyon, Meşrutiyet, Monarşi, Oligarşi, Temsili Demokrasi, Teokrasi, Totalitarizm, Mutlakıyet, Despotluk