Mısır Napolyon Çıkarması

Kısaca: Napolyon`un 1798`de Mısır`a düzenlediği seferin asıl amacı Hindistan ticaretini keserek Devrim Fransası`nın savaş halinde olduğu İngiltere`yi dize getirmekti.Bu arada Mısır`ı eski zenginliğine kavuşturacak ileri bir yönetim kurma hedefi de öngörülüyordu.Askeri birliklere Mısır`ın eski uygarlığını incelemek üzere çok sayıda bilim adamı ve uzman da eşlik ediyordu.İngilizlerin Akdeniz`deki donanmasını atlatarak temmuz başında Abukir Koyunda karaya çıkan ve İskenderiye`yi ele ...devamı ☟

Napolyon`un 1798`de Mısır`a düzenlediği seferin asıl amacı Hindistan ticaretini keserek Devrim Fransası`nın savaş halinde olduğu İngiltere`yi dize getirmekti.Bu arada Mısır`ı eski zenginliğine kavuşturacak ileri bir yönetim kurma hedefi de öngörülüyordu.Askeri birliklere Mısır`ın eski uygarlığını incelemek üzere çok sayıda bilim adamı ve uzman da eşlik ediyordu.İngilizlerin Akdeniz`deki donanmasını atlatarak temmuz başında Abukir Koyunda karaya çıkan ve İskenderiye`yi ele geçiren Napolyon (Ağustos 1798), Arapça bir bildiriyle İslamın ve Osmanlıların dostu olduğunu ve zorba Memlukleri cezalandırarak halkı kurtarmayı amaçladığını duyurdu.Piramitler Çarpışması`nda Memluk kuvvetlerini yenerek Kahire`ye girdikten sonra, ulema denen din önderlerini yanına çekmek için danışma organı niteliğinde çeşitli divanlar oluşturdu.İngiliz amirali Nelson`un Abukir`deki donanmasını yok etmesi üzerine dış bağlantıları kopan kuvvetlerinin kendi başına ayakta kalmasını sağlayacak düzenlemelere girişti.Halkın yönetimdeki yeniliklere gösterdiği tepki ve askeri işgalin getirdiği mali yük nedeniyle karşılaşılan güçlükler, Osmanlıların Fransa`ya savaş açmasıyla daha da ağırlaştı.Bir süre sonra Kahire`deki bir ayaklanmanın şiddetle bastırılması, Mısır halkının desteğini kazanma umudunu bütünüyle yok etti.

Osmanlı saldırısını önlemek için Suriye`deki Akka`yı alma girişimi (Mart 1799) sonuçsuz kalan Napolyon, Abukir`e çıkan Osmanlı kuvvetlerini yenilgiye uğrattıysa da (Temmuz 1799) seferin çıkmaza girdiğini görerek Mısır`dan gizlice kaçtı.Fransız kuvvetlerinin komutanlığını üstlenen Jean-Baptiste Kleber, Mısır`ı boşaltmak için Ocak 1800`de Osmanlılar ve İngilizlerle anlaşmaya vardı.İngiliz hükümetinin anlaşmayı tanımaması nedeniyle başlayan çarpışmalar sırasında, Osmanlıların ele geçirdiği Kahire`yi geri alarak Fransız otoritesini yeniden sağladı.Kleber`nin öldürülmesinden sonra yerini alan Abdullah Jacques Menou, Fransız işgalini sürdürmek üzere yeni önlemler aldı.Ama üç koldan saldırıya geçen Osmanlı ve İngiliz birlikleri 1801`de Fransız kuvvetlerini teslim olmaya zorladı.

Fransız işgalinin en önemli sonucu Mısır`ın Doğu Sorunu`nun bir parçası olarak İngiliz-Fransız rekebetinin yörüngesine girmesi oldu.Öte yandan Mısır Batı kültürünün etkisine açıldı ve Mısır Enstitüsü`nü oluşturan Napolyon`un bilginleri Eski Mısır biliminin temelini attı.Bir başka önemli sonuç da Fransız işgalinin Memluk beylerinin gücüne ağır darbe indirmesiydi.Rakip gruplara ayrılan yeni Memluk önderleri Osmanlı ve İngiliz kuvvetleriyle uzlaşmak zorunda kaldı.

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.