Layka

Kısaca: Layka, (Rusça: Лайка, "havlayan") (d. 1954 (?), ö. 3 Kasım 1957) Sovyet uzay programına katılan köpek, uzaya giden ilk canlı. ...devamı ☟

Layka
Layka

Layka, (Rusça: Лайка, "havlayan") (d. 1954 (?), ö. 3 Kasım 1957) Sovyet uzay programına katılan köpek, uzaya giden ilk canlı.

3 Kasım 1957`de Sputnik 2 ile uzaya gönderildi. Sputnik 2`nin Dünya`ya dönüş mekanizması yoktu, bu nedenle Layka`nın uzayda öleceği belliydi. Ancak ne şekilde öldüğü uzun süre bilinmedi. Sovyet yetkilileri, köpeğin oksijensizlikten öldüğünü veya zehirli gıda ile öldürüldüğünü söyledi. SSCB`nin yıkılmasından sonra açıklanan belgelerle, Layka`nın aşırı sıcak ve stresten öldüğü ortaya çıktı. Sputnik 2, güneş ışınlarının uzaydaki yakıcı etkisine göre tasarlanmamıştı, yaşam destek birimi de çok ilkeldi. Sovyetlerin uzay aracını bu denli hazırlıksız göndermelerinin nedeni, Uzay Yarışı`nın ilk döneminde mümkün olduğu kadar hızla yeni başarılar elde etmekti. Ayrıca Kruşçev, Sputnik 2`nin Bolşevik Devrimi`nin 40. yıldönümüne yetişmesini istiyordu. Sputnik 2, dört hafta gibi kısa sürede geliştirildi.

Layka, uçuş öncesinde özel bir "eğitim"e tabi tutuldu. Gitgide daha küçük kafeslerde bakıldı, merkezkaç sınamalarından geçirildi, roket motorlarının gürültüsü dinletildi, sıvı yiyeceklerle beslendi. Bu eğitimlerin amacı, köpeğin uzayaracındaki koşullara alışmasıydı.

Layka uçuştan üç gün önce (31 Ekim`de) kapsüle yerleştirildi. Uzayaracının fırlatılacağı yer, Kazakistan`daki Baykonur Uzay Üssü, Ekim-Kasım aylarında çok soğuk olduğundan uzay kabinini sıcak tutmak için ısıtıcı bir sistem bağlanmıştı. İki görevli, Layka`nın durumunu sürekli takip etmekle görevliydi. 3 Kasım 1957`de, uçuştan hemen önce köpeğin tüyleri hafif bir alkol solüsyonuyla nemlendirildi ve hayati işlevlerini takip edecek algılayıcılar takıldı. " target="_blank"> pulu] Uzay kabininde köpeğin yatması ve oturması için yeterli alan vardı. Hava tazeleme sistemi sürekli oksijen sağlıyordu. Soğutma amaçlı basit bir vantilatör, kabin sıcaklığı 15° santigradı aştığında devreye giriyordu. Yiyecek, suyla birlikte sıvı halde temin ediliyordu. Layka bir koşum takımıyla bağlanmıştı.

Algılayıcılar fırlatmadan sonra köpeğin nabzının dinlenme seviyesinin üç katına fırladığını tespit ettiler. Yörüngeye oturduktan sonra nabız hızı düştü, ancak düşüş, strese işaret edecek şekilde, yer testlerindekinden üç kat daha uzun sürdü. Layka`nın uzaya çıktıktan 5 ila 7 saat sonra aşırı sıcak ve stresten öldüğü, projeye katılan bir bilimadamı olan Dr. Dimitri Malaşenkov`un açıklamasıyla 2002 yılında ortaya çıkmıştır.

Layka`nın ölümü, hayvan hakları savunucularının protestolarına sebep oldu. Bu tepki Sovyetler`de oluşmadıysa da, Layka`dan sorumlu bilimadamlarından Oleg Gazenko, Sovyetler`in yıkılmasından sonra köpeğin ölümünden pişmanlık duyduğunu açıklamıştır.

Çeşitli

  • Kötü kaderine rağmen, Layka tarihteki en ünlü hayvanlardan biri olmuştur. Moskova`daki Yıldızkent`te görev sırasında ölen uzayadamları için yapılan anıtın bir köşesinde Layka`nın resmi de bulunur. Layka`nın Rusya ve eski doğu bloğu ülkelerinde birçok heykeli vardır. Layka posta pullarına da konu olmuştur.
  • Layka`nın lakabı Türkçeydi: Limonçik (Limoncuk`un Rus aksanıyla söylenişi). Bunun nedeni bilinmemekle birlikte, Sovyetler`de ana dili Türki dillerden olan çok sayıda insanın yaşaması nedeniyle, Layka`nın bakıcıları arasında da Türkçe konuşanların olması muhtemeldir.
  • Martin Mystere çizgiroman serisinin bir albümünde, kadim Atlantis ve Mu medeniyetlerinin çökmeden önce, kendilerinden sonra gelecek medeniyete mesaj bırakmak için bir makine geliştirdiği anlatılır. Bu makine, uzaya ilk çıkan kişiyi tespit edecek ve onu eğiterek Atlantis ve Mu`nun gizemlerini açıklayacaktır. Uzaya ilk çıkan "kişi" bir insan olmadığı için bu eğitimi yanlışlıkla Layka alır.


Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Layka (köpek ırkı)
6 yıl önce

305) olmak üzere 3 layka ırkı vardır. FCI listelerinde yer almayan ve adında layka geçen bir diğer ırk da Karelo-Fin laykasıdır. Layka sözcüğü Rusçada "havlayan"...

Layka (anlam ayrımı)
6 yıl önce

Layka veya Laika aşağıdaki anlamlara gelebilir: Layka, Dünya yörüngesine çıkan ilk canlı ve orada ölen ilk hayvan olan bir Sovyet uzay köpeği. Layka (köpek...

Sputnik 2
2 yıl önce

tarafından 3 Kasım 1957 tarihinde fırlatılan uydu, uzaya çıkan ilk canlı olan Layka adında bir köpek taşımaktaydı. 500 kg ağırlığındaki uydu, 4 metre uzunluğunda...

Sputnik programı
6 yıl önce

dünyanın ilk yapay uydusudur. Sputnik 2, 3 Kasım 1957'de fırlatılmış ve Layka ismindeki bir köpek olan ilk canlı yolcuyu taşımıştır.(Aslında ilk canlı...

Sputnik programı, Sputnik programı
Sovyet uzay köpekleri
4 yıl önce

kullanıldı. Dezik ve Tsıgan 1951'de uzaya çıkan ilk köpeklerden ikisidir. Layka ise 1957'de yörüngeye çıkan ilk köpek oldu. ^ Canine Nation. 3 Kasım 2002...

Astronot
2 yıl önce

(okunuşu: spasyonot) kelimesi Latince spatium kelimesinden türetilmiştir. Layka, uzaya giden ilk canlı bir köpek olmuştur. Uzaya giden ilk insan 'Yuri Gagarin'...

Uzayadamı, Astronomi, ABD, Astronomi, Fransızca, Malezya, Pinyin, Rusya, Sovyetler Birliği, Taslak, Yunanca, Çin
Sputnik Krizi
2 yıl önce

ulaşamadı. Sovyetler, 3 Kasım 1957´de bu kez uzaya giden ilk canlı olan Layka adlı köpeği taşıyan Sputnik 2 uydusunu da başarıyla fırlattı. Bu, Uzay Çağı´nı...

Sputnik Krizi, 12 Eylül Darbesi, 15 Mayıs, 17 Mart, 1957, 1958, 1973 ޞili Darbesi, 24 Ağustos, 26 Eylül, 26 Haziran, 26 Mart
İbrahim Baştuğ
2 yıl önce

Edebiyat Dostları'nda yayımlandı. Ocak 1991'de Ankara'da tek sayı çıkan Layka adlı dergiyi kurdu. Edebiyat ve Eleştiri 1993 ile Varoş 1994 dergilerinin...