Kral Lear (Oyun)

Kısaca: Kral Lear İngiliz oyun yazarı William Shakespeare tarafından yazılmış bir oyundur. Yaklaşık olarak 1605 yılında yazıldığı tahmin edilen oyun, Shakespeare'in önemli trajedilerinden biridir. İlk olarak 1608 yılında "Kral Lear'ın Gerçek Tarihi" başlığıyla basılmıştır. ...devamı ☟

Kral Lear İngiliz oyun yazarı William Shakespeare tarafından yazılmış bir oyundur. Yaklaşık olarak 1605 yılında yazıldığı tahmin edilen oyun, Shakespeare'in önemli trajedilerinden biridir. İlk olarak 1608 yılında "Kral Lear'ın Gerçek Tarihi" başlığıyla basılmıştır. Oyunun ilk gösterimi 1607 yılında sarayın whitehall denilen salonunda yapılmıştır. Oyunun folio ve quarto olarak iki farklı versiyonu bulunmaktadır. Yazarın diğer oyunlarının aksine iki versiyon da özgün olarak kabul edilmekte ve halen tartışılmalarına rağmen eşit değerde görülmektedirler. Shakespeare'in diğer birçok oyununda olduğu gibi Lear'ın hikayesi de daha önceden anlatılan öykülerden alınmadır. Yazarın özellikle Monmouth'lu Geoffrey'nin 12.yy'da yazdığı Historia Regum Britanniae adlı kitabına eklediği Kral Leir adlı halk masaından yararlandığı belirlenmiştir.King Lear - The Oxford Shakespeare, s.17

Ayrıca genellikle bahsi geçmeyen bir de Kral Lear balad'ı vardır. Bu baladın günümüze kalan en eski kopyası 1620 yılındandır.a.g.e., s.277 Shakespeare'in oyunun mu yoksa baladın mı daha önce yazıldığı tartışmalıdır. Baladın hikayesi oyununkinden farklılıklar gösterir. Örneğin baladda, Cordelia bir süre Britanya'da sahipsiz dolaşmış ününü duyan Fransa kralıyla daha sonra evlenmiştir. Oyunun sonunda da Lear, Fransa kralını yardımıyla savaşarak krallığını geri aldıktan sonra, savaşta Cordelia'nı ölüm haberini alınca üzüntüden ölmüştür.

Karakterler

  • Kral Lear: Britanya kralı
  • Gonoril: Kralın büyük kızı
  • Regan: Kralın ortanca kızı
  • Cordelia: Kralın küçük kızı
  • Albany Dükü: Gonoril'in kocası
  • Cornwall Dükü: Regan'ın kocası
  • Burgundy Dükü: Cordelia'nın taliplerinden biri
  • Fransa Kralı: Cordelia'nın taliplerinden diğeri, sonradan kocası
  • Kent Kontu: Sonradan Caius olarak kılık değiştirir
  • Gloucester Kontu
  • Edgar: Gloucester Kontu'nun büyük oğlu, sonradan Tom o'Bedlam olarak kılık değiştirir
  • Edmund: Gloucester Kontu'nun gayrimeşru oğlu
  • Yaşlı Adam: Gloucester'ın adamlarından biri
  • Curan: Gloucester'ın uşağı
  • Lear'ın Soytarısı
  • Oswald: Gonoril'in kahyası
  • Cornwall'ın Üç hizmetlisi
  • Doktor: Cordelia ile ilgilenir
  • Üç Kaptan
  • Bir Şövalye
  • Bir Haberci
  • Bir Ulak
  • Askerler, hizmetliler, soylular ve diğer figüranlar


Konusu

300px|left|thumb|Lear ve soytarısı Oyunda Lear'ın trajedisine paralel olarak Gloucester'ın hikayesi bulunmaktadır. İki hikayenin de teması evlatlarından kötü olanların etkisiyle, iyi evlatlarını haksız yere cezalandıran babaların kendilerini düşürdükleri zor durum ve trajik sonları anlatılır.

Birinci hikaye oyunun baş kişisi Lear'ın yaşlandığı gerekçesiyle topraklarını üç kızı arasında paylaştırmaya karar vermesiyle başlar. Bu paylaşımın eşit ve adil olması için kızlarını sınava tabii tutmaya karar veren kral, onlardan kendisini ne kadar sevdiklerini söylemelerini ister. Büyük ve ortanca kızları süslü laflarla sevgilerini ifade edip kendilerini kanıtlar, fakat gerçek sevginin süslü laflarla anlatılamayacağına inanan Cordelia cevap vermez. Buna sinirlenen Lear, onu evlatlıktan reddeder ve topraklarını diğer kızları arasında böler. Cordelia'yı savunmaya kalkan Kent Kontu'nu da sürgüne gönderir. Babalarından toprakları alan Regan ve Gonoril mutlak hakimiyeti elde etmek için Lear'ın askeri ve idari gücünü kısıtlarlar. İki kızı tarafından kapı dışarı edilen Lear aklını kaçırır.

İkinci hikayede ise Gloucester'ın gayrimeşru oğlu Edmund sahte mektuplar ve yalanlarla babasını Edgar'ın onu devirmek istediğine ikna eder. Edgar'ı da yalanlarıyla kandırarak uzaklaştıran Edmund idareyi eline alır. Gloucester, kızlarının Lear'a davranışlarına ve onu sokağa atmalarına dayanamayarak krala yardım eder. Edmund, Gloucester ile Regan ve Gonoril arasındaki gerginliği kendi çıkarları için kullanarak babasını hain ilan ettirir. Lear'ın kızları, Gloucester'ın gözlerini oydurarak onu sokağa atarlar. Cornwall Gloucester'ın hizmetlisi tarafından öldürülür.

Bu arada Fransa kralı Cordelia ile birlikte Britanya'ya ordu gönderir. Amaçları Lear'ın öcünü almaktır. Kent Kontu Lear'ı, Edgar Gloucester'a güvenli bir yere aldırırlar. Lear ile Cordelia barışır, fakat savaşı kaybedince esir alınırlar. Gloucester, Edgar ona başından geçenleri anlatınca Gloucester heyecana ve mutluluğa dayanamayarak kalpten ölür. Daha sonra Edgar Edmund'ı düello ile öldürür. Fakat, ondan önce Edmund çoktan Cordelia'yı astırmak için emir vermiştir. Gonoril ile Regan ise Edmund'ı paylaşamayarak birbirlerini öldürürler. Cordelia'nın ölümüne dayanamayan Lear da ölür. Krallık Albany, Kent ve Edgar'a kalır.

Shakespeare'in trajedilerinde ölüm önemli bir çözümdür. Kötü karakterler ile trajedinin baş kahramanları genellikle oyunun sonunda ölürler ve her şey geride bırakılan trajik sonlarla bir çeşit "normal" duruma döner.

Film Uyarlamaları



Türkçe'ye çeviriler



  • Kıral Lir. Çev. Abdullah Cevdet. İstanbul: Resimli Kitab matbaası, 1912.
  • Kral Lir. Çev. Seniha Bedri Göknil. 1937.
  • Kral Lear. Çev. İrfan Şahinbaş. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı, 1959.
  • Kral Lear. Çev. Seniha Bedri Göknil. İstanbul: Remzi Kitabevi, 1967.
  • Kral Lear. Çev. Özdemir Nutku. İstanbul: Remzi Kitabevi, 1986.

    Kaynaklar

    Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Kral Lear
2 yıl önce

Kral Lear (İngilizce özgün adı : (Quatro) - True Chronicle History of the Life and Death of King Lear anf His Three Daughters ; (First Folio) - The Tragedy...

Kral Lear (anlam ayrımı)
6 yıl önce

Kral Lear (oyun): William Shakespeare'in trajedilerinden biri Kral Lear (film, 1983): Başrolde Laurence Olivier'in oynadığı televizyon filmi Ran: Oyunun...

Historia Regum Britanniae
2 yıl önce

tanınmasında büyük yardımı olmuştur.Kral Lear efsanesi de burada yer alır.Bu efsane de William Shakespeare'in Kral Lear oyunun temelini olmuştur.Boudica ve Cassivellaunus'tan...

Adana Devlet Tiyatrosu
6 yıl önce

Kültür Merkezi’nin 168 kişilik salonunda oyunlarını sergilemektedir. 25 Ekim 1981’de Kral Lear adlı oyunun galası ile hizmete başlamıştır. Kurumun ilk...

Shakespeare eserleri çevirileri listesi
2 yıl önce

madde: Kral Lear (oyun) Kral Lir. Çev. Abdullah Cevdet. İstanbul: Resimli Kitab matbaası, 1912. Kral Lir. Çev. Seniha Bedri Göknil. 1937. Kral Lear. Çev...

Oyun Atölyesi
6 yıl önce

Oyun Atölyesi Haluk Bilginer ve Zuhal Olcay'ın kurduğu, İstanbul Moda'da bulunan özel tiyatro. Oyun Atölyesi, tiyatro çalışmalarını daha önceden kurucularından...

Oyun Atölyesi, Haluk Bilginer, Zuhal Olcay
Melek Kobra
2 yıl önce

Tayfur ile boşanmalarının ardından Muhsin Ertuğrul'un Kral Lear rolünü oynadığı aynı isimli oyunda ağzından kan gelmesi üzerine tüberküloz olduğu belirlenmesiyle...

Melek Kobra, 26 Kasım, Cumhuriyet (gazete), Darülbedayi, Ferdi Tayfur (seslendirme sanatçısı), Gökhan Akçura, IMDb, Kral Lear, Muhsin Ertuğrul, Toto Karaca, Tüberküloz
William Shakespeare
2 yıl önce

edilen Hamlet, Kral Lear, Othello, ve Macbeth'i bu dönemde yazdı. Son aşamasında, dram olarak da bilinen trajikomedilerini yazdı, ve diğer oyun yazarlarıyla...

William Shakespeare, 1564, 1582, 1585, 1590, 1596, 1610, 1616, 23 Nisan, 26 Nisan, Can Yücel