Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Jean-Baptiste Van Mour

Kısaca: Jean-Baptiste van Mour (9 Ocak 1671, Valenciennes, Flandre - 22 Ocak 1737, İstanbul) tür resimleri, portreleri ve tarihsel yapıları konu alan resimleriyle tanınan Flaman asıllı Fransız ressam. ...devamı ☟

Jean-Baptiste van Mour (9 Ocak 1671, Valenciennes, Flandre - 22 Ocak 1737, İstanbul) tür resimleri, portreleri ve tarihsel yapıları konu alan resimleriyle tanınan Flaman asıllı Fransız ressam. Yaşamı Babası marangozdu. Antoine Watteau'nun hocası olan Jacques-Albert Gerin'den resim dersleri aldığı sanılmaktadır. 1699'a doğru Paris'e gitmiş ve Comte de Ferriol'ün dikkatini çekerek, onun himayesine girmiştir. Comte de Ferriol 1699'da İstanbul elçiliğine atanınca Van Mour'u da birlikte götürmüştür. Ferriol tarafından geleneksel giysileri içinde çeşitli Osmanlı tiplerini çizmekle görevlendirildi. Sanatçı, elçinin siyasal yaşantısını konu alan eserlerin yanı sıra ağırlıklı olarak İstanbul'la ilgili eserler gerçekleştirdi. Bu tablolarda peyzajlar, İstanbul halkının yaşantısı, Osmanlı sarayı ile ilgili sahneler ve kabul törenleri yer almaktaydı. Elçinin dönüşünde götürdüğü bu tablolardan gerçekleştirilen 100 parçalık gravür koleksiyonu 1712'de Fransa'da Recueil de cent estampes représentant différentes nations du Levant (Levant'ın Çeşitli Ülkelerini Tanıtan 100 Oymabaskı Derlemesi) adı altında basılarak ve büyük ilgiyle karşılanmıştır. Le Hay adlı mühendis tarafından basılan eserin, kısa sürede İtalya ve Almanya'da sahte kopyaları piyasaya çıkmış, daha sonra İngiltere ve İspanya'da orijinalinden tercüme baskıları yapılmıştı. Bu albüm, Antoine Watteau, Francis Smith ve Antonio Guardi gibi pek çok sanatçıya esin kaynağı oldu. Van Mour daha sonra Estampes orientales (Doğu Oymabaskıları) adlı bir derleme daha yayımladı. Bu sıralarda Avrupa'da bir ressam olarak da tanınmıştır. Van Mour, Elçi Comte de Ferriol ile birlikte Paris'e dönmemiş ve İstanbul'da görev yapan diğer Fransız elçilerinin maiyetinde bulunarak yaşamının sonuna kadar İstanbul'da kalmıştır. Sanatçı, bu dönemde Fransız Bahriye Nezareti'ne sunulmak üzere Fransa Elçisi Marquis de Bonnac'ın emriyle Türklerin balık tutma yöntemlerini gösteren bir seri tablo yapmıştır. Başka ülkelerin elçilerinin portre ve kabul töreni resmi siparişlerini de yerine getirmiştir. Venedik balyoslarının kabul törenlerini gösteren tabloların bir bölümü halen Beyoğlu'nda, İtalyan Başkonsolosluğu'nda bulunmaktadır. 1727'de İstanbul'a gelen Hollanda elçisi Cornelis Calkoen, Van Mour'un eserlerine büyük ilgi göstermiş ve topladığı eserler daha sonra koleksiyon olarak Amsterdam Devlet Müzesi'ne intikal etmiştir. Van Mour 1725'te (bir Fransız sanatçısına ilk kez verilen) “Kralın Levant'taki Sürekli Ressamı” (Peintre Ordinaire du Roy en Levant) unvanıyla onurlandırıldı. Galata'da ölen Van Mour, Saint Benoit Kilisesi'nde defnedilmiştir. Dönemin önemli şahsiyetlerinden olan sanatçının ölümü İstanbul dışında da büyük üzüntü yaratmış, hakkında Fransız Mercure de France gazetesinde bir anma makalesi yayımlanmıştır. Van Mour'un elçilerin sultanı ya da sadrazamı ziyaretlerini, görkemli geçit törenlerini, şölenleri, İstanbul limanını, Boğaziçi'nin birçok köşesini, süslenen, raks eden ya da hamamda yıkanan Türk kadınlarını, sema yapan Mevlevi dervişlerini konu aldığı resimleri çok tutuluyordu. Van Mour Patrona Halil İsyanı'na (1730) da tanık oldu. Patrona Halil'i arkadaşlarıyla birlşkte betimlediği resim (Amsterdam Devlet Müzesi) 18. yüzyıl Osmanlı tarihinin en ilginç belgelerinden biridir. Sanatçının İstanbul'la ilgili eserlerinden bazıları “Sarraf”, “Rum Düğünü”, “Açık Havada Eğlenen Rumlar”, “Arnavut Askerlerinin Portresi”, “Patrona Halil”, “Çavuş”, “Padişah”, “Türk Düğünü”, “Mevlevi Dervişlerinin Yemeği” ve “Bentler” olarak sayılabilir. Hollanda elçisi Cornelis Calkoen'in topladığı Van Mour eserleri, 1978'de İstanbul'da Atatürk Kültür Merkezi'nde sergilenmiştir. 2003 yılında da, Van Mour’un resimleri ile çağdaşı nakkaş Levni’nin eserleri ‘Lale Devri İstanbuluna İki Özgün Bakış - Van Mour ve Levni’ adıyla Topkapı Sarayı Müzesi’nde sergilenmiştir. Galeri Dosya:Jean-Baptiste van Mour 005.jpg|Charles de Ferriol'nın II. Mustafa'ya takdimi Dosya:Charles de Ferriol 1699.jpg|Charles de Ferriol'nın 1699 yılında II. Mustafa'ya takdimi Dosya:Pera Museum 2.jpg|Sultan III. Ahmed'in Büyükelçileri Topkapı Sarayı'ında Kabulu Dosya:Jean-Baptiste van Mour 001.jpg|Büyükelçilerin Sultan III. Ahmed'in huzuruna çıkmadan evvel Topkapı Sarayı'ına Girişleri Dosya:Cornelis Calkoen.jpg|Hollanda'nın İstanbul Büyükelçisi Cornelis Calkoen. Dosya:Jean-Baptiste van Mour 011.jpg|Sultan III. Ahmed'in Hollanda Büyükelçisi Cornelis Calkoen'i 1727 yılında İstanbul Topkapı Sarayı'ında kabulu. Dosya:Jean-Baptiste van Mour 006.jpg||Nevşehirli Damat İbrahim Paşa'nın Büyükelçileri III. Ahmed'e takdimi, 10 Ekim 1724. Dosya:Jean-Baptiste van Mour 007.jpg|Sultan III. Ahmed'in Fransa Büyükelçisi onuruna verdiği akşam yemeği Dosya:Jean-Baptiste van Mour 008.jpg|Pera'daki Mevlevi Dervişler Dosya:Jean-Baptiste van Mour 009.jpg|Boğaziçi'inde Türk Düğünü Dosya:Jean-Baptiste van Mour 010.jpg|Harem Dosya:Hunting Party with the Sultan Jean Baptiste Vanmour 18th century.JPG|Sultan III. Ahmed'in Av partisi Dosya:Sultan ahmed III.jpeg|Sultan III. Ahmed Dosya:Sultan ahmed III b.jpeg|Sultan III. Ahmed Dosya:Sultan ahmed III c.jpeg|Sultan III. Ahmed Dosya:Le moufti ou Chef de la Loy.jpg|Müftü Dosya:Een hofdignitaris Seyhülislam.JPG|İstanbul Müftü'sü yerde otururken. Dosya:Patrona khalil calkoen.jpeg|Patrona Halil, 28 Şubat 1730. Dosya:Jean-Baptiste van Mour 003.jpg|Patrona Halil İsyanı, 28 Şubat 1730. Dosya:Patrona khalil 2 calkoen.jpeg|Patrona Halil. Dosya:Chavush.jpeg|Çavuş Dosya:Lady Mary Wortley Montagu with her son, Edward Wortley Montagu, and attendants by Jean Baptiste Vanmour.jpg|Lady Mary Wortley Montagu Oğlu Edward, ve Uşakları Dosya:De sultane-moeder.jpeg|Meh-Pare Emetullah Rabi’a Gül-Nuş Valide Sultan Dosya:Lady Mary Wortley Montagu with her son Edward by Jean Baptiste Vanmour.jpg|Lady Mary Wortley Montagu ve Oğlu Edward Kaynaklar * Ahmet Özel, Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, cilt 7. s. 366-367. * Encyclopædia Britannica Fifteenth Edition * Lale Devri Ressamı Jean Baptiste Van Mour - Osman Öndeş, Erol Makzume ISBN 978-975-312-452-2

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.