İthal Filmlerin Türkçe Adlandırılması

Kısaca: Giriş ...devamı ☟

Giriş

İlk filmler Türkiye`ye ithal edilmeye başlandığından beri genelde filmlerin özgün isimleri ile Türkçe afiş isimleri farklılıklar gösterdiler.Bunda ticari kaygıların yeri çok fazladır kuşkusuz.Filmin ismini hitap edeceği potansiyel kitleye uygun,daha akılda kalıcı bir isimle değiştirmek anlaşılabilir bir davranış olabilir.Ama bunda zaman zaman aşırıya kaçıldığı da görülmüştür.Bazen "Yabancı bir isme halkın dilinin dönmeyeceği" bahanesine sığınılır (Ör: "Junior Bonner" , "Vahşi Sürücü" olmuştur).Bazen de "Çevirisi bu şekilde yapıldığında bize daha yakın,daha sıcak ve benimsenebilir bir bir film ismi olacağı" varsayılır (Ör: "The Undefeated" , "Batının Devleri" olmuştur).Bazen de "Filmin bu isimle daha kalıcı bir yeri olacağına" inanılır.Ve bazen öyle de olmuştur,örneğin Billy Wilder `ın Jack Lemmon `lu filmi "Avanti" o yıllarda "Dokunma Gıdıklanırım" adıyla gösterilmişti.Ve çok da tuttu.1936 yapmı Charlie Chaplin filmi "Modern Times" çoğunlukla o zaman kullanılan dildeki ismi ile hatırlanır,yani "Asri Zamanlar" ismiyle.Asri kelimesi (Modern,çağdaş anlamındadır) günümüzde artık kullanılmıyor,ancak bu çok özel Şarlo filmini hala bu ismiyle hatırlamaktayız. 1948 Michael Powell filmi The Red Shoes "Kırmızı Ayakkabılar" değil Kırmızı pabuçlar olarak anılmalıdır.(Bu film için Periler Dünyası adı da kullanılmış)" DVD `nin ve Plazma ekranların , hatta video ve renkli televizyon `un bile insanların günlük yaşantısına henüz girmemiş olduğu zamanlarda (Çok eski değil, 1970`li yıllar) film izleyicilerinin sinemadan başka bir alternatifleri mevcut değildi.Film afişlerin ,dolayısı ile afiş isimlerin de film seçiminde çok baskın bir etkisi vardı.Film ithalatçıları da getirttikleri filmler için bunları göz önüne alarak yeni isimler ürettiler. Bu isimlerden bazıları çok absürd isimlerdi ve yıllarca alay konusu edilenler bile oldu.Bazılarını olduğu gibi çevirdiler,bunlar da tuttu.Bazılarına da kendi buldukları isimler verdiler ki bu isimler orijinal isimler ile tam örtüşmüyordu.Bu filmler son yıllarda televizyonlarda gösterildiklerinde veya DVD baskıları çıktığında, seyrek de olsa o zaman verilmiş olan o çok tutmuş olan Türkçe isimleri ile sunulmaktadırlar.Bunun dışındaki çoğunluğunda ise yeni türetilmiş Türkçe isimleri kullanılmaktadır.

Türkçe Dışındaki Dillerde Durum

Benzer duruma diğer ülkelerde de rastlanıyor.Örneğin 1986 yapımı Fransız filmi "37°2 le Matin"(anlamı:"Sabah 37.2°C") İngilizce konuşulan ülkelerde "Betty Blue" ismi ile tanınmıştı."Amores Perros" için "Love`s a Bitch" isimi uygun görülmüştü. George Cukor `un 1949 yapımı "Adam`s Rib" filmi çekildiği ülke ABD `de bile ikinci bir isimle de sunulmuştu ; "Man and Wife".Bu film Türkiye`de "İki Ateş Arasında" ismi ile sinemalarda gösterildi. Sergio Leone `nin 1971 `de çektiği İtalyan filmi "Gií¹ La Testa", ABD `de İtalyanca anlamını çağrıştıran bir isimle piyasaya verilmişti; "Duck, You Sucker"("Siper al,enayi" anlamına gelir) Aynı film İngiltere `de "A Fistful of Dynamite" (Bir Avuç Dinamit) adıyla gösterildi.Ayrıca ABD`de tekrar başka bir adla, "Once Upon a Time... the Revolution" adıyla tekrar pazarlandı.Yine kendi ülkesi İtalya`da tekrar başka bir isimle bir daha piyasaya verildi; "C`era una volta la rivoluzione".//www.imdb.com/title/tt0067140/Türkiye`de ise o yıllarda afişlerde Bela Arayan Adam adı kullanılmıştı. Bu şekilde örnekler çoğaltılabilir.

Amaç

Yakın zamanlarda televizyonlarda gösterilen veya DVD formatında basılan bazı eski filmlerin tamamen yeni Türkçe isimlerinin olduğu görülüyor.Bunların sinemalarda gösterildiği tarihlerdeki afişlerinde bulunan isimleri genelde gözardı ediliyor.Oysa belli bir kuşak ve sinema ile daha yakından ilgilenen bir kitle bu filmleri o zamanki isimleri ile hatırlamaktadırlar.Bu bilgiler gerçi dağınık bir şekilde gazete kupürlerinde ve bazı kitaplarda yer almaktadırlar.Ancak burada sade ve toplu bir liste ve referans kaynağı oluşturmak amacı güdüldü.

Örnekler

Burada özgün isimleri ile çeviri isimleri arasında fazlaca anlam farklılıkları olan çarpıcı örnekler alfabetik sıra ile listelenmiştir.Özgün isimleri ile anlamları aynı olanlar liste dışı bırakılmıştır. Bazı filmlerin yıllar sonra TV kanallarında gösterilirken kanalların yayın editörleri tarafından sonradan verilen Türkçe isimlere seyrek olarak yer verilmiş,daha çok sinemalarda gösterime girdikleri tarihte afişlere basılan ve literatüre girmiş olan isimler tercih edilmişlerdir.Kaynaklar bölümünde adı geçen literatürde doğrulatılamayan isimlere yer verilmemiştir.

  • Sütunlardaki düğmelere tıklayarak her bir sütunu alfabetik sıraya sokabilirsiniz.``


Filmin Özgün İsmi Türkiye`deki İsmi Filmin Yönetmeni Yapım Yılı
3 Godfathers >| Çöl Yavrusu || John Ford || 1948
10 to Yuma >| Gönüllü Katil || Delmer Daves || 1957
A Man Called Horse >| Vahşi Kahraman || Elliot Silverstein || 1970
A Fine Madness >| Çılgın Ada || Irvin Kershner || 1966
A Funny Thing Happened on the Way to the Forum >| Aptallar Şehri || Richard Lester || 1966
A Patch Of Blue >| Sevgili Arkadaşım || Guy Green || 1965
A Touch Of Class >| Yastık Kavgası || Melvin Frank || 1973
Absence of Malice >| Yanlış Karar || Sydney Pollack || 1981
Adam`s Rib >| İki Ateş Arasında || George Cukor || 1949
All About Eve >| Perde Açılıyor || Joseph L. Mankiewicz || 1950
April Fools >| Bana Sevdiğini Söyle || Stuart Rosenberg || 1969
Arrangement,The >| Kader Değişmez || Elia Kazan || 1969
Asphalt Jungle,The >| Elmas Hırsızları || John Huston || 1950
Avanti! >| Dokunma Gıdıklanırım || Billy Wilder || 1972
Ballad of Cable Hogue,The >| Çöl Şeytanı || Sam Peckinpah || 1970
Bathing Beauty >| Su Perileri || George Sidney || 1949
Beau Geste >| Gönüllü Kahramanlar || William A. Wellman || 1939
Beguiled >| Kadın Affetmez || Don Siegel || 1971
Blow Up >| Cinayeti Gördüm || Michelangelo Antonioni || 1966
Blue Max,The >| Öldürme Emri || John Guillermin || 1966
Brave One,The >| İçindeki Yabancı || Neil Jordan || 2007
Breakfast at Tiffany`s >| Çılgınlar Kraliçesi || Blake Edwards || 1961
Buck and the Preacher >| Kızgın ve Sakin || Sidney Poitier || 1972
Butch Cassidy and the Sundance Kid >| Sonsuz Ölüm || George Roy Hill || 1969
Bye Bye Birdie >| Telefonda Aşk || George Sidney || 1963
C`era una volta il West (Once Upon A Time İn The West)>| Batıda Kan Var || Sergio Leone || 1969
Carnal Knowledge >| İlk Defa || Mike Nichols || 1971
Carpetbaggers >| Korkunç İhtiras || Edward Dmytryk || 1964
Cat Ballou >| Kanunsuz Silahşör || Elliot Silverstein || 1965
Chato`s Land >| Devler Ülkesi || Michael Winner || 1972
Cincinnati Kid >| Kumarbazlar Kralı || Norman Jewison || 1965
Come September >| Sonbahar Hatıraları || Robert Mulligan || 1961
Cool Hand Luke >| Parmaklıklar Arkasında || Stuart Rosenberg || 1967
Cotton Comes to Harlem >| Kara Tehlike || Ossie Davis || 1970
Covered Wagon,The >| Batı Kervanı || James Cruze || 1923
Culpepper Cattle Co.,The >| Kovboylar || Dick Richards || 1972
Detective,The >| Vahşi Hakikat || Gordon Douglas || 1968
Dirty Dozen,The >| 12 Kahraman Haydut || Robert Aldrich || 1967
Disorderly Orderly,The >| Jerry Lewis Gönüllü Doktor || Frank Tashlin || 1964
Donovan`s Reef >| Çılgınlar Batakhanesi || John Ford || 1963
Don`t Look Now >| Karanlığın Gözleri || Nicolas Roeg || 1973
Don`t Raise the Bridge, Lower the River>| Jerry Gider Tersine || Jerry Paris ||1967
Duck, You Sucker >| Bela Arayan Adam || Sergio Leone || 1971
Duel in the Sun >| Kanlı Aşk || King Vidor || 1946
Emperor of the North Pole >| Ölüm Treni || Robert Aldrich || 1973
Eva >| Aldatan Kadın || Joseph Losey || 1962
Fracture >| Cinayet Gecesi || Gregory Hoblit || 2007
French Connection,The >| Kanunun Kuvveti || William Friedkin || 1971
From Here to Eternity >| İnsanlar Yaşadıkça || Fred Zinnemann || 1953
Giant >| Devlerin Aşkı || George Stevens || 1956
Goodbye, Columbus >| Kucak Dolusu || Larry Peerce || 1969
Graduate,The >| Aşk Mevsimi || Mike Nichols || 1967
Grande illusion,La >| Harp Esirleri || Jean Renoir || 1937
Grande Vadrouille,La >| Şahane Oyun || Gí©rard Oury || 1966
Grasshopper,The >| Kucaktan Kucağa || Jerry Paris || 1970
Green Berets,The >| Son Hücum || John Wayne || 1968
Guess Who`s Coming to Dinner >| Beklenmeyen Misafir || Stanley Kramer || 1967
Halls of Anger >| Siyah Öğretmen || Paul Bogart || 1970
Heaven Knows, Mr. Allison >| Beyaz Rahibe || John Huston || 1957
Hello Dolly >| Cici Kız || Gene Kelly || 1969
High Noon >| Kahraman Şerif || Fred Zinnemann || 1952
Histoires Extraordinaires >| Şeytanın Kurbanları || Fellini,Malle,Vadim || 1968
Houseboat >| Dadının Şansı || Melville Shavelson || 1958
How to Marry a Millionaire >| Milyoner Avcıları || Jean Negulesco || 1953
I Walk the Line >| Sevgilimin Oyunu || John Frankenheimer || 1970
It Started in Naples >| Macera Böyle Başladı || Melville Shavelson || 1960
Ivanhoe >| Kara Şövalye || Richard Thorpe || 1952
Jeremy >| Gençlik Duyguları || Arthur Barron || 1973
Joe Kidd >| Bela Arayan Adam || John Sturges || 1972
Junior Bonner >| Vahşi Sürücü || Sam Peckinpah || 1972
Kelly`s Heroes >| Çılgın Savaşçılar || Brian G.Hutton || 1970
Klute >| Fahişe || Alan J. Pakula || 1971
L`Eclisse >| Batan Güneş || Michelangelo Antonioni || 1962
L`Homme de Rio >| Rio Macerası || Philippe de Broca || 1964
Lipstick >| Ilık Dudaklar || Lamont Johnson || 1976
Luv >| Evlenmek İstiyorum || Clive Donner || 1967
M >| M - Bir Şehir Katilini Arıyor || Fritz Lang || 1931
Magic Christian,The >| Para Babası || Joseph McGrath || 1969
M.A.S.H. >| Cephede Eğlence || Elliot Silverstein || 1970
Man Who Shot Liberty Valance,The >| Kahramanın Sonu || John Ford || 1962
Melody >| Küçük Sevgili || Waris Hussein || 1971
Miracle Worker >| Karanlığın İçinden || Arthur Penn || 1962
Misery >| Ölüm Kitabı || Rob Reiner || 1990
Mo`Better Blues >| İki Kadın Arasında || Spike Lee || 1990
Monte Walsh >| Kahramanın Sonu || William A. Fraker || 1970
Mrs.Doubtfire >| Müthiş Dadı || Chris Colombus || 1993
Music Lovers >| Yanlız Kalpler || Ken Russell || 1970
Nanny Diaries,The >| Dadım Aşık || Shari Springer Berman || 2007
Neptune`s Daughter >| Denizlerin Sevgilisi || Edward Buzzell || 1949
New Centurions,The >| Kırkikinci Hücre || Richard Fleischer || 1972
North by Northwest >| Gizli Teşkilat || Alfred Hitchcock || 1959
Notorious >| Aşktan da Üstün || Alfred Hitchcock || 1946
Notting Hill >| Aşk Engel Tanımaz || Roger Michell || 1999
Oliver >| Masum Melekler || Carol Reed || 1968
One More Time >| Tuz,Biber ve Elmas || Jerry Lewis || 1970
Only Game in Town,The >| Kadın ve Kumar || George Stevens || 1970
Out of Africa >| Benim Afrikam || Sydney Pollack || 1985
Panic in Needle Park,The >| Esrar Bitti || Jerry Schatzberg || 1971
Party,The >| Tatlı Budala || Blake Edwards || 1968
Pirate,The >| Kara Şeytan || Vincente Minnelli || 1948
Point Blank >| Dönüşü Olmayan Yol || John Boorman || 1967
Pork Chop Hill >| Mücadele Tepesi || Lewis Milestone || 1959
Quiet Man,The >| Kadın Satılmaz || John Ford || 1952
Quiz Show >| Şike || Robert Redford || 1994
Rachel,Rachel >| Yasak Aşk || Paul Newman || 1968
Rain People,The >| Buhranlı Yıllar || Francis Ford Coppola || 1969
Rebel Without a Cause >| Asi Gençlik || Nicholas Ray || 1955
Red Shoes,The >| Kırmızı Pabuçlar || Michael Powell || 1948
Red Shoes,The >| Periler Dünyası || Michael Powell || 1948
Rocco e I Suoi Fratelli (Rocco and His Brothers) >| Düşman Kardeşler || Luchino Visconti || 1960
Romancing the Stone >| Amazon`da Fırtına || Robert Zemeckis || 1984
Rope >| Ölüm Kararı || Alfred Hitchcock || 1948
Ryan`s Daughter >| İrlandalı Kız || David Lean || 1970
Sandpiper >| Ümitsiz Aşk || Vincente Minnelli || 1965
Scaramouche >| İntikam Kılıcı || George Sidney || 1952
Searchers,The >| Çöl Aslanı || John Ford || 1956
Sergeant Ryker >| Kahraman Çavuş || Buzz Kulik || 1968
Seven Year Itch,The >| Yaz Bekarı || Billy Wilder || 1955
Sleeper,The >| 200 Yıl Sonra || Woody Allen || 1973
Sleuth >| Ölümcül Oyun || Kenneth Branagh || 2007
Sound of Music,The >| Neşeli Günler || Robert Wise || 1965
Stagecoach >| Cehennemden Dönüş || John Ford || 1939
Stagecoach >| Belalılar Postası || Gordon Douglas || 1966
Stalking Moon,The >| Görünmeyen Düşman || Robert Mulligan || 1968
Sting,The >| Belalılar || George Roy Hill || 1973
Swimmer,The >| Aşıklar || Frank Perry || 1968
Tell Them Willy Boy is Here >| Ya Sen,Ya Ben || Abraham Polonsky || 1969
There Was a Crooked Man >| Cezanı Çekeceksin || Stuart Burge || 1960
They Shoot Horses, Don`t They? >| Son Gerçek || Sydney Pollack || 1969
Thomas Crown Affair,The >| Kibar Soyguncu || Norman Jewison || 1968
Those Daring Young Men in Their Jaunty Jalopies >| Montekarlo 1904 || Ken Annakin || 1969
Those Magnificent Men in Their Flying Machines >| Cesur Pilotlar || Ken Annakin || 1965
Tick,Tick,Tick >| Kara Şerif || Ralph Nelson || 1970
To Sir, with Love >| Sevgili Öğretmenim || James Clavell || 1967
Touch of Evil >| Bitmeyen Balayı || Orson Welles || 1958
Vera Cruz >| İstiklal Kahramanları || Robert Aldrich || 1954
Vertigo >| Ölüm Korkusu || Alfred Hitchcock || 1958
Walkabout >| Çöl Macerası || Nicolas Roeg || 1971
What`s New Pussycat >| Evlenmekten Korkuyorum || Clive Donner || 1965
What`s Up, Doc? >| Aşka Vakit Yok || Peter Bogdanovich || 1972
Who`s Minding the Store? >| Aptal Tezgahtar || Frank Tashlin || 1963
Wild Bunch,The >| Vahşi Belde || Sam Peckinpah || 1969
Written on the Wind >| Aşk Rüzgarları || Douglas Sirk || 1956
Young Lovers,The >| Firari Aşıklar || Anthony Asquith || 1954
Zardoz >| Taş Tanrı || John Boorman || 1973
Ziegfeld Follies >| Güzeller Revüsü || Lemuel Ayers || 1946


Kaynaklar



Linkler



Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

İthal filmlerin Türkçe adlandırılması Resimleri