Türkçe Bilgi: Hughes-Ryan Yasası

Hughes-Ryan Yasası ABD'nin 1961 tarihli Dış Yardım Yasası'na 1974 yılında konulan bir ek maddedir. Yasa, adını hazırlayıcıları Demokrat Senatör Harold E. Hughes ve Temsilciler Meclisi üyesi Leo Ryan'dan almaktadır. Yasa, ABD Başkanı'nın Merkezi Haber Alma Teşkilatı tarafından kendisine verilen tüm gizli eylem planlarını Kongre'nin öntanımlı kurullarıyla belirli bir süre içerisinde paylaşmasını öngörmekteydi. Ek madde, CIA ve Savunma Bakanlığı'nca kullanılan ödenekleri hedef almış ve bunların kullanımını Başkan'ın ulusal güvenlik açısından risk oluşturduğunu düşündüğü durumlarla kısıtlamıştır. Başkan, risk unsurlarını Kongre'nin gerekli görülen kurullarına da sunmak zorundadır. Başlangıçta altı olan kurul sayısı Parlamento ve Senato "seçici kurulları"nın da katılımıyla sekize ulaşmıştır. Yasanın ana amacı Kongre'nin CIA'in gizli görevleri hakkında bilgi edinmesini sağlamaktır. Senatör Hughes, yasanın tanıtım konuşmasında düzenlemenin Başkan'ın haberi olmaksızın sürdürülen askeri ve istihbari gizli eylemleri kısıtlamaya da yardımcı olacağını söylemiştir. Geçmiş 1970'lerin başında Güneydoğu Asya'da patlak veren savaş ve Watergate skandalı daha uzun süre sessiz kalmayı olanaksız kılıyordu. Kongre, Nixon yönetimini benimsiyor ve ulusal istihbarat kuruluşlarının hangi gizli eylemlere ne ölçüde katıldığını tümüyle bilmek istiyordu. İlk adım, Askeri Hizmetler Kurulu üyesi Senatör Hughes'ün 1972 ve 1973 oturumlarından sonra Kamboçya, Laos ve Kuzey Vietnam'a yapılan gizli askeri operasyonların araştırılması konusunda verdiği yasa teklifiydi. Kurul, Hava ve Deniz Kuvvetleri'nin gizli hava saldırıları düzenlediğini ve bu eylemlerin resmi raporlara yansıtılmadığını açığa çıkardı. Bu, Pasifik ve Vietnam'daki askerin doğrudan Beyaz Saray'dan yönetildiği anlamına geliyordu. Medya, istihbarat kuruluşlarının eylemleri hakkında kafa karıştırıcı yayınlar yapmaya başlamıştı. New York Times yazarı Seymour Hersh tarafından yazılan ve CIA'in geçmiş yıllara ait eylemlerini öne çıkaran uzun makale bardağı taşıran son damla oldu. Böylece, yabancı önderlere karşı düzenlenen suikastler ve hükümet devirme projeleri ilk kez açıklanmış oluyordu. Makale, istihbarat kuruluşlarının ABD yurttaşlarının politik eylemlerini öğrenme yollarını da açıklıyordu. Bu yayınlar birçok Senatör ve Temsilciler Meclisi üyesi üzerinde Kongre'nin gözetim yükümlülükleri konusunda çok gevşek davrandığı etkisi bırakmıştır. Başvurulan ilk yasal tedbir 1961 tarihli Dış Yardım Yasası'na eklenen Hughes-Ryan Ek Maddesi'nin onanması olmuştur. Hughes-Ryan Yasası'nın yaratıcılarından Leo Ryan 1978 yılında Guyana'da düzenlenen bir suikaste kurban gitmiştir. Olay, Jim Jones ve yandaşlarının Jonestown'da katledilmesinden hemen önce gerçekleşmiştir. Yasanın kabulü yönetsel güçle ilintili dört soruyu ön plana çıkarmıştır. Bunlardan ilki Başkan'ın CIA tarafından yürütülen gizli eylemler hakkında tümüyle hesap verebilir olmasıdır. Bu, Başkan'ın politik rakiplerine koz vermemek amacıyla yürüttüğü varsayılan "mantıklı ret" kuralını devre dışı bırakmıştır. Yasa, "kulağı delik" Senatörler çevresindeki çemberi genişletmiş ve Kongre'deki olası sızmaları tetiklemiştir. Yasanın Kongre'ye fiili ve hukuki bir veto gücü tanıdığı da söylenebilir. Bu anayasal güç, bir bölgeye yönelik gizli eylem için ayrılan ödeneği engellemek ya da olayı basına sızdırmak biçiminde kullanılabilecekti. Ayrıca bakınız * İstihbarat Gözetimi Yasası * Church Kurulu * Clark Ek Maddesi * Boland Ek Maddesi

Kaynaklar

Vikipedi

Hughes-Ryan Yasası

Hughes-Ryan Yasası Hakkında Detaylı Bilgi

Kaynaklar

Görüşler ve Yorumlar