Hezekiya

Kısaca: Hezekiya ben Ahaz) ...devamı ☟

Hezekiya ben Ahaz) | başlık = Yehuda Kralı | resim = | altyazı = | hüküm süresi = Ahaz ile: MÖ 729 - MÖ 716
Tek başına: MÖ 716 - MÖ 697
Menaşe ile: MÖ 697 - MÖ 687 | diğer ünvanları = | tam adı = | önce gelen = Ahaz | sonra gelen = Menaşe | varisi = | kraliçe = | gözdesi = | eş 1 = | eş 2 = | eş 3 = | eş 4 = | eş 5 = | eş 6 = | çocukları = | hanedan = Davud Hanedanlığı | resmi marşı = | babası = Ahaz | annesi = Aviya | doğum tarihi = ~MÖ 739 | doğum yeri = muhtemelen Kudüs | ölüm tarihi = ~MÖ 687 | ölüm yeri = muhtemelen Kudüs | defin tarihi = | mezar yeri = Kudüs }} Hezekiya (; , Ezekias; ) Ahaz'ın oğlu ve Yehuda Krallığı'nın 14. kralıydı. Edwin Thiele hükümdarlık tarihlerinin MÖ 715 ile MÖ 686 yılları olduğunu belirtir. Hezekiya ayrıca,

Tora

'da en çok göze çarpan krallardan biridir. İkinci İsrail Krallığı'nın Asurlu II. Sargon tarafından MÖ 720'lerde yıkılmasına şahitlik eden Hezekiya, MÖ 701'de Sanherib'in Kudüskuşattığı sırada Yehuda kralıydı. Kuşatma, Sanherib'in orduları mucizevi bir şekilde vebaya yakalanınca sona erdi. Fakat Asurlular Yehuda'nın çoğunu işgal etmişti bile ve Hezekiya'nın halkı, David dönemindeki altın çağa ulaşmayı arzuluyordu. Tora Hezekiya'nın iktidarıyla ilgili ana bilgiler

Tora

'nın 2. Krallar, Yeşeya ve 2. Tarihler kitaplarında bulunur.

Yehuda hakimiyeti

Tora

'ya göre Hezekiya tahta 25 yaşında geçti ve 29 sene hükümdarlık yaptı. Bazı yazarlar Hezekiya'nın babası Ahaz ile birlikte MÖ 729'da başlayarak 14 yıl süreyle krallık yaptığını belirtir. Tam anlamıyla krallığa geçmesi Albright'a göre MÖ 716, Thiele'ye göre MÖ 715'te gerçekleşip iktidarı MÖ 687'de son buldu; hükümdarlığının son on yılını oğlu Menaşe ile paylaştı.

Tora

, Hezekiya'nın dini reformlar uygulayıp gelenekleri tekrar yürürlüğe soktuğundan bahseder. Putları yasaklayıp, putperestlerin ibadetlerinde kullanılan Kudüs'e getirilmiş Nehuştan denen "bronz yılan"ı parçaladı. Dini kaynaklar Hezekiya'yı, büyük-büyükbabası Uziyahu'nun yolundan giden büyük ve iyi bir kral olarak tanımlamaktadır. Krallar kitabı Hezekiya'yı över. Arkeolog ve folilogların çalışmalarından anlaşılana göre Hezekiya Yehuda'yı güçlendirdi. Edebiyatta ve edebi eserlerin sayısında artış görülürken Kudüs nüfusunun artması sebebiyle Geniş Duvar Kudüs'ün batısındaki kırsal kesimlerini de içine aldı.

Aile ve yaşamı

Hezekiya, MÖ 739'da Kral Ahaz'ın ve "Abi" olarak da bilinen karısı Aviya'nın oğlu olarak dünyaya geldi. Hefsivah ile evlendi. MÖ 687'de doğal sebeplerden 54 yaşında öldü ve yerine oğlu Menaşe geçti. Hezekiya, iktidarının son on yılında oğlu Menaşe ile birlikte hükümdarlık yaptı ve Menaşe bu sırada 12 yaşındaydı. Sanherib iktidarının 4. yılında (MÖ 701) Hezekiya Yehuda'nın Asurlular tarafından istilasıyla yüzleşti; Hezekiya'nın müttefiği olan Mısır yardıma gelmedi. Yehuda Krallığı'nın Sanherib tarafından istilası belgelenmiş büyük bir olaydı. Sanherib, Sanherib Prizması'nda kaydettiği üzere, Hezekiya'ya ("Haz-za-ki-(i)a-u") karşı düzenlediği seferde 46 şehri ele geçirdi ve Kudüs'ü ("Ur-sa-li-im-mu") siperlerle kuşattı. Kudüs kuşatması sırasında,

Tora

'ya göre, Tanrı'nın Meleği 185.000 Asur askerini öldürdü. Çok sayıda Asur askerinin öldüğüne hemfikir olan Herodotus (MÖ  484 – MÖ  425), Asur askerlerinin ölümünü farelerden geçen vebaya bağladı. Hezekiya önce Asurlulara vergi ödedi fakat sonra isyan etti. Asur kayıtlarında Sanherib'in, Hezekiya kendisini kral olarak kabul ettikten ve vergi verdikten sonra kuşatmayı kaldırdığı belirtilir.

Tora

'da, Hezekiya'nın Sanherib'e 300 talant gümüş ve 30 talant altın ödediği ve bunun için Kudüs Tapınağı'nın kapısındaki altınları dahi çıkardığını belirtir; fakat buna rağmen Sangerib tekrar sefere çıkmıştır. En nihayetinde Sanherib Kudüs'ü fethetmeyi başaramadı.

Tora

, Hezekiya'nın Tapınağa gidip dua ettiğini yazar ve Şlomo'dan bu yana 250 yıldır herhangi bir kralın bu zamana kadar dua ettiğinden bahsetmez. Bütün şehir, Siyon Dağı'na kadar duvarlarla çevrildi. Bu duvardan arta kalan kısımlar Kudüs'ün Eski Şehir'inde bulunmaktadır.
"Sanherib'in Yeruşalim'le savaşmaya hazırlandığını duyan Hizkiya, kentin dışındaki pınarları kapatma konusunda önderlerine ve ordu komutanlarına danıştı. Onlar da onu desteklediler. Böylece birçok kişi toplandı. "Neden Asur Kralı gelip bol su bulsun?" diyerek bütün pınarları ve ülkenin ortasından akan dereyi kapadılar." 2 Tarihler 32:2-4

Tora

'da Sanherib'in Kudüs'ü kuşattığı aktarılmıştır.

Sanherib'in ölümü

Krallar kitabında yazdığına göre:
"Bir gün ilahı Nisrok'un tapınağında tapınırken, oğullarından Adrammelek'le Şareser, onu [1] kılıçla öldürüp Ararat ülkesine kaçtılar. Yerine oğlu Esarhaddon kral oldu."

Tora

, bunun ne zaman olduğunu belirtmemektedir fakat Asur belgelerine göre Sanherib, oğulları Adrammelek ve Şareser tarafından MÖ 681'de, Yehuda'nın MÖ 701'de kuşatılmasından 20 yıl sonra öldürülmüştür. Yerine, Asur kralı olarak Esarhaddon başa geçti.

Hezekiya'nın hastalığı ve ölümü

Tora

'da, Hezekiya'nın ağır hastalandığı fakat mucizevi bir şekilde iyileştiği yazılıdır. İyileşmesinin ardından aralarında Babil kralı Merodak-Baladan'ın da bulunduğu çeşitli elçiler geçmiş olsuna ziyarete geldi. Hezekiya, Babil kralına fazladan bilgiler vermiş ve bunu karşısında peygamer Yeşeya'nın tepkisiyle karşılaşmıştır. 2 Krallar 12:19 Yahudi geleneğine göre, Asurlulara karşı kazanılan zafer ve Hezekiya'nın iyileşmesi aynı günde, Pesah'ın ilk gününde gerçekleşmiştir. Hezekiya, MÖ 687'de doğal sebeplerden dolayı öldü. Dini reformlar Hezekiya, önemli dini reformlara imza attı. Judea'nın her yerindeki türbeleri sindirip Kudüs'te ibadetleri Tanrı'ya adadı. Babası dönemindeki putperestliği yasakladı. Türbeleri yasaklayıp dini sütunları parçaladı ve Aşera sütununu kaldırttı. Ayrıca, Musa'nın yaptığı Nehuştan isimli bronz yılanı da parçaladı "çünkü İsrailliler o güne kadar ona buhur yakıyorlardı." Her ne kadar "2 Tarihler 30"'un tarihi gerçekliği tartışma konusu ise de İsrail bölgesinin kuzeybatı bölgesinde LMKL mühürünün bulunuşu Hezekiya'nın kuzey İsrail'in bir kısmıyla irtibata geçtiğini göstermektedir. Hezekiya'nın reformları politeizmi kaldırıp monoteizmi tekrar başa getirdi. Krallar ve Tarihler kitabında Hezekiya'dan önce, örneğin David ve Şlomo dönemlerinde, etkili bir merkezi sistemin olduğundan uzunca bahsedilmektedir. 1 Tarihler 6:31-49

Arkeolojik kanıt

lara göre, Hezekiya, Kudüs'teki dini merkezileştirmedi. Lakiş ve Arad şehirlerinde tapınakların inşa edilmesine ve Beerşeba'daki alışılagelen tapınağın görevine devam etmesine izin verdi. William G. Denver, 2 Krallar 18:4te geçen "Alışılagelen tapınma yerlerini kaldırdı, dikili taşları parçalayıp Tanrıça Aşera'yı simgeleyen sütunları kesti. Musa'nın yapmış olduğu Nehuştan adındaki tunç yılanı da parçaladı" kısmının doğru olmadığını ve bunun Deuteronomistik bir propaganda olduğunu savunmaktadır. Arkeolojik kanıt Bulunan bir mezar odasının kapı eşiğindeki yazıda, bu mezarın Hezekiya'nın haznedarı Şebna'ya ait olduğu anlaşılmıştır.

Mühürler

Kral Hezekiya dönemine ait İsrail'de iki farklı mühür türü bulunmuştur: *LMLK mühürü, stok kavanozları üzerinde bulunan mühürdü. Sanherib'in yıkımı esnasındaki katmanda bulunmuştur.Grena, 2004, p.338 *Bulla, belgelerde kullanılmış mühür olup bazıları Hezekiya'nın kendisine bazıları onun çalışanlarına aittir.

Siloam Yazıtı

Siloam Tüneli'nde bulunan

Siloam Yazıtı

, iki grubun (Hezekiya ve Sanherib) bir araya geldiğini göstermektedir. Notlar * * a fictionalized account of Hezekiah's rise to power, Book 1 in Austin's "Chronicles of the Kings" series Dış bağlantılar * "Hezekiah." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. * King Hezekiah from Jerusalem Mosaic * Hezekiah See all Bible verses pertaining to King Hezekiah * The Reign Of Hezekiah by John F. Brug * Sennacherib's Invasion of Hezekiah's Judah in 701 BC - by Craig C. Broyles * Interactive Map of Sennacherib's Invasion of Hezekiah's Judah, including the accounts of Sennacherib, Herodotus, 2 Kings, Isaiah and Micah

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Nehuştan
6 yıl önce

Kral Hezekiya'nın ikonoklastik reformları sonucu Nehuştan isimli tunç yılan parçalandı; Musa metinlerinde bu isim kullanılmasa bile, "Hezekiya buna Nehuştan...

Menaşe (Yehuda)
6 yıl önce

Yunanca: Μανασσης; Latince: Manasses) Yehuda Krallığı'nın kralıydı. Hezekiya'nın tek oğlu olup annesi Hefsivah'dı. 12 yaşında kral olan Menaşe 55 yıl...

Ruhbani kaynak
6 yıl önce

var olduğu düşünülür. Kral Hezekiya dini reformlar gerçekleştirdi, dini Kudüs Tapınağını baz alarak merkezileştirdi. Hezekiya, yüksek yerleri (Kudüs dışındaki...

Sefanya Kitabı
6 yıl önce

duymuş olabilir. Hatta peygamberin soyu bir zamanlar Yehuda kralı olan Hezekiya'ya kadar dayanır. Sefanya kitabının yazarı Kûşluları veya Etiyopyalıları...

Yeşaya Kitabı
6 yıl önce

nihayetinde Hezekiya Asurlulara karşı ayaklandı ve Yeşaya ülkenin Asur orduları tarafından kırıp geçerileceğini öngördü. Ardından Hezekiya, Yeşaya'nın...

Krallar Kitabı
2 yıl önce

Yehuda oldu. Davud'dan sonra ilk defa "iyi" bir kral olarak adlandırılan Hezekiya dini reformlar gerçekleştirdi, Kudüs Tapınağı'nda kurban işlemlerini merkezileştirdi...

Tesniyeci
6 yıl önce

Hezekiya dini merkezileştirip Kudüs Tapınağı'na ve bu tapınağın ruhban sınıfına bağlı olmayan ibadet yerleri ve nesnelerini parçaladı. Hezekiya'nın ölümünden...

Özdeyişler Kitabı
6 yıl önce

yazar tarafından yazıldığını ima etmektedir. Yazarlardan bazılarının "Hezekiya'nın Adamları" olduğu belirtilir (25:1), fakat bu kişilerin kendi bilgeliklerini...