Tarihte ilk kez Friderich Engels tarafından kaleme alınan; "Ludwig feuerbach ve klasik alman felsefesinin sonu" kitabının yayınlanması ile tarih sahnesine girer..
Engels; iyi bir Hegel öğrenciliği yaşamıştır..
K.Marx ile bulusması ve materyalist olması ile birlikte, Marks Ekonomi-Politiğe yönelirken, Engels; sosyoloji, tarih ve özellikle de doganın işleyişi üzerine inceleme ve araştırmalara yönelmiştir..
Eski Yunan`dan o güne kadar gelen materyalizmi; en gelişmiş şekli ile işte bu ivmede, yine Eski Yunandan başlayarak gelen, "dialektik mantık"la yakalamıştır..
En son, determinist asamaya ulaşan mekanik materyalist fesefeyi; doganın çalışması ile birleştirmiştir..
Sebep-sonuç ilişkisini,
"ancak"; laboratuar ortamında, Dış etkilerden azami düzeyde arındırılmış, Fanus içinde,
İnceleyerek varılan sonuçların; benzer olay için açıklayıcı özelliğini kabul etmiş ama tam bilimsel çalışma olmadıgını görmüştür..
Çünki incelenen olayın; doğada insan aklının tüm verileri dikkate alması mümkün olmayan, sonsuz etmen ile olduğunu açıklamıştır..
Olusan her seyin; süresiz, kesintisiz ve sürekli değişerek,
sonsuz sebep ve sonsuz sonucun "o an", aynı dünya zamanında olduğunu;
sebeplerin, sonuçların; sonsuz içiçe geçmişlik ve sürekli etkileşim halinde olduğunu insan bilincine çıkarmıştır..
İzafiyet teorisi, kuantum fiziği, birleşik alan teorisi ve uzam (uzay-zaman) kavramlarını;
maddenin işleyişini, beynin işleyişinden ayırmayan ve sonsuz varyasyonla, iç içe geçmişliğini açıklayan bu "tümel kavram";
daha çok teist ve deist ideologların, Dinlerdeki yaradılış ve kainat anlatılarında, çürütülmeye çalışılmaktadır..
Bakınız..
Ludwig Feuerbach..
Eugen Dühring
Anti-Duhring - Friderich engels
Doganın Dialektiği - Friderich engels
Din ve Bilim - Bertrand Russel
